Son dakika… Gazze’de ateşkes sağlandı, sevinç çığlıkları yükseldi! Gazeteler ateşkesi nasıl gördü?

İsrail ve Hamas ortasında mutabakat sağlandığının duyurulması, Fransa’nın başşehri Paris’te sevinçle karşılandı. Başkentteki Cumhuriyet Meydanı’nda (Place de la Republique) toplanan vatandaşlar, sevinç gösterisinde bulundu.

Ateşkes Suriye’nin başşehri Şam’da da sevinçle karşılandı. Başkentteki Emevi Meydanı’nda toplanan vatandaşlar, sevinç gösterisinde bulundu.

Kanadalılar Vancouver’da sokaklara dökülürken, yüzlerce kişi yaktıkları mumlar ve ellerindeki pankartlarla savaşın kurbanlarını andı.

Han Yunus’taki Filistinliler ateşkes duyurusunu televizyondan birlikte izledi. Karar geldiği an kalabalıktan çığlıklar ve alkışlar yükseldi.

Evlerini kaybeden Gazzeliler ateşkes kararını çadırlarındaki televizyonlardan izlediler.

Brezilya lideri Lula: Umut verici:

Sosyal medya platformu X’ten İsrail ve Hamas ortasındaki ateşkes muahedesine ait paylaşım yapan Lula da Silva, çatışmanın büsbütün durdurulması davetinde bulundu.Lula da Silva, “Çatışmaların sona ermesi ve rehinelerin özgür bırakılması, tüm Orta Doğu’da barış ve istikrarın inşasına yardımcı olacaktır. Gazze’deki ateşkes umut verici bir adımdır.” tabirlerini kullandı.

Almanya: Yalnızca hayat kurtarmıyor, umut veriyor:

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Gazze’de İsrail ile Hamas ortasında varılan ateşkes muahedesinin yalnızca hayat kurtarmadığını, tıpkı vakitte Gazze’deki insanlara, esirlere, onların yakınlarına ve tüm bölge halkına 15 ay sonra somut bir umut verdiğini bildirdi.

Kolombiya: Düzgün bir haber

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, toplumsal medya hesabından Gazzeli çocukların sevinç dolu manzaralarını paylaşarak şu sözleri kullandı:”İnsanlık için güzel bir haber. Çocukların sevinci ne kadar da hoş. Ömür ve barış için çocukların gözyaşları ve sevinç kahkahaları ne kadar manalı. (İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu kastederek) Herod yenildi. Nihayet gökyüzünde bombaların olmadığı bir kutlama gecesi. Sıhhat grupları Gazze’de kutlama yapıyor.”

İsrail ve Hamas ortasında mutabakat sağlandığının duyurulması bugün dünya gündeminin bir numaralı unsuru. Kanada, Almanya,Fransa ve birçok Arap ülkesinde ateşkes sokaklarda kutlanırken gazeteler de ateşkes haberini manşetlerinden duyurdu.

İngiliz Telegraph gazetesi ateşkes haberinin çabucak akabinde hem Tel Aviv hem Gazze sokaklarında kutlamaların başladığını duyurduğu haberinde muahedenin Trump’ın misyona başlamasına sayılı günler kala geldiğine dikkat çekti.

New York Times gazetesi uzun vakittir beklenen ve zahmetli müzakerelerle varılan Gazze ateşkesi mutabakatının vazifesi bırakmasına sayılı günler kalan ABD Başkanı Joe Biden ile seçilmiş lider Donald Trump’ın düşmanlıkları bir kenara bırakarak ortak çalışması sayesinde gerçekleştiğini tez etti. Lakin her iki lider da ateşkes konusundaki muvaffakiyetin kendine ilişkin olduğunu öne sürüyor.

Washington Post gazetesi mutabakatın insani açıdan büyük kayıplara yol açan çatışmada büyük bir umut ışığı olduğunu yazdı. Gazeteye konuşan kaynaklar mutabakat kapsamında özgür bırakılacak isimler ortasında Amerikalı Keith Siegel ve Sagui Dekel-Chen’in de bulunduğunu söyledi.

