Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Kısmı, Bitki Muhafaza Kısmı, Ziraî Biyoteknoloji Kısmı ile Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Etraf Müdafaa Teknolojileri Kısmı’nda misyon yapan Dr. Hasan Yılmaz, Doç. Dr. Fatih Dağlı, Dr. Öğr. Üye. Nurdan Topakcı, Prof. Dr. Murad Çanakcı, Prof. Dr. Davut Karayel, Prof. Dr. M. Fatih Cengiz ve Prof. Dr. Mehmet Topakcı’nın katkılarıyla gerçekleştirilen çalışmada, dirençli ziyanlı popülasyonlarına karşı alternatif bir doğal biyopestisit olarak kullanılabilme potansiyeline sahip sıvı üretildi. Ziraî artıklardan ziraî girdi üretiminde farklı bölümlerin iş birliği ile yürütülen kapsamlı çalışmanın bulguları kıymetli bir memleketler arası mecmuada makale olarak yayımlandı.

Araştırma grubunda yer alan Dr. Hasan Yılmaz, çalışmanın birinci basamağında ziraî artıkların katı yakıt olarak değerlendirilmesinin amaçlandığını söyledi. Dr. Hasan Yılmaz, “Bu hedefle dünyada ve ülkemizde büyük atık potansiyeli bulunan mısır sapları kullanıldı. Bu kapsamda mısır sapları sıkıştırılarak pelet formuna getirildi. Akabinde TÜBİTAK dayanağıyla takımımızın geliştirdiği bir reaktörle torefikasyon (oksijensiz ortamda kavurma) sistemi uygulanarak mısır sapı peletlerinden biyokömür elde ettik. Bu süreçte ortaya çıkan sıvıyı yakalamayı başardık ve bu likit formundaki eserin biyopestisit özelliklerinin belirlenmesi için uzman hocalarımıza başvurduk” diye konuştu.

YÜZDE 100’E YAKIN ÖLDÜRÜCÜLÜK
Çalışma grubundan Doç. Dr. Fatih Dağlı ve Dr. Öğretim Üyesi Nurdan Topakcı tarafından laboratuvarda yapılan testler sonucunda biyopestisit özellikteki bu sıvının, değerli ziyanlı tiplerden biri olan ve tarım eserlerinde randıman kaybına yol açan kırmızı örümceklerin yumurta ve erginlerine karşı yüzde 100’e varan öldürücü tesir gösterdiği belirlendi.

HEM EKONOMİK HEM ETRAF DOSTU
Çalışmayla bitkisel atıkların güç için yine kullanılabilir formlara dönüşümü sürecinde doğal olarak ortaya çıkan biyopestisit nitelikteki sıvıların, hem ekonomik hem de etraf dostu bir tahlil sunarak, sürdürülebilir tarım uygulamalarına katkı sağlayabilecek kıymetli bir potansiyele sahip olduğu ortaya koyuldu. Bu inovatif formülün, kimyasal pestisitlerin yol açtığı olumsuz çevresel tesirleri de azaltarak tarımda daha inançlı ve tabiat dostu bir yaklaşım sunduğu belirtiliyor. Bilhassa mısır sapı üzere yaygın ve maliyeti düşük ziraî atıkların kullanılması, formülün tarım kesimi için ekonomik bir tahlil olması bekleniyor. Böylelikle çiftçilerin hem düşük maliyetle zararlılarla çaba edebileceği hem de çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunabileceği tabir ediliyor.

ZARARLILARLA UĞRAŞTA ALTERNATİF TEKNİKLERE KATKI
Prof. Dr. M. Fatih Cengiz, “Ülkemizde ve dünyada önemli bir potansiyele sahip ve hâlihazırda ekonomik olarak kâfi seviyede kullanım alanı bulamayan ziraî atıkların bu kapsamda değerlendirilebilmesi ekonomik öngörülerin yanında insan sıhhatini tehdit eden pestisitlere alternatif bedelli kimyasalların üretilebilmesine imkân sağlaması açısından büyük ehemmiyet arz etmektedir” diye konuştu.

TARIMSAL ZARARLILARLA GAYRETTE YENİ DÖNEM
Çalışma, ziraî atıktan elde edilen biyopestisit özellikteki sıvıların zararlılarla gayrette kullanılabileceğini göstermesi ve doğal biyopestisit üretimine imkan sağlaması bakımından yeni araştırmalara da kapı açıyor. Ziraî zararlılarla uğraşta yeni bir devrin habercisi olabilecek çalışma kimyasal pestisitlere bağımlılığı azaltarak, daha sürdürülebilir bir tarımın geleceğine taban hazırlaması bakımından da dikkat çekiyor. Bulunan metodun, AB Yeşil Mutabakatında 2030 yılına kadar pestisit kullanımının yüzde 50 azaltılması unsuru nedeniyle de kıymetli olduğu vurgulanıyor.