Tarihi keşif: İlk kez bu kadar küçük bir ötegezegen keşfedildi
Yeni keşfedilen gezegenin ismi TWA-7b. Soğuk bir gaz devi olan TWA-7b, Jüpiter’in yaklaşık üçte biri kadar kütleye sahip ve kendi yıldızının etrafında Güneş–Dünya arasının 52 katı uzaklıkta dönüyor. Bu uzaklık, Güneş Sistemi’mizde gezegenin Kuiper Kuşağı’nda — yani Plüton’un bile ötesinde — yer alacağı manasına geliyor.
DOĞRUDAN GÖRÜNTÜLENDİ
Sciencealert haberine nazaran Fransa’daki Paris Gözlemevi’nden astronom Anne-Marie Lagrange’ın liderliğindeki takım, bu müşahedenin sırf bir gezegen keşfi olmadığını, tıpkı vakitte gezegen oluşum teorilerinin de doğrulandığını belirtiyor. Bilim beşerlerine nazaran bu bulgu, JWST’nin sadece gezegenleri dolaylı yollarla değil, direkt da inceleme potansiyelini ortaya koyuyor.
TWA-7b, yaklaşık 100 Dünya kütlesine sahip ve bugüne kadar direkt görüntülenebilen ötegezegenlerden en az 10 kat daha hafif. Araştırmacılar, JWST’nin 25–30 Dünya kütlesindeki daha da hafif gezegenleri bile tespit edebileceğini belirtiyor.
GENÇ BİR YILDIZIN ETRAFINDA DOĞAN DÜNYA
Keşfedilen gezegenin yörüngesindeki yıldız olan TWA-7, şimdi 6.4 milyon yaşında — yani yıldızsal ölçekte bir bebek. Bu kadar genç olması nedeniyle hâlâ etrafında, yıldızın oluşumunu besleyen malzemelerden oluşan bir gaz ve toz diski bulunuyor. Bilim insanları, gezegenlerin işte bu disklerde doğduğunu düşünüyor. Gereçler vakitle bir ortaya gelerek kütle kazanıyor ve sonunda yeni bir gezegen meydana geliyor.
JWST’nin müşahedeleri, bu teoriye direkt bir ispat sunuyor. Teleskop, yıldızın etrafındaki disk içinde net halde üç halka gözlemledi. Bu halkalardan birindeki boşlukta bulunan gezegen, diskteki malzemeyi “çobanlık” ederek — yani bir ortaya toplayarak — kendi yörüngesini şekillendirmiş üzere görünüyor.
GELECEK ÇALIŞMALARA KAPI AÇIYOR
TWA-7b, yaklaşık 320 Kelvin (yaklaşık 47°C) sıcaklıkta ve yıldızından epeyce uzakta bulunduğu için güneş ışığından fazla etkilenmeyen, kendi içsel ısısıyla parlayan bir gezegen. Bu da, bilim beşerlerine gezegenin atmosferini ve iç yapısını direkt spektroskopik metotlarla inceleme fırsatı tanıyor.
Araştırma grubu, TWA-7b’nin “gezegen-disk etkileşimlerinin ayrıntılı modellenmesi” için ülkü bir örnek olduğunu vurguluyor.
NEDEN DEĞERLİ?
Bugüne kadar galaksimizde yaklaşık 6 bin ötegezegen keşfedildi. Lakin bunların yalnızca yaklaşık 80’i direkt görüntülenebildi. JWST’nin bu başarısı, gelecekte çok daha düşük kütleli ve genç gezegenlerin de direkt gözlemlenebileceğini gösteriyor.
Bu tarihi keşif, kainatta yeni dünyaları ararken elimizdeki en güçlü araçlardan biri olan JWST’nin ne kadar büyük bir potansiyele sahip olduğunu bir kere daha gözler önüne seriyor.