Wall Street Journal ateşkesi duyurduğu haberinde “İsrail ile Hamas ortasında varılan mutabakatla Gazze Şeridi’ndeki çatışmalar durdurulacak ve bölgeyi harap eden 15 aylık savaşa son verilecek.” sözlerine yer verdi. WSJ’ye nazaran Gazze’deki ateşkes epey kırılgan. Gazeteye lonuşan uzmanlara nazaran İsrail başbakanı Netanyahu’nun ateşkesi kabul etmesinde ABD’nin seçilmiş başkanı Trump’ın baskısı etkili oldu. Uzmanalar ayrıyeten Netanyahu’nun rehineleri geri aldığı için bir nebze olsun prestij kazanabileceği ve iktidarda kalabileceğini düşündüğünü tez ediyor.

BBC Milletlerarası Editörü Jeremy Bowen ise hususa ait tahlilinde “İsrail ile Filistinliler ortasında uzun müddettir devam eden çatışma ise hiç olmadığı kadar sert. Ateşkes vefatları durdurabilir, İsrailli rehineleri ve Filistinli tutuklu ve mahkumları ailelerine kavuşturabilir. Fakat bir asırdan daha uzun süren bir çatışmayı sona erdirmez.” tabirlerini kullandı.

Alman Bild gazetesi ateşkes mutabakatı ile birlikte yıkıcı savaşın kalıcı olarak sona ermesi umudunun doğduğunu belirttiği haberinde muahedenin duyurulması ile Gazze ve Tel Aviv sokaklarında sevinç çığlıklarının yükseldiğini yazdı.

Fransız Le Monde gazetesi de ateşkesi ‘kırılgan’ olarak tanımladı. France 24 ise Trump’ın İsrail’e uyguladığı baskının göz gerisi edilmemesi gerektiğini belirterek mutabakatın zamanlamasına dikkat çekti

ABD Başkanı Biden, 4 yıllık misyon mühletinin bitmesine sayılı günler kala Beyaz Saray’da canlı yayında son sefer Amerikan halkına seslendi.Konuşmasının başında Gazze’de İsrail ile Hamas ortasında varılan ateşkese değinen Biden, ateşkesin mayıs ayında kendisinin ortaya koyduğu taslağa uygun olduğunu ve bunun kendi takımının başarısı olduğunu savundu.Bu bahiste pazartesi günü vazifeye başlayacak yeni idaresi bilgilendirdiklerini kaydeden Biden, isim vermeden ateşkesin kredisinin halefi Donald Trump’a değil, kendisi ve grubuna ilişkin olduğunu söyledi.

İslami Cihad’ın Telegram hesabından yapılan açıklamada, “Bugün halkımız ve direnişi, efsanevi kararlılıkları ve yavuz, yiğit savaşçıları nedeniyle, akınları durdurmak ve (İsrail’in) geri çekilmesini sağlamak ve onurlu bir esir değişimi gerçekleştirmek için onurlu bir muahedeyi dayattı.” sözlerine yer verildi.

İslami Cihad’ın “Gazze’deki Filistinlilere hizmet etmek ve bir sonraki kademenin zorluklarına karşı çıkmak için hiçbir efordan kaçınmayacağının” teyit edildiği açıklamada, Filistinli direniş kümelerinin “anlaşma koşullarının tam olarak uygulanmasını sağlamak için tetikte kalacağı” vurgulandı.

The Times of Israel gazetesinin haberine nazaran, İtalya’nın başşehri Roma Büyük Sinagogu’nda Yahudi önderlere hitap eden Dışişleri Bakanı Gideon Saar, ateşkes ve esir takası mutabakatı üzerine açıklamalarda bulundu.Saar, İsrail’in daraltılmış güvenlik kabinesinde yarın oylanacak ve hükümetin onayına sunulacak muahedeyi kabul etmenin “çok güç bir karar” olduğunu lakin 98 İsrailli esirin hür kalması için “bu kararı almak zorunda olduklarını” savundu.İsrail’de daraltılmış güvenlik kabinesi, sabah lokal saatle 11.00’de Gazze’de ateşkes ve esir takası muahedesini oylamak üzere toplanacak.Güvenlik kabinesi toplantısının akabinde ateşkes ve esir takası muahedesi hükümetin onayına sunulacak.

