Türk futbolunda ‘maymun’ tartışması!
Galatasaray ile Fenerbahçe ortasında yıllardır devam bu sene ise tavan yapan gerginlik evvelki gün 0-0 sona eren derbi sonrası yeni bir boyuta taşındı. İki ezeli rakip çabucak hemen her hafta birbirlerini amaç alan açıklamalarda bulunurken, yerli hakem, VAR, yabancı VAR ve yabancı hakem derken Türk futbolunda yeni bir tartışma daha gündeme geldi.
Jose Mourinho maç sonu “Maymun üzere zıpladılar” diyerek sarı kırmızılıları maksat alırken Galatasaray cephesi ünlü hocayı ırkçılıkla suçladı. Fenerbahçe ise ezeli rakibini kasıtlı olarak mevzuyu manipüle etmekle suçladı. Pekala hukukçular bu hususta ne diyor? İşte karşılığı…
CEZANIN ÖLÇÜLÜ VE ADİL OLMASI GEREKİR!
CAS ve Euroleague Tahkim Yargıcı, Av. Emin Özkurt;
“Jose Mourinho’nun ‘ifadelerini ayrıntılı incelediğimizde ırkçılık hukuken zorlama bir yorum olur. Elbette bu benzetme de yerinde değildir, kabul edilemez ve cezalandırılmayı gerektirir. Lakin uygulanması gereken cezanın da ölçülü ve adil olması gerekir. Hukuksal değerlendirmem, sözün ırkçılık ile alakalı Disiplin Talimatı’nın 42. Unsuru yerine “Kişilik Haklarına Hücum, Hakaret, Tehdit ve Tükürme” başlıklı 41. husus kapsamında değerlendirileceği istikametindedir. Jose Mourinho’ya ırkçılıktan değil hakaretten üç maç ceza verilmesi kuvvetli ihtimaldir.
SPOR VE CEZA YARGISI FARKLI ELE ALIR
Ancak ırkçılık konusunu spor ile ceza yargısı farklı formda ele alır. Daha evvel TFF’nin ırkçılık demediği bir söze ceza yargısının dediği oldu. Zokora olayında yargı Emre Belözoğlu’na 2 ay 15 gün mahpus cezası verdi.
G.Saray Kulübü’nün de Mourinho’ya karşı ırkçılık sebebiyle şikayet hakkı yoktur. G.Saray’ın mevzuyu yurtdışına taşıması da hukuken mümkün değildir ve UEFA yahut FIFA’nın dahlini gerektiren bir boyutu yoktur. Bu çeşit olaylarda en değerli vazife TFF ve heyetlerine düşmekte. TFF, Talimat Kararlarını uygularken dengeli olmalı, somut ve ayrıntılı münasebetlere dayanmalıdır.”
‘ASLAN Üzere PARÇALIYOR’ Üzere BiR BENZETME ASLA IRKÇI DEĞiL
Spor Hukukçusu Av. Hüseyin Karaahmetoğlu:
“Bu sözler ‘Çita üzere koşuyor’, ‘aslan üzere parçalıyor’ üzere bir benzetme. Asla ırkçı değil lakin etik olmayan bir açıklama. Daha evvel bir kulüp liderinin siyahı futbolcusuna ‘yamyam’ demesi ırkçılık olarak kabul görmedi. Ülkemizde ırkçılık davranışı ve söylemi yok. Mourinho’nun kelamını ırkçılık olarak yorumlamak yasaya ve disiplin talimatına terstir.”
CEZA DAVASI YERiNE HUKUK DAVASINA MEVZU EDiLEBiLiR
İnsan Hakları Hukuku Uzmanı Orhan Kemal Cengiz:
“Mourinho’nun bir öbür ekibin taraftarlarına karşı kaba ve rahatsız edici ibareler kullanması etik açıdan ve spor ahlakı bakımından yanlışsız olmayabilir. Ancak burada ceza hukuku manasında yaptırımla karşılaşabilecek bir durum ve ırkçılık olduğunu düşünmüyorum. Ceza davası yerine hukuk davasına husus edilmeli. Zorlama bir yorumla TCK 125’teki hakaret hatasından soruşturulabilir.”
DUYGUSAL BiR Reaksiyon OLARAK DEĞERLENDiRiLMESi GEREK
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Devrim Güngör:
“Mourinho’nun sözleri, her ne kadar sert ve dikkat cazibeli olsa da, bağlamından koparılmadığı sürece sadece bir maçın akabinde verilen duygusal bir reaksiyon olarak değerlendirilmeli ve rastgele bir suça beden verdiği düşünülmemelidir. Bu çeşit açıklamalar, ekseriyetle o anın sıcağında söylenir ve uzun vadeli bir mana taşımaz.”
