Katil patatesler! Yeşile dönmüş ve filizlenmiş patateslerden uzak durun, ölümcül olabilir!

Singapurlu bir pratisyen tabip olan Dr. Samuel Choudhury’ye göre, bir müddettir dolapta bekleyen patatesler potansiyel olarak ölümcül bir toksin barındırıyor olabilir.

Dr. Choudhury’un Instagram’da takipçileri ile paylaştığı bir görüntüde, filizlenmiş patateslerin yanı sıra yeşile dönmüş patateslerden de uzak durulmasını tavsiye etti.

Patateslerdeki yeşil lekelerin, ağrılı sindirim meseleleri semptomlarının yanı sıra halüsinasyon, felç ve hatta önemli olaylarda vefata neden olabilen toksin olan solaninin varlığına işaret ettiği âlâ biliniyor. Lakin Dr. Choudhry, zehrin bir ya da iki hafta boyunca hafif ve nemli bir ortama maruz kalan patatesler üzerinde oluşan filizlerde de bulunabileceğini söyledi.

Dr. Choudhury toplumsal medyada yayınladığı görüntüsünde Colorado, Denver’dan Maria Harless’in ansızın canının patates püresi çekmesi ve sonrasında yaşadığı ibret verici öyküyü anlattı. Daily Mail’de yer alan habere nazaran, genç bayan patates püresini yiyip uyuduktan sonra durumu berbatlaştı ve gecenin bir yarısı kusarak ve şiddetli bir baş ağrısı çekerek uyandı. Acil servise geldiğinde ise tabipler bayanın yaşadığı semsptomların filizlenen bir patatesten kaynaklandığını, solanin zehirlenmesi yaşadığını söyledi.

Yeşil ya da filizlenen patatesler çok ölçüde tükettiğinizde ishal, kusma, baş ağrısı, sistemsiz kalp ritmi ve hatta çok önemli hadiselerde vefata neden olabilir. Solanin hususu patatesin çimlenmesini ve üzerinde yeşil renkli bir katman olmasına neden olur.

Kaynak: Daily Mail

Dr. Choudhury, şayet filizlenmiş ve yeşile dönmüş patatesleriniz varsa onları atıp yenilerini amanızı, patateslerin karanlıkta tutulmadıkları takdirde yeşile döndüğünü ve filizlenmeye başladığını söyledi.

Patatesler çok sıcak, hafif yahut nemli ortamlarda saklandığında filizlenip renk değiştirir. Filizlenme, yeşil renk ve acı tat toksinin varlığına işaret edebilir. Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi’ne nazaran, ne kadar solaninin zehirli olabileceğine dair iddialar değişiyor fakat toksik dozun beden yükünün kilogramı başına 1 mg yahut daha fazla solanin olduğu düşünülüyor.

Uzman Diyetisyen İrem Aksoy, yeşile dönmüş ve üzeri filizlenmiş patateslerde biriken solanin ve chaconin üzere toksinler önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabileceğinin altını çizdi ve patates seçerken, saklarken ve tüketirken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı:

Öncelikle solanin zehirlenmesi yalnızca patates kaynaklı mı yaşanır? Öteki misal besinlerde da misal risk var mı?

Uzman Diyetisyen İrem Aksoy, solaninin, patates başta olmak üzere birtakım bitkilerin dış etkenlerden korunmak için bir savunma sistemi olarak ürettikleri doğal glikoalkaloidler olduğunu, solanin üretiminin ekseriyetle patatesin hasatından sonra saklama şartlarının uygun olmamasıyla bir arada daha çok arttığını, tüketilen patatesin solanin içeriğinin fazla olmasının zehirlenmeye yol açacağını söyledi ve yalnızca patates kaynaklı değil domates, patlıcan üzere sebzelerde de benzeri risklerin olduğunu kelamlarına ekledi.

Üzerinde yeşil katman oluşan hiçbir patates tüketilmemeli mi? Kabuğu soyulup tüketilemez mi?

