Gizem: Gülay, hatırlıyor musun bizim vaktimizde karne günü yaklaşırken konutta bir sessizlik olurdu. Hele kırık not varsa… Abimler arkadaşlarıyla uydurma karne düzenlemek için türlü yollar bile arardı. Kırık nota gelecek reaksiyondan çekinirdik. Bu sene Lorin ilkokula başlayacak. Ben annemler üzere baskıcı olamayacağım lakin bu mevzuda fazla esnek olmanın sonuçlarını da arkadaşlarımın çocuklarından gördüm. Yeniden ortada kaldık!
Gülay: Bizim makûs talihimiz mi, ‘ilginç zamanlara’ denk gelmemiz mi artık ne dersen, tüm ezberler yıkıldı ve biz ebeveynlerimize benzemeyeceğiz derken apayrı bir tıp ortaya çıktı. Keşke ortasını bulabilseydik. Kaygıdan düzmece karne hazırlamak olağan değildi fakat 5 kırık varken “Diğerlerine bakalım hem sen çok hoş fotoğraf yapıyorsun” demek de olağan değil güya…
Gizem: Sanırım işleri baştan sıkı değil lakin kararında tutmak yararlı olabilir. Daima demiyor muyuz çocukların kocaman bir aynasıyız diye. Disiplini bizden görürlerse eğitim hayatlarına daha kolay entegre ederler tahminen. Tekrar de ne aileler biliyorum ilgili, iş hayatlarında başarılı ancak çocuğun bir yerden sonra tesir alanı değişiyor. Lise bilhassa ipin ucunun her istikamete yanlışsız kaçacağı bir yaş kümesi.
Gülay: İlköğretimde uzunca bir müddet notlu karne almıyorlar esasen. Olması gerektiği üzere ancak muhakkak bir düzeyde artık akademik muvaffakiyetin, ortalamaların konuşulması-sorulması gereken bir periyot geliyor… İlgi alanını belirlemek değerli doğal lakin en azından lise bitene kadar ortalama akademik bilgiyle de donanmaları kural.
Gizem: Kuzenimin kızı liseye kadar çok başarılıydı. Sonra birden dersleri bozuldu. Neyse son sene tekrar toparladı da üniversitede fizyoterapi okuyor artık, notları da başarılı. Uzmanların daima söylediği üzere çocuklarla bağ her gün tekrar inşa ediliyor. Dün tahminen berbattı lakin bugün münasebetlerimizi düzeltmek için fırsatımız var. Kâfi ki bunu unutmayalım. Çocukların karnesi aslında biraz bizim de karnemiz üzere geliyor daima bana. Sen ne düşünüyorsun?
Gülay: Yani başarıyı da başarısızlığı da abartmadan ancak bir yerde sorun var mı, neyi kaçırıyorum diye gözümüzü açmakta yarar var. Pek çok yakınımdan duyuyorum, kimi özel okullar yazılı notları düşükse birkaç proje ödevi verip geçer nota ulaştırıyor aslında çocukları… Odasına kapanıp günü oyun ve toplumsal medyayla geçirip bir de bu formda bir karne getiren çocuklara da karne mükafatı almasınlar zati…
Gizem: Evet, gerçek muvaffakiyetin bir karşılığı olmalı, teşvik kıymetli. Fakat berbat gelen bir karneye de “Olsun” deyip ikramlar yağdırmak bana sorarsan gerçek değil. “Başarısızsın” demek de yanlışsız değil fakat notlarının zayıf olduğunu da fark ettirmek gerekir. Husus hakkında bir uzmanla görüştüm. Çok hoş bilgiler verdi.
‘İYİ MODEL OLMAK HER VAKİT OLUMLU ETKİLER’
Medipol Hastanesi’nin uzman klinik psikologlarından Neslihan Arıcı
◊ Karnede zayıf notlar varsa aile birinci olarak öğrencinin zayıf almasına tesir eden nedenleri gözden geçirmeli.
◊ Aile, kendisinin sebep olduğu etkenler varsa (çok baskı yapma ya da hiç ilgilenmeme, sorumluluk vermeme, yüksek yahut düşük beklentili olma, olumsuz bağ kurma vb.) bunları da ele almalı.
◊ Uygun model olmak her vakit öğrenciyi olumlu tesirler. Karnedeki zayıf notlarda öğrencinin yaptığı yanlışlar varsa (ders çalışmama, çok bilgisayar oyunu oynama, sorumluluk alamama, çalışma sonucunda edineceği karları fark etmeme gibi) bunlar konuşulmalı ve ailece bunlara tahlil bulunmalı.
◊ Karnedeki zayıf notlar için öğrenciye “Başarısızsın, işe yaramazsın” üzere sözel etiketler ve hareketlerde bulunulmamalı. Bu kelamlar öğrencinin kendi algısını, özgüvenini olumsuz etkileyerek bir dahaki periyotta daha düşük not almasına da sebep olabilir.
◊ Zayıf notlar için öğrenci fizikî yahut duygusal cezalandırılmamalı. Ceza öğrenciye ders çalışmayı ya da başarılı olmayı öğretmez. Bilakis ders çalışmamaya dolaylı olarak teşvik eder.