Kene ısırması belirtileri nelerdir? Kene ısırığı nasıl olur, iz bırakır mı, nasıl anlaşılır? Kene sokmasına ne iyi gelir, tedavi edilir mi? İşte kene ısırığında yapılması gerekenler!
Yaz aylarında sıkça karşılaşılan kene ısırması, vaktinde fark edilmediğinde önemli sıhhat problemlerine yol açabilir. Bilhassa Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) üzere hastalık riskleri nedeniyle, kene ısırığı sonrası yapılması gerekenler hayati değer taşıyor. Kene yapıştığında birçok vakit hissedilmediğini aktaran Dr. Yavuz Öztürker, fark edildiğinde yapılması gerekenleri sıraladı. Pekala, kene ısırığı nasıl anlaşılır, bedende iz bırakır mı? Kene ısırmasının belirtileri nelerdir ve kene sokmasına ne âlâ gelir? İşte, kene sokması durumunda bilmeniz gereken tüm ayrıntılar ve gerçek müdahale yöntemleri…
Kene Isırığı Nedir?
Vücudun sıcak ve nemli bölgelerini tercih eden keneler, bedene yapıştığında kasıklara, koltuk altlarına ya da ağır kıl bulunan bölgelere sıçrarlar. Bir noktaya yerleştiklerinde beslenmek için deriyi ısırır ve kan emmeye başlarlar. Kan ile beslenen öbür canlılara göre keneler, ısırdıktan sonra bölgeye bağlı kalır. Kan emerken tükürük bezlerinden salgılanan toksin unsurlar hudut sisteminde ağır rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Bu toksinler hudut sisteminin ihtarlarının beyne iletilmesini mahzurlar.
Uzun mühlet bedende kalabilen keneler bilhassa kıllı bölgelerde saklanabildiği için olaylarda yaşanan belirtilerin nedenleri geç anlaşılmaktadır. Fakat kenelerin ısırdıktan sonra bir bölgede sabit kalmasından ötürü bulunması kolaydır. İnsan bedeninde on gün boyunca kan emerek beslenen keneler, büsbütün şişerek kendilerini konak canlıdan ayırabilir.
Kene Isırığının Belirtileri Nelerdir?
Kene ısırıklarına alerjik tepki gösteren bireylerde çoğunlukla ve kas güçsüzlüğü, reflekslerin zayıflaması yahut kaybolması ve ataksi görülebilir. Isırılan bölgede şişlik ya da ağrı, kabarcıklar, yanma hissi, döküntü yahut bireyde nefes almada zorluk gözlemlenebilir.
Kene ısırığında birinci yardım nasıl yapılır?
Kene ısırması değil, ‘kene tutunması’ tabirinin daha hakikat olduğunu söyleyen Prof. Dr. Süda Tekin, kenenin bedende tesadüf yapıtı bulunması durumunda en yakın sıhhat kuruluşuna gidilmesini ve bu işle ilgilenen bir uzman tabip ya da sıhhat çalışanı tarafından çıkarılması gerektiğini, kişisel müdahalelerden kaçınılmasını söylüyor.
Peki, kene çıkarıldıktan sonra ne yapmalı: “Kene çıkarıldıktan sonra gerekli yara bakımı sağlanmalı ve kişi takibe alınmalı. Yaz aylarında beşerler sokaklara çıkıyor, kırsal yahut ormanlık alanlara daha çok gidiyor. Bu alanlardan piknik ve gibisi yürüyüşlerden geldikten sonra kesinlikle tüm beden, bilhassa ayak bilekleri, kasıklar, saç bitim yerleri, boyun üzere bölgeler tek tek incelenmeli. Bedende kene tutunması bu halde erken yakalanabilir.”
Dr. Yavuz Öztürker’in aktardığına nazaran Türkiye’de bugüne kadar 40’a yakın kene çeşidi tes-pit edildi. Bunlardan en tehlikelisi, Kırım Kongo kanamalı ateşine neden olan Hyalomma marginatum. Köpeklerde görülen ve ‘kahverengi köpek kenesi’ diye bilinen Rhipicephalus sanguineus, lyme hastalığı ve ensefalit virüsü taşıyabilen Ixodes ricinus ile tulyaremi ve Q humması üzere zoonotik hastalıkları bulaştırabilen Dermacentor marginatus da riskli cinsler ortasında.
Kene yapıştığında birden fazla vakit hissedilmediğini aktaran Öztürker, fark edildiğinde yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor: “Panik yapmayın. Keneyi asla kendiniz çıkarmaya çalışmayın. En kısa müddette bir sıhhat kuruluşuna başvurun. Keneler cilde ağız kesimleriyle sıkıca tutunur. Zorlayarak çıkarıldıklarında bu modüller deride kalabilir ve enfeksiyonlara yol açabilir. Kene ezilirse ya da sıkılırsa taşıdığı virüs ya da bakteriler direkt bedene geçebilir. Keneler uygun halde çıkarılmadığında yaklaşık 30 farklı virüs, bakteri, parazit ve riketsiya çeşidini bulaştırma riski taşır. Kolonya, deterjan, çakmak üzere hususlar keneye katiyetle uygulanmamalı. Bunlar kenenin kusmasına yol açarak taşıdığı patojenlerin daha süratli bulaşmasına neden olabilir.”
Nasıl tedbir almalıyız?
Uzmanlar bilhassa kırsal alanlara yapılacak ziyaretlerde alınması gereken tedbirleri şöyle sıralıyor:
◊ Mümkün olduğunca kapalı kıyafetler giyilmeli.
◊ Açık renkli giysiler tercih edilmeli.
◊ Yere serilecek örtüler de açık renkli olmalı.
◊ Pantolon paçaları çorap içine sokulmalı.
◊ Açıkta kalan beden bölgelerine böcek kovucu sprey uygulanmalı.
Kene ısırığı belirtileri nelerdir?
Kene teması sonrası şu belirtiler görülürse vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşuna başvurulmalı:
◊ Ateş
◊ Baş ağrısı
◊ Bulantı ve kusma
◊ Eklem ağrıları
◊ Bedende nedeni bilinmeyen kanamalar
