Farkında olmasak da günlük hayatımızda birçok robotik teknolojiyi kullanıyoruz. Akıllı süpürgeler, otomatik kahve makineleri, yapay zekâ dayanaklı asistanlar derken evimizdeki aygıtlar giderek daha da akıllı hale geliyor. Teknoloji müellifimiz Umut Fırat Eroğlu’na nazaran bu yalnızca başlangıç. Eroğlu 19 Ocak’ta yazdığı ‘Bir Sen, Bir Ben, Bir de Robot’ yazısında her yıl ocak ayında düzenlenen Consumer Electronics Show (CES) fuarından ve bu yıl tanıtılan robotlardan bahsetti. Robot köpekler, çocuk bakıcısı olarak da kullanılabilenler… Eroğlu’na nazaran robotların hayatımızın her alanına girmesi artık kaçınılmaz. Son devirde robotların farklı alanlardaki kullanımıyla ilgili globalde de pek çok haber gündeme geldi. Mesela Avrupa’da kimi hastanelerde ameliyatlara yardımcı olan yapay zekâ dayanaklı robot cerrahlar kullanılmaya başladı. Güney Kore’de yaşlı bakım merkezlerinde toplumsal robotlar test ediliyor. ABD’de kimi büyük teknoloji şirketleri ofis içi hizmetleri büsbütün robotlara devretmeyi planlıyor. Pekala, bir robotla arkadaş olup ona sır verir miyiz? Çocuğumuzu robotla tek başına bırakır mıyız?
Ya robot köpek… Farklı yaş ve meslek kümelerinden bireylere robotlarla ilgili niyetlerini sorduk. Birçok kişi robotları en çok konut işlerinde ya da gibisi alanlarda kullanmak istiyor; “Sevgili olmayı deneyebilir, sevişmek isteyebilirim” diyenler de var. Lakin genel olarak robotlarla insani bağlantı kurmak çok sıcak gelmiyor. Yani sıcak bakanlar olduğu kadar soğuk bakanlar da var.
EV İŞLERİNİ YAPACAKSA, OLABİLİR…
Serap Yılmaz (33), bankacı
Evde her işimi yapacak bir robotum olsa hiç sorun etmem. İşten yorgun döndüğümde robotun bana hoş bir akşam yemeği sunmasını çok isterdim.
Korhan Erdinç (25), yazılım mühendisi
Yapay zekâ yazılım geliştirmede büyük bir yardımcı, bilhassa yanılgı ayıklama ve test süreçlerinde. Konutta bir robot kullanır mıydım? Kesinlikle! Evi süpürsün, yemek yapsın, faturaları ödesin…
Sinan Kunter (41), gazeteci
Eşimle ben meskende yokken çocuklarıma göz kulak olsun diye onları bir robota teslim ederdim.
Mesken işleri yapan, mesela ütü yapan robot kesin isterim, renkli-siyah çamaşırları ayırması üzere bir özelliği de olsun. Vize başvurusu yapacağım vakit benim için gerekli evrakı toplasın, vize randevusu alsın.
Hikmet Demirkol (44), mühendis
Ben konutta yemek yapan, gerektiğinde paklık yapan, gündelik işlerimi halleden bir robot isterdim. Seyahate gittiğimde kedime mama-su ve bakımı?için çok uygun.
Can Sezer Türktan (10), öğrenci
Evde yapılacak tüm işler için bir robot üretilsin isterim. Böylece ailemle daha fazla vakit geçirebilirim.
A.E. (43), grafik tasarımcı
Yapay zekâ takviyeli, her şeyi öğrenebilen ve bana her hususta rehberlik edebilecek bir robotum olmasını isterdim. Tıpkı bir ömür koçu ya da asistan üzere bana yardımcı olabilir. Hatta konut işlerinde yardımcı olmanın yanı sıra ana işimde de bana katkı sağlayarak para kazanmama takviye olabilir.
Serra E. (25), avukat
Bir robotun bir duruşmada ikna edici bir savunma yapabileceğini düşünemiyorum. Lakin keşke benim yerime mahkemeye çıkacak bir robot olsaydı. Ayrıyeten birçok geceler geç saatlere kadar ofiste çalıştığım için beni otobüs durağından almaya gelen bir robotum olsun isterdim.
Sultan Arslan (37), doktor
Sabah kahvemi hazırlayarak uyandıran ve akşam yemek yaparak günü bitiren bir robot kötü olmazdı.
İNSAN SICAKLIĞININ YERİNİ TUTMAZ
Belki Altıkulaç (52), satış direktörü
Belki kahve yapan ya da konutu temizleyen bir robot işime yarayabilir. Ancak bir robotla sohbet etmeyi ya da ona sır vermeyi düşünemem.
Deniz Daymen (43), müzisyen
İki köpeğim ve ben birbirimize yetiyoruz. Meskende paklık için Dyson var, o da altı üstü kablosuz süpürge. Vilayetle de bir robot olacaksa masaj yapan bir robot kötü olmaz.
