Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İran’a yapılan hava akınları sonucu, Tahran idaresinin nükleer kapasitesini “yok ettiğini” ayrıntılarıyla açıklayarak ABD medyasındaki tesislerin kritik hasar almadığı tezini yalandı. Witkoff, yalnızca ABD’nin değil, “diğer ülkelerin raporlarını da okuduğunu” belirterek, gayeye ulaşılamadığını ima eden haberlerin “tamamen saçma” olduğunu söyledi. Witkoff, bunun dışında, İsrail’in de daha evvelce maksat aldığı öbür iki yeraltı nükleer tesisinin de büsbütün imha edildiğinden emin olmak için “üst üste” bomba yağdırdıklarını, sonuçtan “hiç kuşku duyamadığını” söz etti.
Fox News’le yaptığı canlı ilişkide kelam konusu argümanlara yanıt veren Witkoff, “(İran’ın nükleer tesisi) Fordo’ya 12 sığınak delici bomba gönderdik. Muhafaza kapağını deldiğine ve yok edildiğine kuşku yok. Bu tıp bilgileri sızdırmak, bilgi ne olursa ve hangi tarafta olursa olsun, berbattır. Bu vatana ihanettir, bu yüzden araştırılmalıdır. Ve bunu kim yaptıysa, bundan kim sorumluysa, hesap vermeli” sözlerine yer verdi.
İran’ın Isfahan nükleer tesisinin birebir vakitte zenginleştirmenin sonunda malzemeyi metalize etmek için gerekli bir “dönüşüm tesisi” olduğunu söz eden Özel Temsilci, “Bildiğimiz kadarıyla İran’da bunu yapabilen tek tesis olan Isfahan’daki bu dönüşüm tesisi büsbütün yok edildi” savında bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırısının, Tahran’ın nükleer silah üretme kapasitesini tam olarak engellemediği tarafındaki argümanlara yer veren CNN ve New York Times’ı “yalancılıkla” suçladı. Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, ABD medyasında çıkan ve İran nükleer tesislerine akının nükleer tesislerine “tam olarak tesir etmediğini, yalnızca çalışmaları birkaç ay geciktirdiğini” argüman eden haberlere tepki gösterdi.
ABD Başkanı, “Yalan haber kanalı CNN, başarısız New York Times ile birlikte tarihteki en başarılı askeri hücumlardan birini etkisiz göstermek için birlik oluşturdu. İran’daki nükleer tesis büsbütün yok edildi. Hem NY Times hem de CNN halk tarafından zalimce eleştiriliyor” sözlerini kullanarak, ABD’nin tesirli medya organlarını “yalan haber yapmakla” suçladı.
CNN International’ın haberine nazaran, ABD’de hazırlanan bir istihbarat değerlendirmesine nazaran, ABD’nin hafta sonu İran’ın üç nükleer tesisine düzenlediği hava taarruzlarının, İran’ın nükleer programının temel yapısını yok etmediği, muhtemelen yalnızca aylarca geriye attığı belirtildi. Pentagon’un istihbarat kolu Savunma İstihbarat Ajansı tarafından yapılan değerlendirmeye nazaran, ABD’nin gerçekleştirdiği akınlarla ilgili erken bulguların, İran’ın nükleer tesislerinin ana bileşenlerini yok etmediği, yalnızca fonksiyonunu aylarca ötelediği kaydedildi. Kaynaklar, İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun yok edilmediğini ve santrifüjlerin büyük ölçüde “sağlam” olduğunu belirterek, “Dolayısıyla istihbarat değerlendirmesi, ABD’nin bunları en fazla birkaç ay geriye götürdüğü yönünde” sözünü kullandı.
Beş sayfa olduğu belirtilen ön kıymetlendirme raporu konusunda New York Times’a konuşan kaynaklar, ABD’li yetkililerin sav ettiği halde İran’ın nükleer tesislerinin yerle bir olmadığını, nükleer çalışmaları en fazla 6 ay geciktirebileceğini kaydetti. Raporda ayrıyeten ABD’nin akınlarından evvel İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun büyük bir kısmını daha korunaklı kapalı nükleer tesislere taşımış olabileceği tabir edildi. Kelam konusu istihbarat değerlendirmesinin erken bulgular üzerine yapıldığı, yeni bilgiler geldikçe değişebileceği de not edildi.
Öte yandan, Beyaz Saray’dan CNN’e yapılan açıklamada, değerlendirmenin varlığını kabul etmekle birlikte buna katılmadıkları belirtildi.
