RAMAZAN HİLALİ GÖRÜNDÜ MÜ 2025? | Hilal ne zaman görünür, nedir? – Diyanet’ten oruca başlamak için hilalin görünmesi şart mıdır? sorusuna yanıt!


Ramazan hilali 2025, oruç ibadetlerinin yerine getirileceği Ramazan ayı öncesi öne çıkan bahisler ortasında yer alıyor. Hz. Peygamber’in (s.a.s.) “Hilali (Ramazan hilalini) görünce oruca başlayın ve hilali (Şevval hilalini) görünce bayram edin. Hava bulutlu olursa içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayın.” (Müslim, Sıyâm, 19-20 [1081]; bkz. Buhârî, Savm, 5, 11 [1900, 1909]) buyurmuştur. Mübarek 11 ayın sultanı Ramazan ayına kısa mühlet kala Ramazan hilali ile ilgili Diyanet’ten açıklama geldi. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Astronomu Hümeyra Işık İşlek, Ramazan ayının hilali için içtimanın, Greenwich saatiyle 28 Şubat günü saat 00.45’te başlayacağını tabir etti. Pekala, Ramazan Hilali ne vakit görünecek, göründü mü? İşte, o mevzu hakkında bilgiler.

RAMAZAN HİLALİ GÖRÜNDÜ MÜ 2025?
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Astronomu Hümeyra Işık İşlek, ramazanın başladığını bildiren hilalin, hicri takvime nazaran Asya, Afrika, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika’da görüleceğini söyledi.
İşlek, AA muhabirine, Hicri takvimdeki 12 ayı söz eden “kameri ay”ları belirlemek için yapılan hesaplamada, Ay’ın Dünya etrafında döndüğü mühletin temel alındığını ve “içtima ile rüyet” kriterlerinin kullanıldığını belirtti.
“İçtima”nın Dünya, Ay ve Güneş üçlüsünün tıpkı doğrultu üzerinde bulunmasını, “rüyet”in ise Ay’ın Dünya etrafındaki hareketini sürdürürken içtima pozisyonundan 8 derece açılmasını söz ettiğini anlatan İşlek, ramazan hilalinin de bu hesaplamaya nazaran belirlendiğini söyledi.
Ramazan ayının hilali için içtimanın, Greenwich saatiyle 28 Şubat günü saat 00.45’te, rüyetin ise tıpkı gün saat 14.43’te olacağını açıklayan İşlek, içtima ve rüyet gerçekleşeceği için ramazanın 1 Mart Cumartesi günü başlayacağını tabir etti.

– Ramazan hilali birinci olarak Asya ve Afrika kıtalarında görülecek
Ramazan hilalinin birinci olarak Asya kıtasının güneybatısı ve Afrika kıtasından itibaren görülmeye başlanacağını bildiren İşlek, daha sonra birebir gün Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika’da da görüleceğini lisana getirdi.
İşlek, “Ramazan hilali dünya genelinde 5 kıtayı kapsayacak biçimde görülecektir. Havanın bulutlu, karlı yahut yağmurlu olmaması durumunda hesapladığımız içtima ve rüyet kriterlerine nazaran akşam güneş battıkça vakti gelen yerler hilali görecektir.” dedi.Şevval (Ramazan Bayramı) hilalinin ise 30 Mart’ta Kuzey Amerika’dan itibaren görüleceği bilgisini paylaşan İşlek, “Ramazan ve şevval rüyeti ortasındaki gün sayısı nedeniyle ramazan ayı bu sene 29 gün çekecek yani iki hilal ortasında 29 gün olacaktır.” açıklamasını yaptı.
– 200’den fazla ülkenin 18 bin 643 noktasının imsakiye bilgileri yayımlandı
Diyanetin ramazan ayıyla imsakiye çalışmalarına değinen İşlek, “İki ay öncesinden imsakiyelerin programını yapıp Başkanlığımızın web sitesinde yayımlamaya başladık. Yayımladığımız imsakiye data tabanında 200’den fazla ülkenin 18 bin 643 noktasının bilgi ve koordinatları bulunuyor.” bilgisini verdi.
Diyanetin vakit hesaplama kısmında 2035’e kadar olan dini günlerin listesinin de yayımlandığını belirten İşlek, vakit hesaplama sayfasında dünyanın tüm yerleşim yerlerinin bilgilerine yer vermeye çalıştıklarını kaydetti.