Hande Çelik (39), psikolog
Bir robotun sahiden bir insanın hislerini anlayabileceğini sanmıyorum. Mesela bir danışan bana kaygısını anlatırken onu hakikaten dinlediğimi bilmek istiyor. Robotlar kelamlı reaksiyon verebilir fakat karşısındaki insanın gözlerinden geçen duyguyu anlayabilir mi?
Alparslan A. (28), gazeteci
Robotlarla ne kadar düzgün içerik üretilebilir, tartışılır. Paklık robotu şahane olurdu lakin bir robota güvenip ona sır
verir miyim? Hayır, robotla
konuşacağıma bir beşerle konuşmayı tercih ederim.
Ayşe T. (26), öğretmen
Öğrenci bir sorun yaşadığında, onu bir robota yönlendirmek yerine bir insanın dinlemesi daha manalı olur. Tahminen ödevleri otomatik olarak denetim eden bir sistem hoş olurdu. Lakin konutumda robot istemem, daima izleniyor üzere hissedebilirim.
Ela Altıkulaç (15), öğrenci
Okulda bir robot öğretmenim olmasını istemem. Bazı arkadaşlarımın okulunda robotlar katlarda geziyor. Onlara alıştıkça daha farklı düşünebiliriz. Şimdilik insan arkadaşlarım bana yetiyor.
ROBOT SEVGİLİ…
Mert S. (25), yazılım mühendisi
Evde bir robot ister miyim? Elbette. Açıkçası bir robotla arkadaş ya da sevgili olmayı da denemek isterdim. Bir robotla sevişmeyi de deneyebilirim lakin bundan hoşlanacağımı düşünmüyorum.
E. A. (42), avukat
Bir robotla asla yakın ilgi kuramazdım. Bilgisayar korsanlarının her şeyi hack’leyebildiği bir dünyada kim robotuna güvenebilir ki? Sevgili olmazdım ancak sevişmeyi deneyebilirdim.
Cansu G. (25), öğrenci
Robotlarla yakın münasebet kurabileceğimi sanmıyorum, tahminen merak edip bir robotla sevişmeyi deneyebilirdim, o kadar.
İSTEMEM, ALMAYAYIM…
Rezan Kitapçı (78), konut kadını
Benim vaktimde robot diye bir şey yoktu, artık akıllı süpürgeler, bulaşık makineleri var. Bunlar hayatımı kolaylaştırıyor fakat mesela bir robot bana yemek yapabilir mi? Tahminen. Ama konuk ağırlamak, sofra kurmak… Bunlar insan işi.
Berkay Y. (23), araştırma vazifelisi
Bir duruşmada avukat yerine bir robot görmek ister miyim? Hiç sanmıyorum. Ama paklık yapan bir robotum olsa üzücü olmazdı.
I.G. (23), insan kaynakları uzmanı
İşe alım süreçlerinde robotların büyük kolaylık sağlayacağını düşünüyorum lakin insan psikolojisini tam olarak anlayamazlar. Konutta bir robotla yaşamak… Tahminen. İnsan üzere hislerinin olmadığını bilmek biraz huzur kaçırıcı olabilir.
Mehmet Korkmaz (61),
makine mühendisi
Fabrikalar zati robotlarla dolu lakin onları yöneten tekrar beşerler. Benimle yaşayan ya da yaşlanınca bana bakan bir robot istemem. Çocuğumu emanet etmeyi asla düşünemiyorum bile. Robotlar konutlara ilişkin değil.
Deniz Demir (24), mimar
İnşaat ve mimarlık alanında robotların giderek daha fazla kullanıldığını görmek şaşırtan değil. Fakat konutta robot olması öteki bir şey. Meskeni temizleyen, çamaşırları katlayan bir robot kusursuz olurdu lakin bir robotla birlikte yaşamak fikri bana soğuk geliyor.
Nil Dokutan (24), ses mühendisi
Gürültü temizleyen, frekansları optimize eden bir robot kusursuz olurdu lakin bir robotla duygusal bir bağ kurabilir miyim? Sanmıyorum.
Melek Yıldız (71), emekli öğretmen
Şimdi öğrenciler ekrandan öğretmen izleyerek yapay zekâyla test çözüyor. Bana biraz ruhsuz geliyor açıkçası. Konutta bir robot kullanır mıydım? Süpürge robotum var, işini yapıyor ancak benimle konuşmaya kalkarsa korkarım!
İ. Ö. (32), içerik direktörü
İçerik üretiminde yapay zekâyı sık kullanıyorum lakin robotların büsbütün yaratıcı süreçleri devralacağını düşünmüyorum. Lakin günlük işleri halleden bir asistanım olsa güzel olurdu. Yatakta mı? Hayır, teşekkürler.