İsrail ve Hamas ortasında muahede sağlandığının duyurulması Arap ülkelerinde sevinçle karşılandı.Pazar günü yürürlüğe girecek muahedenin duyurulmasından sonra Ürdün’ün başşehri Amman’da konvoylar düzenlendi.Bir ortaya gelen Ürdünlüler, “Zafer bizimdir” ve “Allah onları güçlendirsin” sloganlarıyla Filistinlilere takviye oldu.Fas’ın başşehri Rabat ile Tanca kentlerinde de sevinç şovları düzenlendi.Sokaklara çıkan yüzlerce Faslı, duyurulan muahedeyi kutladı. Filistinlilere dayanak sloganları atan Faslılar, Mescid-i Aksa fotoğrafları ve Filistin bayrakları taşıdı.İşgal altındaki Batı Şeria’da da ateşkes ve esir değişimi muahedesi memnuniyetle karşılandı.Ramallah, El Halil, Cenin ve Nablus kentlerinde sokaklara çıkan onlarca kişi, Filistin direnişine dayanak ve övgü sloganları attı.

Lübnan’ın başşehri Beyrut olmak üzere ülkenin çeşitli kentlerinde de muahede sevinçle karşılandı.Sokaklara çıkan ve araç konvoyları oluşturan yüzlerce kişi, tekbirler ve sloganlarla Gazze Şeridi’ndeki ateşkesi kutladı.Tunus’ta da başkentte bir ortaya gelenler, Filistin bayrakları taşıyarak, “Tunus topraklarında siyonistlerle mutabakat yok” ve “Tunus’tan Gazze’ye selam” sloganları attı.

ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği bildirildi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Biden, İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşerek Hamas’la varılan ateşkes ve rehinelerin hür bırakılması muahedesinden ötürü kendisini tebrik etti” tabirlerine yer verildi. İkilinin Amerikalılar da dahil olmak üzere rehinelerin ve ailelerinin 15 aylık esaret müddetince yaşadıkları acıları ele aldığı kaydedilen açıklamada, “Liderler rehinelerin yakında ailelerine kavuşacak olmasından duydukları memnunluğu lisana getirdi” tabirleri kullanıldı.

Gazze’de 466 gündür süren insanlık dramı dün İsrail ve Hamas ortasında varılan ateşkes muahedesiyle son buldu. ABD, Katar ve Mısır’ın arabulucuğunda yürütülen uğraşlar sonucunda 19 Ocak’ta ateşkesin başlayacağı duyuruldu.İsrail ordu radyosunun haberine nazaran, İsrail daraltılmış güvenlik kabinesinin bu sabah lokal saatle 11’de ateşkes ve esir takası muahedesini oylamak üzere toplanacağı bildirildi.

 İŞTE ATEŞKES MUTABAKATININ DETAYLARI

1.⁠ ⁠İkinci evre hazırlıkları:

Taraflar ve arabulucuların amacı, rehine ve tutukluların değişimine ait 27 Mayıs 2024 Anlaşması’nın uygulanması ve taraflar ortasında kalıcı ateşkes sağlayacak sürdürülebilir sükunete dönülmesi için son uzlaşıya varmaktır. Birinci etaptaki tüm prosedürler, 2. etabın uygulanma şartlarına ait müzakereler devam ettiği sürece 2. evrede da devam edecektir ve bu mutabakatın garantörleri, bir muahedeye varılana kadar müzakerelerin devam etmesini sağlamak için çalışacaktır.

2.⁠ ⁠İsrail güçlerinin geri çekilmesi:

İsrail güçlerinin, Vadi Gazze (Netzarim ekseni ve Kuveyt kavşağı) dahil olmak üzere Gazze Şeridi sonları boyunca ağır nüfuslu bölgelerden doğuya yanlışsız çekilmesi. İsrail kuvvetleri, hududun güneyinde ve batısında, İsrail tarafının belirleyeceği ve mutabakata eşlik eden her iki tarafın üzerinde mutabık kaldığı haritalara dayanarak (400) metreden fazla artırılmayacak 5 lokal noktada istisna olmak üzere (700) metrelik bir etraf içinde konuşlandırılacaktır.

