İSRAİL ve İran ortasındaki savaş sekizinci gününü geride bırakırken, Tahran idaresi ve Batı ortasında çatışmaların başlangıcından bu yana birinci temas dün İsviçre’nin Cenevre kentinde sağlandı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İngiliz, Fransız ve Alman mevkidaşlarıyla bir ortaya geldi. İsrail ataklarıyla sekteye uğrayan ABD-İran nükleer müzakerelerinin yerine Tahran’la yeni bir diplomasi kanalı kurmayı amaçlayan görüşmelerde Avrupalı diplomatlar, krize diplomatik tahlil arayışını sürdürdü. İran’a mümkün müdahale konusunda yavaş davranmaya çalışan ABD’nin de görüşmeleri desteklediği ve İran’la görüşmek istediğini Avrupa başkentlerine ilettiği bildiriliyor lakin Tahran tarafı akınlar devam ederken Washington ile temasa karşı olduklarını açıkladı.
MACRON’DAN İSRAİL’E ÇAĞRI
Cenevre görüşmesi öncesi açıklama yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron nükleer müzakerelerin tekrar başlatılmasının “temel öncelik” olduğunu vurgulayarak, Avrupalı bakanların İran’a çatışmayı sonlandırmak için “diplomatik bir çözüm” önereceğini kaydetti. Macron ayrıyeten İsrail’e İran’ın “sivil altyapısına yönelik akınlarını durdurma” davetinde bulundu.
ABD MÜZAKERELERDE YER ALMALI
Toplantının akabinde taraflardan yapılan açıklamalarda ise ABD’nin müzakerelerde yer almasının değeri vurgulandı.
– Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot: İran’ın nükleer problemine kesin bir askeri tahlil olmadığına inandığımız için İran Dışişleri Bakanı ile bir görüşme başlatmak istedik. Askeri operasyonlar bu sorunu erteleyebilir fakat ortadan kaldıramaz.
– İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy: İran’ı da ABD ile görüşmelere devam etmeye çağırıyoruz. Bu tehlikeli bir an ve bu çatışmanın bölgesel bir tırmanışa yol açmaması son derece önemli.
– Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul: Bugünkü uygun sonuç, İran tarafının prensipte tüm kıymetli mevzuları konuşmaya devam etmeye hazır olduğu izlenimiyle odadan ayrılmamızdır. Biz Avrupalılar için buna dahil olmamız değerli lakin her şeyden evvel ABD’nin bu müzakerelere ve bir tahlile dahil olması çok kıymetli.
– AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas: Nükleer bahislerin yanı sıra daha geniş kapsamlı hususları da görüşmek ve görüşmeleri sürdürme konusunda mutabık kaldık.
ARAKÇİ: HÜCUMLAR DURURSA DİPLOMASİYE HAZIRIZ
İRAN Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Avrupalı mevkidaşlarıyla yaptığı görüşmenin akabinde Cenevre’de gazetecilere açıklamalarda bulundu. Tahran’ın lakin İsrail’in “saldırganlığı durdurulduğunda” tekrar “diplomasiyi düşünmeye” hazır olduğunu belirten Arakçi, “İran, taarruzlar durdurulduktan ve İsrail işlediği kabahatlerden sorumlu tutulduktan sonra diplomasiyi bir sefer daha düşünmeye hazır” dedi.
İran’ın savunma kabiliyetlerinin pazarlık konusu yapılamayacağını açıkça söz eden Arakçi, Avrupa Birliği’nin “çirkin” akınları kınamamasından derin telaş duyduğunu kaydetti. İran ve AB ülkelerinin yakında tekrar bir ortaya gelecekleri de belirtildi. İran Dışişleri Bakanı görüşme öncesi, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, ABD’yi İran’a yönelik ataklarda İsrail’in işbirlikçisi olarak gördüğünü söylemiş, “Siyonist rejimin akınları devam ederken, ABD müzakere talebinde bulunuyor. Atak durmadıkça, müzakere olamaz” demişti. Fransız basınında ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot’a, “ABD’nin her an direkt İranlılarla irtibata geçmeye hazır olduğunu” ilettiği sav edilmişti.