Tüm dünya Türkiye’nin konut sahipliğinde İstanbul’da kurulan masada Rusya ve Ukrayna’dan kanlı savaşı sonlandıracak somut adım atmasını beklerken, Moskova ile Kiev müzakereler daha başlamadan yaptıkları açıklamalarla atmosferi sertleştirdi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin yaptığı, “İstanbul’a gel ikimiz masaya oturup anlaşalım” teklifini hiçe sayarak İstanbul’a düşük düzeyde heyet göndermesi, niyetinin kısa müddette ateşkes ilanına yanaşmak olmadığının somut delili olarak görüldü.
TRUMP’I ZORA SOKTU
Rusya lideri Putin, kendisi tarafından ortaya atılan “15 Mayıs’ta İstanbul’da şartsız kuralsız müzakereler başlatalım” teklifini oyalama oyununa çevirerek, ABD Başkanı Donald Trump’ı da sıkıntı durumda bıraktı. Evvelki gün “İstanbul’da kayda kıymet gelişme yaşanırsa Putin beni de orada görmek isteyecektir. Ortadoğu’da programım ağır olmasına karşın tekrar de insanların hayatlarını kurtarmak uğruna İstanbul’a gelebilirim” kelamlarından dün çark etmek zorunda kalarak, “Benim olmadığım yere Putin’in gelmemesi olağan. Lakin ben müzakerelerde yeniden de olumlu adım atılacağı umudumu yitirmiyorum. Gidişata nazaran tahminen cuma günü İstanbul’a gelebilirim” açıklamasını yapmak zorunda kaldı. Oluşan durum müzakerenin orkestra şefinin Trump değil, Putin olduğuna işaret etmiş oldu.
ZELENSKİ ANKARA’DAYDI
Ukrayna tarafının görüşmelere iştiraki dün uzun süre netleşmedi. Ukrayna lideri Zelenski, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yaptığı yaklaşık 2 saat 45 dakika süren başkanlar görüşmesinin sonrasında masaya oturacaklarını söyledi. Zelenski, Putin’in İstanbul’a gelmemesi ve Rusya’nın düşük düzeyli bir heyet göndermesi nedeniyle Moskova’nın görüşmeler konusunda “ciddi olmadığını” değerlendirmesini yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump’a olan “saygısından dolayı” İstanbul’a heyet göndermeyi kabul ettiğini kaydeden Ukrayna lideri, “Küçük bir barış adımını bile pas geçmeyeceğiz” dedi. Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Omerov başkanlığındaki heyetin İstanbul’a gönderildiğini söyleyen Zelenski, görüşmelerin bugüne de sarkabileceğini kaydetti. Zelenski, beklentilerinin kalıcı ateşkes sağlanması olduğunu kaydetti.
RUSLARIN HALİ SERT
İstanbul’a dün sabah ayak basan Rus heyeti başkanı ve Putin’in yardımcılarından Vladimir Medinski Telegram kanalından kısa paylaşımda bulunarak, “Başkan Putin İstanbul’da direkt müzakere teklifini yaparken Ukrayna ihtilafında uzun vadeli kalıcı barış sağlanmasını hedefledi. İhtilafa yol açan birinci nedenlerin ortadan kaldırılmasını istiyor” kelamlarıyla Rusya’nın masaya kuralsız şartsız oturmayacağını gösterdi. Medinski, basına yaptığı açıklamada da görüşmeleri 2022 müzakeresinin devamı olarak gördüklerini söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Moskova’dan yaptığı açıklamalarla yangına akaryakıt dökerek “Zelenski, İstanbul’da karşısında Putin’i görmek isteyen zavallı bir adam” dedi. Lavrov ayrıyeten “İstanbul’da pürüzsüz görüşme olacağı beklenmemeli” sözünü kullandı.
DMİTRİY PESKOV: ‘UKRAYNA’YI BEKLİYORUZ’
Rusya lideri Vladimir Putin’in İstanbul’a gelmeyeceği Kremlin Sarayı tarafından resmen ilan edildi. CNN’e açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov “Putin yeniden de İstanbul’a beklenebilir mi?” sorusuna kısa ve net “Hayır” cevabı verdi. Peskov ayrıyeten “Bizim heyet İstanbul’da görüşmelerin yapılacağı yerde bekliyor. Fakat Ukrayna heyeti burada yok. Gelip gelmeyeceklerini de bilmiyoruz” açıklamasını yaptı. (Nerdun HACIOĞLU)
FİDAN MEDİNSKİ İLE GÖRÜŞTÜ
DIŞİŞLERİ Bakanı Hakan Fidan NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları toplantısı kapsamında bulunduğu Antalya’dan dün akşam saatlerinde Rus heyete liderlik eden Rusya Devlet Başkanı Danışmanı Vladimir Medinski ile görüşmek için İstanbul’a geldi. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio başkanlığındaki ABD heyeti, Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığındaki Ukrayna heyeti ve Medinski başkanlığındaki Rus heyetlerinin bugün İstanbul’da bir ortaya gelmesi bekleniyor.
DÜNYA BASINI İSTANBUL’A AKTI
İSTANBUL’da Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde Rusya ve Ukrayna heyetleri ortasında yapılacak kritik görüşme dünya basınını da peşinden sürükledi. Sabahın erken saatlerinden itibaren Beşiktaş’ta durum alan memleketler arası medya kuruluşları, gelişmeleri canlı yayınlarla aktardı. Bilhassa Rusya, Ukrayna ve Almanya merkezli medya kuruluşlarının temsilcileri sabah saat 08.30 prestijiyle Beşiktaş İskelesi’ndeki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi girişine geldi.
SAATLERCE BEKLEDİLER
Ukrayna heyetinin iştirakine ait gün uzunluğu devam eden belirsizlik nedeniyle gazeteciler saatlerce bekledi. Sabahın erken saatlerinden itibaren bölgede bekleyen basın mensupları, dinlenmek için bariyerleri gölgelik olarak kullandı. Gün boyunca haber merkezlerine canlı ilişkiler yapan gazeteciler, bulundukları noktadan ayrılmamak için yemek siparişi verdi. Dolmabahçe Ofisi’nin çevresinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü takımlarınca ağır güvenlik önlemleri alındı. (Ali İstek AKBULUT / İSTANBUL)