İran resmi haber ajansı IRNA haberine nazaran, İsrail’in 13 Haziran’daki ataklarında hayatını kaybettiği sav edilen İran İhtilal Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Kumandanı Tümgeneral İsmail Kaani, Tahran’da düzenlenen şovlara katıldı. Haberde, Kaani’nin İsrail ile ateşkesten sonra Tahran’daki İnkılap Meydanı’nda düzenlenen “zafer kutlamalarına” katıldığını gösteren imgeler paylaşıldı. Manzaralarda yanındaki muhafazalarıyla birlikte meydana gelen Kaani’nin alandaki vatandaşlarla sohbet ettiği görüldü. IRNA imgeleri, “12 gün süren İsrail saldırganlığının akabinde General Kaani’nin birinci görüntüleri” notuyla paylaştı.
Amerikan The New York Times gazetesi 13 Haziran’da “ismi açıklanmayan İranlı kaynaklara” dayandırdığı haberinde, Kudüs Gücü Kumandanı Tümgeneral Kaani’nin İsrail’in İran’daki akınlarında öldürüldüğünü argüman etmişti.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Lideri Rafael Mariano Grossi, ABD’nin İran’daki nükleer tesislere düzenlediği akınların akabinde Tahran idaresinin zenginleştirilmiş uranyum stokunun yerinin tespit edilemediğini bildirdi. Fox News’e konuşan Grossi, İranlı yetkililerin ABD ataklarından evvel zenginleştirilmiş uranyum stokunu “koruyucu önlemler” kapsamında diğer bir yere taşıdığını aktardı.
Muhabirin İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun İsfahan yakınlarındaki eski bir yapıya taşıdığı argümanına ait sorusuna yanıt veren Grossi, “Biz UAEA’yız, burada spekülasyon yapmayız. Bu gerecin nerede olduğuna dair elimizde rastgele bir bilgi yok. Benim misyonum, bu malzemenin nerede olduğunu tespit etmeye çalışmak zira İran, sahip olduğu tüm nükleer malzemesi bildirme ve hesap verme yükümlülüğüne sahip ve benim vazifem bu olmaya devam edecek” diye konuştu.
The Times of Israel gazetesine konuşan İsrailli bir yetkili, İsrail istihbaratının, ABD ve İsrail’in İran’a düzenlediği atakların Tahran’ın nükleer programını büsbütün yok etmeyi başaramadığı fakat birkaç yıl geriye attığı değerlendirmesini yaptığını bildirdi. Tel Aviv’deki istihbarat değerlendirmesinin, İran’ın nükleer programının büsbütün yok edilemediği tarafında olduğunu aktaran İsrailli yetkili, 12 gün süren İsrail ataklarının yanı sıra ABD’nin Fordo, Natanz ve Isfahan nükleer tesislerini amaç almasının Tahran’ın nükleer programını sadece birkaç yıl geriye götürdüğüne işaret edildiğini ileri sürdü.
İsrailli yetkili, nükleer tesislere ve askeri altyapıya yönelik hücumların Tahran idaresinin “uranyum zenginleştirme girişimini” tekrar başlatmasına karşı caydırıcı bir rol oynayacağını tez etti. Ayrıyeten yetkili, Washington ile Tahran idareleri ortasında yürütülen müzakerelerle elde edilemeyecek bir sonucun İran’a taarruzlarla mümkün olabildiğini savundu.
İsrail ordusu, İran’dan gönderildiğini öne sürdüğü 2 insansız hava aracını (İHA) akşam saatlerinde düşürdüğünü tez etti. Ordudan yapılan açıklamada, İran’dan gönderildiği bedellendirilen İHA’ların ülke hava alanına girmeden engellendiği öne sürüldü. İsrail ordu radyosu ise İran’ın ateşkes yürürlüğe girmeden evvel misilleme için sabah attığı balistik füzelerle birebir saatlerde gönderilmiş olabileceğini aktardı.
Canlı Anlatım Özeti
Witkoff’tan ABD medyasına yalanlamaTrump’tan CNN ve NYT’ye yalancılık suçlamasıABD’nin istihbarat raporu ortaya çıktı: İran’ın nükleer kapasitesi yok edilemediÖldürüldüğü tez edilen İranlı general Tahran’da görüntülendiUAEA, İran’daki zenginleştirilmiş uranyumun yerini bilmiyorİsrail istihbaratının nükleer raporuİsrail, 2 İran İHA’sını düşürdüğünü tez etti