Kadın boksör erkek çıktı
Haziran 2023’te Paris’teki Kremlin-Bicetre Hastanesi ve Cezayir’deki Mohamed Lamine Debaghine Hastanesi’nde uzman endokrinologlar Soumaya Fedala ve Jacques Young tarafından hazırlanan rapor, Cezayirli boksör Imane Khelif’in sırf biyolojik erkeklerde bulunan bir cinsel gelişim bozukluğu olan 5-alfa redüktaz eksikliğinden etkilendiğini ortaya koyuyor. Raporda, Khelif’in rahminin bulunmadığı ve MRI taramalarında ‘mikro penis’ olarak tanımlanan bir biyolojik özellik taşıdığı da argüman ediliyor. 5-alfa redüktaz eksikliği, genetik olarak erkek olarak doğan bireylerde cinsel gelişimi etkileyen bir durumdur. Bu bozukluğa sahip olanlar, belgisiz genital organlar nedeniyle doğumda dişi olarak atanabilir. Erken belirtiler ortasında, bireyler ergenlik periyodunda erkekleşmeye başladığında artan kas kütlesi, saç büyümesi ve göğüs dokusunun eksikliği bulunur. Bu rapor, Khelif’in antrenörü Georges Cazorla’nın Cezayirli boksörün Mart 2023’te Uluslararası Boks Birliği (IBA) tarafından bayan boksundan diskalifiye edilmesinin akabinde değerlendirmeye tutulduğuna dair itirafla örtüşüyor. Cazorla daha evvel de bir röportajında Khelif’in kromozomlarında bir sorun olduğunu kabul etmişti.
OLİMPİYAT KOMİTESİ SESSİZ
Rapora karşın Memleketler arası Olimpiyat Komitesi (IOC), Khelif’in bayanlarla yarışına müsaade vermişti. Bu durum, medyada ağır tenkitlere ve çeşitli reaksiyonlara yol açmış, birçok boksör maçlarda yaşanan bu durumun hayati tehlike taşıdığını belirtmişti. IOC çıkan evrakla ilgili şimdi bir açıklama yapmadı. Khelif’in madalyasının alınıp alınmayacağı ise şimdilik muhakkak değil. IOC sözcüsü Mark Adams bu yılın başlarında, “Bu testler legal testler değil. Testlerin kendisi, test süreci, testlerin özel tabiatı legal değil. Test, test yolu, bir gecede gerçekleşen test fikri… Hiçbiri legal değil ve buna rastgele bir cevap verilmeyi hak etmiyor” demişti.
TÜRKİYE İTİRAZ ETMİŞTİ
Türkiye Boks Federasyonu, Memleketler arası Olimpiyat Komitesi’ne müracaatta bulunarak Khelif’in, “cinsiyet uygunluk testleri de dâhil olmak üzere çeşitli testleri geçemediğini” hatırlatarak tertipten diskalifiye edilmesini talep etmişti. Busenaz Sürmeneli’nin çeyrek finalde elendiği Taylandlı Suwannapheng ise tartışmaların dışında tutuluyor. İtalyan boksör Carini de Khelif ile ringe çıktıktan 46 saniye sonra köşesine danışarak karşılaşmadan çekilme kararı almıştı. Karar sonrası İtalyan boksör gözyaşlarına hâkim olamamış ve “Hayatım boyunca bu kadar sert bir yumruk yemedim” sözlerini kullanmıştı.
PEKİ ARTIK NE OLACAK
* Bu tip durumlarda kararı ilgili federasyonlara bırakan Olimpiyat Komitesi, burada da birtakım dertler yaşıyor. Bunlardan birincisi dünyada iki boks federasyonunun olması. Komite bunlardan biriyle irtibat kurarken oburuyla bu bağlantısı kurmuyor. Bu duruma hangi federasyonun karar vereceği şimdi aşikâr değil.
* Khelif’in testleri nerede yapıldı ve bilimsel sonuçlar mı sorusu da akıllara gelen bir öteki soru. Resmi raporun açıklanamamasının gerisinde da Khelif’in ferdî datalarının kapalılığı prensibi yatıyor. Açıklanması halinde Khelif’in raporu sızdıranlara dava açma hakkı mevcut.
* Olimpiyat Komitesi madalyayı iptal etmesi halinde altının sahibinin finalde karşılaştığı Çinli Liu Yang’a verilmesi bekleniyor. Lakin İtalyan boksör Angela Carnini’ye verilmesini isteyenlerin sayısı da bir oldukça fazla.
