“Meslektaşım arayıp biyopsi sonucumun orta agresiflikte prostat kanseri olduğunu söylediğinde aklım başımdan gitti. Gerçek üstü bir an yaşıyordum ve hayatım o saniye değişmişti. Ağır ve tatmin edici bir mesleği ve memnun bir aile yaşantısı olan başarılı bir kanser cerrahından rastgele bir kanser istatistiğine dönüşmüştüm.”

Bu kelamlar, İngiltere’de prostat kanserinin cerrahi tedavisi kelam konusu olduğunda birinci akla gelen uzmanlardan biri olan Prof. Dr. Roger Kirby’e ilişkin. Bugün 74 yaşında olan Kirby’e 62 yaşındayken prostat kanseri teşhisi kondu. Bu teşhisin hayatını nasıl değiştirdiğini geçtiğimiz günlerde Daily Mail’e anlatan Kirby, şöyle devam etti:

“Hayır gayeli bir bisiklet tipi sırasında bir dağa tırmanmakta zorlanınca genel bir check-up yaptırmaya karar vermiştim. Prostat kanseri olduğum bu sayede ortaya çıktı. Bisiklet cinsinde zorlanmış olmam adeta Rab’ın bir lütfuydu. Çünkü hiçbir halde belirti göstermiyordum.

Tümörün ilerleyip ilerlemediği konusunda belirsizlik içinde yaşayamayacağımı biliyordum. Bu nedenle haberi alır almaz kararımı vermiştim: Prostatımın alınması için bıçak altına yatacaktım.

Bu karar hastalarıma verdiğim tavsiyeyle taban tabana zıttı. Çünkü onlara daima tüm tedavi seçeneklerini ölçüp tartmalarını, karar vermek için ivedi etmemelerini söylüyordum.

Hasta olmak, bana doktor olarak değerini bilemediğim birçok kıymetli şey öğretti. Öncelikle, cerrahlar olarak hastanın tedavi sonrası toparlanma sürecinin ne kadar uzun sürdüğünü azımsadığımızı fark ettim. Prostatı alınan hastalara sondalarının “bir hafta filan” takılı kalacağını, zati “küçücük bir boru” olduğunu söylüyordum. Halbuki bunun gerçekte ne kadar rahatsızlık veren ve utandıran bir şey olduğunu bilmiyordum.

Farkında olmadığım ikinci şey de cinsel hayatımın nasıl etkileneceğiydi. İleri yaştaydım, eşim de çok destekçiydi. Bu nedenle genç bir erkeğin etkileneceği kadar etkilenmemiştim. Nihayetinde cinsel fonksiyonumu geri kazansam da tam manasıyla eskisi üzere olmadı.

Kendim ameliyat olduktan sonra, ameliyatın bu taraflarını hastalarıma dikkatle anlatmaya itina göstermeye başladım. Onlara hayatlarındaki bireylerle dürüstçe konuşmaları gerektiğini, tüm ameliyatların dezavantajları olduğunu anlattım.

Şu an beslenmeme daha fazla dikkat ediyorum. Kırmızı eti, alkolü ve işlenmiş besinleri hudutlu tüketiyorum ve tertipli olarak antrenman yapıyorum.

En büyük değişim ise zihniyetimde oldu. Artık ailem ve etrafımdaki şahıslarla kurduğum alakalara hiç olmadığı kadar çok bedel veriyorum. Vaktimin büyük bir çoğunluğunu prostat kanseri için çalışan bir vakfa bağış toplamakla geçiriyorum. Bana bütün bunları yapabileceğim ekstra vakit verildiği için çok şanslıyım.”

Kendisi de kanser deneyimini yaşamış bir kanser uzmanının bu sözleri çok bedelli. Kirby’nin ömür stilinde yaptığı değişiklikler, kanseri hayatından uzak tutmak isteyen herkes için kıymetli dersler içeriyor.

Üstelik bu tavsiyeleri veren tek kanser uzmanı Kirby de değil. Daily Mail’e konuşan farklı alanlardan kanser uzmanları, yeni araştırmalar ışığında kanser riskini azaltıp hastalığa yakalanmayı önlemek için yapılacakları ve kendi hayatlarında aldıkları tedbirleri anlattı.

“YETERİNCE LİF TÜKETMEYE ÇALIŞIYORUM”

Imperial College London’da kanser epidemiyolojisi ve önlenmesi bölüm başkanı olarak görev yapan Prof. Dr. Marc Gunter, “Bağırsak sıhhati için yanlışsız besinleri yemeye ve gereğince lif tüketmeye çalışıyorum. Bunlar bağırsak kanseri riskini azalttığı gösterilmiş şeyler” dedi ve ekledi:

“Lif sağlıklı bağırsak mikrobiyomunu da destekliyor. Bağırsak mikrobiyomu da bağışıklık sistemimizi etkileyip inflamasyonu azaltabiliyor. Bir de her sabah yulaf lapası yiyorum. Lif oranı yüksek olan yulaf, insülin direncini düşürmeye yardımcı oluyor. İnsülin direnci bedende insülin üretimini artırıyor. İnsülin hücrelere bölünme ve çoğalma buyruğu veriyor. Bu süreç de nihayetinde kusurlara, mutasyonlara ve kansere kapı aralıyor.”

