ABD’nin Ukrayna’yı davet etmeden Rusya ile barış masasına oturması, ABD Lideri Donald Trump’ın Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’ye yönelik sert açıklamaları ve ABD’nin giderek yüzünü Rusya’ya çevirmesi hem Ukrayna hem de Avrupa’yı alarma geçirdi.
Taraflardan sert açıklamalar gelmeye devam ederken bugün Batı medyasında yer alan tahlillerde Avrupa’nın yaşadığı büyük şok ön plana çıktı…
GUARDiAN: RUS ÇEVRELER ŞEKİLLENDİRDİ
İngiliz Guardian gazetesinin haberine nazaran Trump’ın Avrupa’ya yönelik yırtıcı saldırısı Rus yanlısı çevreler tarafından şekillendirildi. Gazetenin bugünkü analizinde “Trump’ın Ukrayna lideri Zelenski’yi “diktatör” olarak damgalaması diplomatik alana bir bomba üzere düştü. Zelenski’nin oy oranının %4 olduğu da dahil liderin söylediklerinin birden fazla Kremlin’in telaffuzlarını yansıtıyor üzere görünüyor.” sözleri yer aldı.
Guardian’a nazaran,Trump’ın yakın etrafında uzun vakittir Rusya yanlısı bakış açısıyla anılan Tulsi Gabbard ve Tucker Carlson üzere isimler yer alıyor. Bununla birlikte, Trump’ın Rusya’ya yahut uzun vakittir ferdî hayranlık duyduğu Putin’e karşı dostça hissetmek için dışarıdan pek bir teşvike muhtaçlığı yok üzere görünüyor. Çünkü Trump’ın Hillary Clinton’a karşı kazandığı zaferle sonuçlanan 2016 başkanlık seçim kampanyası sırasında Rusya’nın Trump ismine yaptığı müdahale, ABD istihbarat topluluğu tarafından âlâ belgelenmişti.
POLİTİCO PAZARTESİ GERÇEKLEŞİTİRİLECEK DORUĞA DİKKAT ÇEKTİ
Politico ise son yaşanan gelişmeler sonrası yaşanan kutuplaşmaya dikkat çekti. Trump’ın Putin’le yakınlaşmasının Ukrayna’yı büyük bir belirsizliğe sürüklediğini vurgulayan yayın organı dünya başkanlarının Ukrayna etrafında kenetlendiğini yazdı.
AB ve dünya başkanları Pazartesi günü Kiev’e giderek Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin etrafında bir ortaya gelecek ve güvenlik garantilerini görüşecek. Politico’ya konuşan birkaç yetkili, İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, Avrupa Konseyi Başkanı António Costa ve Avrupa Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in şahsen orada bulunacağını, Litvanya, Letonya, Malta ve Kanada başkanlarının de şahsen yahut sanal olarak Zelenski’ye takviye vereceğini söylediler.
FOREIGN POLICY: AVRUPA VE NATO VAROLUŞSAL BİR KRİZLE KARŞI KARŞIYA
Foreign Policy’e nazaran, Avrupa ve NATO, Trump idaresinin Atlantik ötesi münasebetlere bir yıkım topu fırlatması ile artık varoluşsal bir krizle karşı karşıya.
Avrupa’da Trump’ın kıta genelindeki ülkelerden ABD birliklerini çekme tarafında bir adım atabileceğine dair tasalar artıyor. ABD Savunma Bakanlığı istatistiklerine göre, Avrupa genelinde yaklaşık 100.000 ABD askeri konuşlandırılmış durumda ve bu birliklerin büyük kısmı (yaklaşık 35.000 asker) Almanya’da bulunuyor. Bu, Rusya’ya karşı büyük bir caydırıcı olarak bedellendiriliyor. Uzmanlar Washington bu birlikleri birdenbire çekmesi durumunda Avrupa’nı kendini savunmakta zorlanacağını söylüyor.
CNN: AVRUPA BU KADARINA HAZIR DEĞİLDİ
ABD’li yayın kuruluşu CNN, Avrupa’nın en yakın müttefikinin artık yüzünü Rusya’ya çevirdiğini belirttiği tahlilinde “
İşler nasıl bu kadar süratli ve bu kadar berbata gitti?” diye soruyor:
“Avrupa başkanlar, geçtiğimiz hafta Ukrayna’ya yönelik Amerikan takviyesindeki şaşırtan çöküş karşısında şaşkına döndü. Birçoğu, ABD Başkanı Donald Trump’ın Zelenski’ye neden bu kadar öfkeyle saldırdığını ve Kremlin telaffuzları ile konuştuğunu hala anlayamıyor. Avrupalı politikacılar artık yazgılarını çizmeye çalışıyor. Paris’teki harika tepe meçhul yeni bir gerçekliğin hudutlarını çizmeye yönelik bir dizi çarpıcı yeni fikri ateşledi lakin yeniden de Avrupa’nın kilit başşehirlerinde kararsızlık hakim. Avrupa, Trump’ın Ukrayna’ya Biden idaresinden daha az ilgi göstereceğini bekliyordu, lakin bu kadar ani, kesin ve sert bir kopuşa hazırlıklı değildi. Vazifedeki bir ABD liderinin, düşman işgalini kuşatma altındaki müttefikine yüklemesi sarsıcıydı.
Bazı uzmanlar bu türlü kriz ortamlarının bir başkanın ortaya çıkmasının yardımcı olabileceğini söylüyor: Avrupa’yı üniversal bir niyetin ardına toplayabilecek, Kiev ile Washington ortasında bir köprü kurabilecek bir figür. İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron en besbelli adaylar. Lakin Avrupa savunma konusunda birliğiyle tanınmıyor ve her iki önderin de kendi ülkelerinde büyük baş ağrıları var.
NYT: MUAZZAM BOYUTLARDA BİR KRİZ
New York Times’a nazaran Avrupa Trump’n seçim zaferinin II. Dünya Savaşı sonrası tertibin temel prensiplerini tehdit edeceğini biliyorlardı fakat bunun gerçekleşme suratı muazzam boyutlarda bir kriz yarattı.
Gazeteye nazaran Trump’ın müttefikler ve rakipler ortasında ayrım yapmadan gümrük vergileri koyma kararı ziyanlı ancak yönetilebilir görünüyordu. Lakin Trump’ın sadece Ukrayna’ya verilen Amerikan dayanağını kesmekle kalmayıp tıpkı vakitte açıkça Putin’in tarafını tutması durumu büsbütün değiştirdi.
Gazeteye nazaran ABD kağıt üzerinde NATO’nun merkezindeki nükleer silahlı dev olarak kalsa bile, Trump’ın hamleleri kurumu içeriden aşındırabilir ve 1949’da Sovyetler Birliği’ne karşı koymak için oluşturulan ittifakın maksadını baltalayabilir.