3.⁠ ⁠Mahkum Değişimi:

a. 33 kişilik listedeki 9 hasta ve yaralı, müebbet mahpus cezasına çarptırılmış 110 Filistinli mahkumun özgür bırakılması karşılığında hür bırakılacaktır.

b. İsrail, 8 Ekim 2023 tarihinden itibaren tutukladığı lakin 7 Ekim 2023 olaylarına karışmamış 1000 Gazzeli tutukluyu hür bırakacaktır.

c. 33’lük listedeki yaşlılar (50 yaş üstü erkekler) 1/3 oranında müebbet ve 1/27 oranında da öteki cezalar karşılığında özgür bırakılacaktır.

d. 47 Şalit mahkumunun yanı sıra Ebra Mangesto ve Hişam el-Sayid , 1/30’luk takas oranına nazaran hür bırakılacaktır.

e. Kimi Filistinli mahkumlar, her iki taraf ortasında mutabık kalınan listelere nazaran yurtdışında yahut Gazze’de özgür bırakılacaktır.

4.⁠ ⁠Philadelphi koridoru:

a. İsrail tarafı, ekteki haritalara ve her iki taraf ortasındaki mutabakata dayanarak 1. etap sırasında koridor bölgesindeki güçlerini kademeli olarak azaltacaktır.

b. Birinci basamağın son esir bırakma sürecinden sonra, 42. günde, İsrail ordusu geri çekilmeye başlayacak ve geri çekilmeyi en geç 50. günde tamamlayacaktır.

5.⁠ ⁠Refah Hudut Kapısı:

a. Refah hudut kapısı, tüm bayanların (sivil ve asker) hür bırakılmasının akabinde sivillerin ve yaralıların nakli için hazır olacaktır. İsrail, mutabakat imzalanır imzalanmaz geçişin hazır hale getirilmesi için çalışacaktır.

b. İsrail ordusu ekteki haritalara nazaran Refah Hudut Kapısı etrafında yine konuşlanacaktır.

c. Her gün 50 yaralı askerin 3 kişi eşliğinde geçişine müsaade verilecektir. Her bir geçiş için İsrail ve Mısır’ın onayı gerekecektir.

d. Geçiş, Mısır ile yapılan Ağustos 2024 görüşmelerine nazaran işletilecektir.

6.⁠ ⁠Hasta ve yaralı sivillerin çıkışı:

a. Tüm hasta ve yaralı Filistinli sivillerin 27 Mayıs 2024 mutabakatının 12. unsuru uyarınca Refah hudut kapısından geçişine müsaade verilecektir.

7.⁠ Ülke içinde yerinden edilmiş silahsız bireylerin geri dönüşü (Netzarim Koridoru):

a. Geri dönüş 27 Mayıs 2024 muahedesinin 3-a ve 3-b kısımları temelinde kabul edilmiştir.

b. 7. gün, ülke içinde yerinden edilmiş sivillerin silah taşımadan ve denetim edilmeden Raşid Caddesi üzerinden kuzeye dönmelerine müsaade verilecektir. 22. günde, Selahaddin caddesinden kuzeye dönmelerine de kontrol olmaksızın müsaade verilecektir.

c. 7. günde, arabulucular tarafından İsrail tarafıyla eşgüdüm içinde belirlenecek özel bir şirket tarafından, üzerinde mutabık kalınacak bir düzenek temelinde yapılacak araç aramasının akabinde, araçların ve yaya olmayan trafiğin Netzarim koridorunun kuzeyine dönmesine müsaade verilecektir.

8.⁠ ⁠İnsani yardım protokolü:

a. Muahede kapsamındaki insani yardım süreçleri, arabulucuların nezaretinde üzerinde mutabık kalınan insani yardım protokolüne tabi olarak yapılacaktır.