“ODUN SOBASINI ARTIK ASLA YAKMIYORUM”

Dr. Richard Lee Londra’da bulunan Kraliyet Marsden Hastanesi’nde teneffüs uzmanı. Bilhassa kanserli hastalarla çalışan Dr. Lee şunları söyledi:

“5 yıl evvel yeni konutumuza taşındığımızda birçok hafta sonu odun sobasıyla ısınmayı tercih ettik. Verdiği sıcaklık ve ışık, bizi çok keyiflendiriyordu. Lakin bir teneffüs hekimi ve araştırmacısı olarak, odun sobasından çıkan partiküller de dahil olmak üzere hava kirliliğinin akciğer kanseri ve öbür kronik sıhhat problemleriyle kontağına ait araştırmaları da okuyordum. O yüzden artık asla odun sobasını yakmıyorum.”

“HER GÜN KIMCHI YİYORUM”

Bedford Hastanesi ve Addenbrooke Hastanesi’nde danışman onkolog olarak vazife yapan Dr. Robert Thomas, “Her gün kimchi yiyorum” dedi ve şöyle devam etti:

“Probiyotik bakterilerle, lifle ve minerallerle dolu olan kimchi bağırsak sıhhatini ve hasebiyle bağışıklık sistemini desteklemek ve inflamasyonu azaltmak için harika bir besin. Bu özellikleriyle kanseri önlemede kilit bir rol oynuyor. Benim araştırmalarım beslenmenin kanseri önlemekteki rolüne odaklanıyor ve kimchi’yi bir mucize besin olarak görüyorum. Fakat fermente olmasına ve bağırsak mikroplarını bozabilen bir tatlandırıcı olan sorbitol içermemesine dikkat edin.”

“D3 VİTAMİNİ DESTEĞİ ALMAYA BAŞLADIM”

Londra Üniversitesi’nde onkoloji alanında dersler veren Prof. Dr. Angus Dalgleish vitamin desteklerinin kanseri önlemekteki rolünü vurguladı:

“20 yıl önce hastalarıma sağladığı yararları gördükten sonra (yüksek doz reçete edilenler daha uzun yaşıyordu) her gün D3 vitamini desteği almaya başladım. D3 vitamini bedende D2’ye kıyasla daha âlâ emiliyor. Kışın günde 50 mikrogram yazın ise günde 25 mikrogram alıyorum. Bence İngiltere Ulusal Sıhhat Hizmetleri’nin tavsiye ettiği 10 mikrogramlık doz gereğince kollayıcı tesirler yaratmak için çok düşük.”

“GÜNDE 1 ASPİRİN ALIYORUM”

Oxford Üniversitesi Hastaneleri Vakfı’nda danışman onkolog olan Prof. Dr. Sarah Blagden günde 1 aspirin tavsiyesi verdi:

“Tam olarak nasıl çalıştığını bilmesek de aspirin kimi kanserlerin başlangıcını önlüyor. Ben 50 yaşıma geldiğimde günde 75 miligram aspirin almaya başladım. Şu an 55 yaşındayım ve devam ediyorum. Fakat 60 yaşıma gelince bırakacağım. Zira o noktada mide ülseri ve mide kanaması üzere yan tesirlerin riskleri yararlarının önüne geçiyor.”

 

“ÇOK HUDUTLU MİKTARDA ALKOL TÜKETİYORUM”

Kraliyet Marsden Hastanesi tıbbi onkoloğu Dr. Sophie McGrath da şunları söyledi:

“Aşırı alkol tüketimi kanserle genel olarak ilişkilendiriliyor zati lakin bilhassa göğüs kanseri üzerinde güçlü bir tesiri var. Bunun kısmi sebebi östrojen düzeylerini yükseltmesi. Dahası alkol parçalandığında ortaya DNA hasarına yol açan toksik bir kimyasal olan asetaldehit hususu çıkıyor. Hem karaciğerde hem de göğsün içinde yaşanan bu durum göğüs dokusunu asetaldehit hasarına hassas hale getiriyor. Ben çok sonlu ölçüde alkol tüketiyorum. Ayrıyeten kanser riskimi azaltmak için sabahları erken kalkıp antrenman yapıyorum.”

“10 YILDIR İŞE BİSİKLETLE GİDİYORUM”

Londra’da bulunan Kraliyet Marsden Hastanesi’nden klinik onkolog Prof. Dr. Chris Parker da antrenmanın ehemmiyetini lisana getirdi:

“Egzersiz, kanser dahil birçok hastalığı önlemenin en değerli yollarından biri. Ben son 10 yıldır işe bisikletle gidiyorum. Gidiş dönüş toplam 29 kilometrelik bir aralık bu. İdmanın yararlarını araştırmalar da destekliyor. İngiltere’de 250.000 şahısla yapılan bir araştırmada, işe bisikletle gidip gelenlerde kanser oranının otomobil ya da toplu taşıma kullananlara kıyasla yüzde 45 daha düşük olduğu bulundu.”

“HER GÜN GÜNEŞ KREMİ KULLANIYORUM”

Dr. Charles Archer, Oxford Üniversitesi Hastaneleri’nde dermatolog ve kanser bölüm başkanı olarak görev yapıyor. Dr. Archer, güneşin zararlı tesirlerine vurgu yaptı ve şunları söyledi:

“Her gün 30 müdafaa faktörlü güneş kremi kullanmanın yanı sıra tertipli olarak benlerimi denetim ediyorum ve 5 yıl evvel yapılan bir denetimde çekilen fotoğraflarla kıyaslıyorum. Ayrıyeten yaz aylarında güneşin ultraviyole ışınlarına karşı koruyan giysiler giyiyorum. Giysilerinizi test etmenin en kolay yolu kaldırıp güneşe bakmaktır. Kumaşın art tarafını görebiliyorsanız ultraviyole müdafaası kâfi değildir.”