Yeşillenen şayet patatesin tamamını kaplamışsa mutlaka o patatesin tüketilmemesi gerektiğini vurgulayan Aksoy, kimi zarurî hallerde patatesin yeşil olan kısmının kalın bir katman halinde soyulup uzaklaştırıldığında solaninden inançlı hale gelebileceğini lakin bu kademeden sonra bile gebe ve çocukların yeşil katman oluşan patatesi tüketmesinin tavsiye edilmediğini  

Peki filizlenmiş patates soyulduğunda risk ortadan kalkar mı? Patates sağlamsa ve filizler küçükse kalın bir katman halinde kesmek toksini ortadan kaldırır mı?

Patates sağlam ve filizler küçükse patatesten filizler ayrıştırıldığında inançlı hale gelebileceğini belirten İrem Aksoy, filizler uzun ve patatesi büsbütün çevrelemişse ayrıştırılsa bile tüketilmesinin sakıncalı olduğunu, gebelerin ve çocukların tüketmemesi gerektiğini söz etti.

Solanine zehirlenmesi patates tüketiminden ne kadar müddet sonra ortaya çıkar? Kaç saatte belirli olur?

Gastrointestinal sistem ve nörolojik rahatsızlıklarla belirti gösterebilen Solanine zehirlenmesinin hafif semptomlarının; baş ağrısı, karın ağrısı, bulantı, kusma, baş dönmesi ve ishal olduğunu söyleyen Aksoy, zehirlenen bireylerin bedeninin vereceği reaksiyona bağlı olarak müddet ve belirtiler değişkenlik gösterebileceğini, belirtilerin ekseriyetle 8-12 saat sonra ortaya çıkabileceğini belirtti. 

Patates zehirlenmesi öldürür mü?

Bu sorumuza İrem Aksoy şöyle karşılık verdi: “Patateste bulunan solanin oranı beden tartısı başına 6 mg’dan fazla alındığında mevtle sonuçlanan hadiseler görülebilir. Başka besin zehirlenmeleri üzere sıhhat açısından önemli ve kıymetli durumlar yaşanabilir.”

Patatesleri taze tutmak için saklama şartları nasıl olmalı? Saklama şartları zehirlenmeyi önlemekte ne kadar tesirlidir?

Öncelikli olarak satın alınan patateslerde yeşil renk, deformasyon ve filizlenmenin olup olmadığı incelenerek alınması gerektiğini söyleyen İrem Aksoy, patatesin kuru, karanlık ve serin ortamda saklanması gerektiğini, öbür zerzevat yahut meyvelerle birlikte değil başka ve hava alabilen kutularda saklanmasının kıymetli olduğunu belirtti ve kelamlarına şöyle devam etti: “Patates kullanılmadan çabucak evvel yıkanmalıdır, daha evvelce yıkanarak saklanan patatesler çürümeye ve toksinlerin çoğalmasına elverişli hale gelebilir. Bilhassa ışık görmeyen, kuru bir ortamda saklanması yeşillenmeyi ve filizlenmeyi engelleyecek ve solanin üzere toksinlerin oluşmasını engelleyecektir.”

Patateslerin buzdolabında saklanması neden tehlikeli?

Buzdolabında saklanan patateslerin sıcaklık ve nem faktörlerinden dolayı  pişirildiğinde olağandan daha fazla akrilamid (potansiyel bir kanserojen madde) oluşabileceğine, bu nedenle buzdolabında saklamak yerine kuru, karanlık, hava alabilen serin ortamlarda saklanması gerektiğinin altını çizdi.

Patates zehirlenmesi durumunda birinci yardım ve tedavi yolları nelerdir? Konutta tedavi edilebilir mi yoksa kesinlikle hastaneye gitmek gerekir mi?

Zehirlenme belirtilerinin ortaya çıkmasıyla birlikte süratlice hastaneye gidilmesi gerektiğini söyleyen Aksoy, Zehirlenmenin boyutunu tespit etmek ve tedavi planı için kesinlikle hastaneye gitmek gerektiğini ehemmiyetle vurguladı.