Göreve geldiği günden bu yana alışılmışın dışındaki açıklamaları ve çıkışlarıyla tüm dünyanın gündemini meşgul eden ABD Başkanı Donald Trump, dünya önderlerinin uzunluk göstermek için sıraya girdiği Oval Ofisi endişe meskenine çevirdi. Son olarak Oval Ofis’te ağırladığı Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa’ya ülkesinde beyazlara yönelik soykırım işlendiği suçlamasını yönelten Trump, daha önce de Ukrayna lideri Volodimir Zelenski ile kameralar önünde hararetli bir tartışma yaşamış, Ürdün Hükümdarı 2’nci Abdullah’ı da Gazze konusunda sıkıntı durumda bırakacak biçimde baskı altına almıştı. Siyasi analistler, Trump’ın Oval Ofis’ine gitmenin dünya önderleri için “iki kez düşünülecek” bir seyahat haline geldiğine dikkat çekiyor.
VİDEO SÜRPRİZİ
Güney Afrika lideri Ramaphosa önceki gün Trump idaresinin ülkesine verilen kalkınma yardımı kesintileri, yüzde 30’luk ek gümrük vergisi tehdidi, Güney Afrika’nın Milletlerarası Adalet Divanı’nda İsrail’e açtığı soykırım davası nedeniyle Washington Büyükelçisi’nin hudut dışı edilmesi ve 59 beyaz Güney Afrikalı’ya ABD tarafından sığınma hakkı tanınması üzere birçok sıcak bahisle Oval Ofis’e geldi. Önderler görüşmesini iki ülke ortasında bozulan münasebetlerin tamiri için bir fırsat olarak pahalandıran Ramaphosa’ya ise Trump sürprizi vardı. Görüşme sırasında Trump’ın isteği üzerine Oval Ofis’in ışıkları söndürüldü ve büyük bir televizyon ekranından iki ülke heyetlerine, beyazlara ilişkin olduğunun sav edildiği mezar taşlarının göründüğü ve Güney Afrika’daki muhalefet başkanlarının sert konuşmalarının yer aldığı bir video izletildi.
AÇIKLAMA İSTEDİ
ABD Başkanı ardından Güney Afrika’da beyaz çiftçilere “soykırım” uygulandığını, bu bireylerin topraklarının zorla ellerinden alındığını ve birçoklarının öldürüldüğünü argüman ederek Ramaphosa’dan açıklama istedi. Ramaphosa ise Trump’ın soykırım ve toprak gaspı savlarına karşı çıktı. Güney Afrika lideri, ülkede “suç” oranının yüksek olduğunu kabul etti, lakin Güney Afrika’daki şiddet kurbanlarının çoğunluğunun siyah olduğunu belirtti. Ramaphosa, “Bizim hükümet siyasetimiz, burada lisana getirilen şeylere büsbütün karşıdır” derken görüntüdeki siyasetçilerin “küçük bir azınlık” olduğunu söyledi.
‘BASKI İÇİN PUSU KURUYOR’
Trump’ın Ramaphosa’ya yönelik tutumu Amerikan medyasında “pusu” olarak nitelendirilirken, ABD Başkanı’nın misyona geldiğinden bu yana misal “pusular” kurduğuna dikkat çekildi. Trump ve Yardımcısı JD Vance, birinci olarak şubat ayında Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’yle kameralar önünde önemli bir tartışma yaşamıştı. Zelenski’yi ABD’ye “saygı göstermemekle” itham eden ikilinin çıkışı memleketler arası siyasette sarsıntı tesiri yaratmıştı.
Trump, Oval Ofis’e konuk olan Ürdün Hükümdarı 2’nci Abdullah’ı da Gazze’de sürgün planı konusunda sıkıştırmış, Ürdün’ün Gazzelileri kabul etmeye hazır olup olmadığını sormuştu. Analistler, Trump’ı ziyaret eden başkanlara uyguladığı pusu taktiğinin, yabancı heyetleri baskı altına alarak kendi isteklerine boyun eğdirmeye çalışma prosedürü olduğu görüşünde.
LİDERLER ÇEKİNEBİLİR
Ancak kelam konusu metodun ABD açısından önemli problemler barındırdığına işaret ediliyor. Trump’ın çok sağcı toplumsal medya figürlerini ve aşırılıkçı gazetecileri de Oval Ofis’teki toplantılara davet ettiğine dikkat çekilirken, ABD Başkanı’nın büyük oranda gerçeği yansıtmayan tezlerinin bu etraflarda deverana giren fikirler olduğu belirtiliyor. Trump’ın Oval Ofis’i kurt kapanı haline getirmesi, artık ABD Başkanı’nı ziyaret etmeyi dünya önderleri için de tehlikeli hale getiriyor. Trump’ı ziyaret eden başkanların mümkün hücuma vereceği cevaplar hem kendi siyasi duruşlarının etkilenmesi hem de Trump’ta bıraktıkları izlenim nedeniyle ABD ve ülkelerinin bağlantılarını etkileyebilir. Uzmanlar ayrıyeten Güney Afrika üzere global güney ülkelerine yönelik saldırgan davranışların, Çin’in ABD’ye karşı diplomatik gücünü arttırabileceği ihtarında bulunuyor.
KATAR SORUSUNA SİNİRLENDİ
ABD Lideri Donald Trump, Güney Afrika lideri Cyril Ramaphosa ile görüşürken, “Katar’ın ikram ettiği uçak” sorusunu soran NBC News muhabirine de sert reaksiyon gösterdi. Trump, NBC News muhabiri Peter Alexander’a yönelik “NBC burada gördüğünüz mevzuyu saptırmaya çalışıyor. Sen berbat bir muhabirsin. Muhabir olmak için gereken özelliklere sahip değilsin. Ayrıyeten gereğince zeki değilsin” sözünü kullandı. “Dışarı çıkmalısın” dediği muhabire “aptal” formunda de hitap eden Trump, ABD medyasındaki “yalan haber” kanallarının, ülkedeki gerçekleri yansıtmadığını ileri sürdü.