Baharın gelişini simgeleyen Marteniçka bilekliği ritüeli yaklaşıyor. Her yıl makul tarihlerde yapılan bu ritüel çeşitli kültürlerden ve inançlardan kesimler taşır. Marteniçka, kırmızı ve beyaz iplerden yapılmış küçük takılardır. İki renk, ekseriyetle “kızıl” ve “beyaz” olarak ayrılır; beyaz renk saflığı, kırmızı ise sıhhati ve canlılığı simgeler. Pekala, Marteniçka bilekliği nedir, ne vakit takılır, kıssası nedir?
MARTENİÇKA NEDİR, NE VAKİT TAKILIR?
Marteniçka, 1 Mart’tan başlayarak martın sonuna kadar takılan, beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süstür. Baharın gelişi münasebetiyle klasik Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar. Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan’a has bir gelenektir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına “marteniçka” olarak isimlendirilen sembolleri, yıl uzunluğu sıhhat ve güç dileğiyle ikram ederler. Âdete nazaran, marteniçkalar kırlangıç yahut leylek görünceye kadar taşınırlar.
Marteniçkalar el üretimidir, asla satın alınamaz, sadece ikram edilebilir, mütevazı bir dilekle bileğe bağlanır, baharda çiçek açan birinci ağaç koluna bağlanır ve gereğince beklenirse dilek kesinlikle gerçekleşir. Bu bayram Bulgarcada “Çestita Baba Marta!” halinde kutlanır. Baba Marta – Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu takılar, meyve ağaçlarına, meskenlere, mesken hayvanlarına da takılırlar. Bu formda yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
İlk marteniçkalar, diğer takı ve ayrıntılar kullanmadan, yalnızca kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Kimi bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın yahut gümüş para bağlanırmış, bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
MARTENİÇKA NEDİR, NE VAKİT TAKILIR?
Marteniçka, 1 Mart’tan başlayarak martın sonuna kadar takılan, beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süstür. Baharın gelişi münasebetiyle klasik Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar. Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan’a has bir gelenektir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına “marteniçka” olarak isimlendirilen sembolleri, yıl uzunluğu sıhhat ve güç dileğiyle ikram ederler. Âdete nazaran, marteniçkalar kırlangıç yahut leylek görünceye kadar taşınırlar.