ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi başşehri Riyad’da yapılan Amerika-Rusya-Ukrayna görüşmeleri sonrasında ilan ettiği “Karadeniz’de ateşkes için iki taraf da ‘Evet’ dedi. Savaşın dışında tutulacak Karadeniz inisiyatifi yakında çalışmaya başlayacak” sözleri üzerinden bir gün bile geçmeden Rusya ile Ukrayna bir dizi yeni kural sıralamaya başladı.

TRUMP: RUSYA OYALIYOR

Hatta yeni gelişmelerden sıkılan Trump çıktığı Newsmax kanalında “Hem Ukrayna, hem de Rusya savaşın sona ermesini istiyor. Bundan eminim. Lakin Rus tarafı ateşkes sağlanmasında ayak sürüdüğü, oyalama taktiği izlediğini de gözüyorum. İşadamı olarak vaktinde ben de emsal taktiklere başvuruyordum” demesi dikkat çekti.

MOSKOVA’NIN 3 TALEBİ

ABD tarafından ilan edilen Karadeniz inisiyatifinin çalışır hale gelebilmesi için Rus tarafı kendi kurallarını ekledi. Karadeniz’de ticaretin yine canlanması için Ukrayna limanlarına giden gemilerin denetlenmesi kuralını koştu. Rus tarafının ikinci koşul olarak batılı ülkelerin Rusya’nın tarım bölümüne uyguladığı yaptırımların kaldırılması ve tarım kesimine hizmet veren “Rosselhozbank” bankasının kara listeden çıkartılmasını talep etti. Rusya üçüncü kural olarak Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına çıkacak tahıl yüklü kendi gemilerine yüksek sigorta uygulanmamasını ve gemilerin tüm limanlara serbestçe girişinin sağlanmasını da istedi. Moskova son talebi olarak Rusya’nın ihraç etmeyi düşündüğü yapay gübreye uygulanan yaptırımların da kaldırılmasını talep etti.

UKRAYNA’NIN ŞARTLARI

ABD’nin Karadeniz inisiyatifine Ukrayna’nın itirazları da gecikmedi. Rusya’nın sağlanacak muahedeye kendi kaidelerini dikte edemeyeceğini belirten Kiev, “Ukrayna, aslında Rus donanmasını batı Karadeniz sularından püskürtmüş durumda. Karadeniz’de ateşkes ilan edilecekse hiçbir Rus savaş gemisi Batı Karadeniz sularında varlık gösteremez. Sivil ticari gemileri denetlemeyi talep edemez. Rus savaş gemilerinin bahsettiğimiz bölgeye girmesi durumunda maksadımız olacağı şimdiden bilinmeli. Ukrayna’nın ikinci kuralı Odessa kentinin de limanıyla birlikte mutabakata dahil edilmesi. Rusya’nın füze yahut dronlarla Odessa’ya saldırması durumunda mutabakatın bozulmuş sayılacağı söz edildi.

MACRON’DAN TÜRKİYE’YE ÖVGÜ

ABD arabuluculuğunda Karadeniz inisiyatifinin çalışır hale gelmesi için Amerikan heyetinin önümüzdeki günlerde taraflarla tekrar masaya oturup ayrıntıları görüşmesi de planlanıyor. ABD idaresi Karadeniz inisiyatifinin çalışır hale gelebilmesi için denetçi üçüncü taraf olarak Türkiye’nin hizmetlerine başvurabileceği de siyasi gözlemciler tarafından lisana getirilmeyi başlandı. Bu ortada Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün Zelenski’yi Elysee Sarayı’nda ağırladı. Ukrayna’ya 2.15 milyar dolarlık yeni bir askeri yardım kelamı veren Macron, Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ortasındaki arabuluculuk faaliyetlerinden ise övgüyle kelam etti.

KARŞILIKLI HAVA HÜCUMLARI SÜRÜYOR

Karadeniz sularını savaştan uzak tutma teşebbüsü yanı sıra ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna savaşında 30 günlük kısmi ateşkes inisiyatifi de şimdilik tökezliyor. Rusya ile Ukrayna tarafı karşılıklı cephe gerisine hücumların devam ettiğini ilan etti. Ukrayna Savunma Bakanlığı dün gece Rusya’nın Ukrayna topraklarına 117 kamikaze dron saldırısı düzenlediğini açıkladı. Rusya Savunma Bakanlığı ise Ukrayna dronlarının Kırım Yarımadası, Bryansk ve Kursk bölgelerinde Rus güç alt yapısını yine gaye aldığını duyurdu.