– Yurt içinde 41, yurt dışında 50 kentte hilal müşahede çalışması yapılacak
Dünyanın birçok bölgesinde bulunan hilal müşahede noktalarının yıl boyunca çalıştığını lisana getiren İşlek, “Ramazanda yurt içinde 41 kentte, yurt dışında ise 50 kentte hilal müşahede çalışması yapılacak.” dedi.
Diyanetin Avustralya’dan Amerika’ya kadar çok geniş çalışma alanına sahip olduğunu söyleyen İşlek, “Türkiye’de astronomların hesapladığı datalarla müftülükler koordinesinde hilal müşahedeleri yapılırken yurt dışında ise müşavirlikler, ataşelikler ve din hizmetleri koordinatörlerinin başkanlığında müşahedelerimiz yapılıyor. Hilal görüldüğü anda hocalarımız bize ulaşarak çabucak fotoğrafları gönderiyorlar. Biz de bunları çabucak Din İşleri Yüksek Kurulu sayfasında yayımlıyoruz.” sözlerini kullandı.

ORUCA BAŞLAMAK İÇİN HİLALİN GÖRÜNMESİ KOŞUL MI?
Kamerî aylar, isminden anlaşıldığı üzere başlangıcı ve bitişi ayın hareketlerine nazaran belirlenen aylardır. Ramazan orucu, Ramazan ayında tutulduğundan ve Ramazan ayı da ay takvimine nazaran her sene değiştiğinden, oruca başlayabilmek için öncelikle, Ramazan ayının başladığını tespit etmek gerekir. Hz. Peygamber (s.a.s.) “Hilali (Ramazan hilalini) görünce oruca başlayın ve hilali (Şevval hilalini) görünce bayram edin. Hava bulutlu olursa içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayın.” (Müslim, Sıyâm, 19-20 [1081]; bkz. Buhârî, Savm, 5, 11 [1900, 1909]) buyurmuştur.
Bu hadis birinci bakışta hilali çıplak gözle görmedikçe oruca başlanmayacağı ve bayram edilmeyeceği fikrini uyandırmaktadır. Mevzu ile ilgili başka rivâyetler değerlendirildiğinde, bu hadislerin hedefinin günün kaideleri içinde en uygun uygulamanın öğretilmesi olduğu anlaşılmaktadır. Hakikaten bir rivâyette Hz. Peygamber (s.a.s.), “Biz ümmî bir toplumuz; hesap ve okuma yazma bilmeyiz. Şunu biliriz ki ay ya 29 ya 30 gündür.” (Buhârî, Savm, 13 [1913]; Müslim, Sıyâm, 15 [1080]) buyurarak, kamerî aybaşlarının belirlenmesinde hesap metoduna de başvurulabileceğine işaret etmiştir.

Çıplak gözle görülsün ya da görülemesin, ay mutat hareketlerine devam etmektedir. Kur’ân-ı Kerîm’de güneş ve ayın bir hesaba nazaran hareket ettiği (er-Rahmân, 55/5), bunların, öteki işlevlerinin yanında birebir vakitte birer hesap ölçüsü kılındığı (el-En’âm, 6/96), yılların sayısını ve hesabı bilmemiz için aya menziller tayin edildiği (Yûnus, 10/5), gökler ve yer yaratıldığı vakit on iki ay meydana gelecek halde bir nizam konduğu (et-Tevbe, 9/36), ayın yeryüzünden hilal formunda başlayıp kademe kademe farklı formlarda görülmesinin beşerler ve hac için vakit ölçüleri olduğu (el-Bakara, 2/189) tabir edilmektedir.
Buna nazaran Hz. Peygamber (s.a.s.), kamerî aybaşlarının belirlenmesi konusunda çıplak gözle görmeyi, başvurulacak yegâne formül olduğu için değil, tahminen o günkü koşullar içinde en sağlıklı sonuç veren sistem olduğu için öngörmüştür. Hilali gözlemlemenin emeli Ramazan ayının girip girmediğini belirlemektir. Bu sebeple, hilali çıplak gözle görme dışında, bizi bu maksada ulaştıracak öteki sistemlerden yararlanmak da mümkündür.
Bugün, insanoğlunun ulaştığı teknolojik gelişmişlik, ayın hareketleri konusunda en ince ayrıntıyı bile izleme imkânı sunmaktadır. Artık ince astronomik hesaplar yoluyla, gelecek birkaç yıllık namaz vakitlerini gösteren takvimleri hazırlama imkânı bile doğmuştur. Hasebiyle kamerî ayların başlangıçlarını hesap usulüyle belirlemek yasaldır.