Nezih A. (72), emekli fabrika müdürü
Yaşlandıkça bana bakan bir robot fikri mantıklı üzere geliyor lakin hasta olduğumda sahiden ilgileneceğinden emin olamayabilirim.
Semra B. (37), doktor
Beni sabah uyandıran, akşam çayımı getiren bir robot hoş olurdu. Ancak mesela hastayken bir robotun bana bakmasını ister miyim? Bir tabibin elinin sıcaklığı bile güzelleştirici olabilir, robotlar bunu nasıl verebilir? İstemezdim.
Çağatay Hayta (30), muhtar
Robotlar şimdi çok akıllı sayılmaz; denetim altında tutulabiliyorlar. Ama gelecekte kendi akıl sistemlerini geliştirip kendi dünyalarını kurarak bize savaş açarlarsa ne olacak?
Esra Öz (46), emlakçı
Her şeyi yapabildiği için, bir robotum olsa Optimus TeslaBot’u isterdim. Benim yerime tüm işleri yapması büyük bir avantaj olurdu. Ancak teknolojiye tam manasıyla güvenmiyorum. Sonuçta bu türlü büyük bir robot arıza yapsa bize de ziyan verebilir.
Emrah Çakar (40), aşçı
Robotum olsaydı, kedilerimin bakımını üstlenmesini, mesken paklığı yapmasını ve bana spor yaparken, alışverişte eşlik etmesini isterdim. Hayatla olan bağımızı zedelememesi açısından robotların belirli bir hudut içinde kalmaları daha uygun olur.
Efe Fevzi Reis (10), öğrenci
Beni futbol konusunda geliştirecek bir robotum olsun isterdim. Lakin robotlu hayat çok daha sıkıcı olurdu çünkü robotların hisleri yoktur.
HASTALIKTA, SIHHATTE…
Mürvet A. (54), emekli
Ev işleri için robotlar şahane bir kolaylık. Yaşlanınca bana bakan bir robot isterdim. Yemek ve ilaç saatlerimi hatırlatması, yemeklerimi hazırlaması ve konutumu toplaması açısından uygun olurdu.
Ecem Akar (27), eczacı
Yalnız yaşıyorum ve bir robot benimle birebir konutta olsaydı kendimi daha inançta hissedebilirdim. Elbette bir insanın varlığının yerini tutmaz lakin konutta yalnız olmayı sevmeyen biri olarak en azından akşamları meskende bir ses olurdu.
Şenay Uğursal (85), mesken kadını
Ev temizleyen robot isterdim, paklık yapan şahıslar çok para istiyor. Robotlu hayat biz ileri yaştakiler için çok kolay olurdu.
ROBOT KÖPEK NEDEN OLMASIN!
Kerem Korkmaz (24), grafik tasarımcı
Yoğun çalıştığım için gerçek bir köpekle hak ettiği biçimde ilgilenemem ama robot köpeğim olsa hem meskenimi korurdu hem de meskende arkadaş olurdu.
Emre Tekin (45), lojistik şirketi sahibi
İleride büsbütün robotların yönettiği fabrika sistemleri olacak. Evimde değil, fabrikada robot köpeğim olsun, fabrikayı korusun, yabancıların giriş-çıkışını denetim etsin isterdim.
KİMİ HİZMET KESİMİNDE KİMİ DE KONUT İŞLERİNDE
Robotera-Star 1: Yapay zekâ dayanaklı otonom misyonlar üstlenen bir robot Star 1. Sanayi ve hizmet bölümlerinde kullanılmak üzere tasarlandı.
Clone-Protoclone V1: Dünyanın birinci iki ayaklı, kas-iskelet sistemine sahip robotu. Hareketleri beşere en yakın robot.
Fourier-GR-2: Rehabilitasyon ve sıhhat alanında kullanılan insansı bir robot. Bilhassa fizik tedavi süreçlerinde hastalara yardımcı olmak üzere tasarlandı. Kimi kliniklerde kullanılmaya başladı.
Kepler-Forerunner K2: Keşif ve gözetleme vazifeleri için üretilmiş bir robot. Şiddetli arazi şartlarında çalışabilecek formda tasarlandı.
1X-Neo Gamma: İnsansı hareketlere sahip gelişmiş bir robot Neo Gamma da. Üretim ve hizmet dallarında beşerlerle birlikte çalışması amaçlanıyor.
Boston Dynamics-Atlas: En gelişmiş insansı robotlar. İnsan hareketlerini büyük bir doğrulukla taklit edebilir. Ağır işlerde yardımcı olmak üzere geliştirildi. Tam manasıyla kullanıma sunulmasa da kimi araştırma projelerinde faal rol oynuyor.
Pudu-D9: Bilhassa restoran ve otel dalında servis robotu olarak kullanılmaya başladı bile D9.
Tesla-Optimus: Fabrika işlerinden konut içi kullanımına kadar geniş bir yelpazede vazife yapabilir. Optimus şimdi test basamağında.