Yeni araştırma korkuttu: Son dönemde çok popüler oldu ama fazlası çok tehlikeli!
Tarçın mutfakların en vazgeçilmez baharatlarından biri olmanın yanı sıra birçok kültürde klâsik tıpta da değerli bir yere sahip.
Günümüzde tarçından üretilen besin destekleri de diyabet tedavisi, kilo kaybını kolaylaştırma, bahar alerjisini hafifletme üzere yararları ve öbür inflamasyon şikayetlerine uygun geldiği argümanıyla raflardaki yerini alıyor. Pekala tarçının ne kadarı fayda ne kadarı ziyan? Tarçın eserlerinin çok tüketiminin olumsuz tesirleri olabilir mi?
Geçtiğimiz günlerde bilim dergisi Food Chemistry: Molecular Sciences’ta yayımlanan bir makale, tarçın tüketiminde dikkatli olunması gerektiğini çünkü kimi reçeteli ilaçların bedendeki emilimini etkileyebildiğini ortaya koydu.
Makalenin müellifleri bilhassa sıhhat sıkıntıları olan şahısların çok tarçın tüketmekten kaçınmasını tavsiye etti. George Washington Üniversitesi’nde dersler veren acil tıp uzmanı Dr. Leana Wen de CNN International’a yaptığı açıklamada, tarçın tüketimiyle ilgili kıymetli ikazlarda bulundu.
Cinnamomum ağaçlarının kurumuş kabuklarından elde edilen bir baharat olan tarçın üzerine yapılmış çeşitli araştırmalar mevcut. Birtakım çalışmalar tarçın desteğinin diyabet tedavisinde ve kilo verme sürecinde yararlı olabileceğine işaret etse de kesin konuşmak için daha fazla araştırmaya muhtaçlık var.
Öte yandan Seylan tarçınından üretilmiş burun spreylerinin alerjik rinit tedavisinde tesirli olabileceğini gösteren çalışmalar da bulunuyor. Lakin bu mevzuda da kesin konuşmak için erken.
Dr. Wen, ABD Ulusal Tamamlayıcı ve Bütünleyici Sıhhat Merkezi kaynaklarının “tarçının rastgele bir sıhhat problemine karşı kullanımını açıkça desteklemediğini” vurgularken, ABD Besin ve İlaç Dairesi’nin de tarçını rastgele bir sıhhat probleminin tedavisi olarak kabul etmediğini belirtti.
Tarçının iki çeşidi var. Türkiye’de Çin tarçını olarak da bilinen kasia tarçını, yüksek düzeyde kumarin içeriyor. Bu husus kan sulandırıcı bir tesire sahip. Seylan tarçını da az da olsa kumarine sahip. Kan sulandırıcı ilaç içen şahısların çok büyük ölçüde kumarin tüketmesi, kanama riskini artırabiliyor.
Dr. Wen, ek olarak, kumarin ile karaciğer ortasındaki etkileşimlere dikkat çekerek, “Yüksek kumarin içeriğine sahip tarçın eserlerinin uzun mühlet kullanılması, karaciğer hastalığı olan bireylerde sıhhat riskine yol açabilir” tabirlerini kullandı.
Öte yandan ABD Ulusal Tamamlayıcı ve Bütünleyici Sıhhat Merkezi de tarçının kanser ilaçları ve nikotinle etkileşime girebileceğini düşünmek için “teorik sebepler” olduğunu belirtiyor.
Yayımlanan son araştırma, tarçının en önemli etken hususu olan sinnamaldehite odaklandı. Araştırmacılar öncelikle mide ve bağırsak sıvılarını inceleyerek ağız yoluyla alınan sinnamaldehitin bedendeki emilimini ölçtü. Sonuçta bu unsurun açken de tokken de çok yüksek düzeyde emilebildiği görüldü.
Ardından sinnamaldehitin kısa mühlet içinde bir öbür bileşik olan sinnamik aside dönüştüğü tespit edildi. Sinnamik asit ilaç metabolizmasını etkileyen çok sayıda reseptörü aktive edebiliyor.
Sinnamik asidin ilaç metabolizması üzerindeki mümkün tesirleri araştırmacıları, çok tüketimin bitki-ilaç etkileşimini tetikleyebileceği sonucuna ulaştırdı. Daha fazla çalışmaya gereksinim olduğunu belirten uzmanlar, tarçın desteği alan bireylere önlemli olma ve bir doktora istişareden hareket etmeme tavsiyesinde bulundu.
Kimlerin dikkatli olması gerektiğinin de altını çizen uzmanlar, hipertansiyon, diyabet, kanser, artrit, astım, obezite, HIV/AIDS ve depresyon üzere kronik hastalıklar olan şahıslara tarçın desteği alırken önlemi elden bırakmama ihtarında bulundu.
Dr. Wen, bu listeye kan sulandırıcı ilaç kullanan herkesin eklenebileceğini belirterek, “Örneğin kalp hastalığı ve inme geçmişi olanlar, karaciğer yoluyla atılan ilaçları kullanan herkes, bir de zerdeçal, ginseng ve gingko biloba üzere tarçınla etkileşime giren diğer bitkileri içeren destekleri kullananlar dikkatli olmalı” diye konuştu.
O halde akla şu soru geliyor: Tatlılarımıza, kahvelerimize serptiğimiz tarçın konusunda da endişelenmeli miyiz? Dr. Wen, bu şekilde tüketilen tarçınla ilgili korkacak bir şey olmadığını araştırmacıların “aşırı tüketim” konusunda uyardığını söyledi.
Ancak “aşırı tüketim” tabiriyle kastedilenin ne olduğu tam olarak aşikâr değil çünkü araştırma çok fazla tarçın tüketmenin tesirlerini ölçecek formda tasarlanmamış. Lakin araştırmacıların çok tüketim sözüyle uzun mühlet kullanılan tarçın desteklerini kastettiği düşünülüyor. Örneğin aylar boyunca her gün tarçın hapı almak bir çok tüketim örneği olabilir.
Bu nedenle tarçın desteği alanların muhtemel ilaç etkileşimleri konusunda doktora istişareleri koşul. Dahası tarçın desteği almanın yararlarına dair çok açık deliller olmadığı da unutulmamalı.
