İlhan Şen: Hayır diyebilen biri olmayı çok isterdim

En son bir evvelki işi için Kapadokya’da buluşmuştuk. O aslında projeleri dışında pek konuşmuyor. Dikkat çekmekten hoşlanmıyor. Bol bol sinema izliyor, kitap okuyor. Fark edilen bir fiziği, ekrana çok yakışan kemikli bir yüzü var. Bu ona sert bir hava verse de o son derece güler yüzlü ve kibar. Başlıyoruz İlhan Şen’le muhabbete…

◊ Toplumsal medyada hayranların senin için ‘Sessiz karizma’ diye bir tanımlama yapmış. Sessizlik ve sakinlik karizma getirir mi?

Bunu bilhassa yapmıyorum. Sen beni tanıyorsun, birçok şeyi paylaştığım birisin, ben buyum. Hayatım boyunca böyleydim. Ne yaptığımı çok göstermeyi, gittiğim yerleri bir halde beşerlerle paylaşmayı ya da “Bakın ben buradayım” demeyi çok seven biri değildim. Oyunculuk yapınca tahminen bunlar gerekiyor lakin ben pek beceremiyorum. Fakat bak söylediğin şey, ‘sessiz karizma’ üzere şeyler hoşuma gidiyor, o denli görenlere çok teşekkür ederim.

◊ İçinde bulunduğun meslek biraz da kendini gösterme işi, bunu çok yapmadan tanınan olmak güç olmuyor mu?

Elbette sıkıntı lakin bir taraftan da kendimi şanslı sayıyorum. Küçük bir yapının içindeyiz, insanların nasıl iş yaptığı kulaktan kulağa yayılır. Çok magazinde olmadan, çok fazla bir olaya karışmadan, yalnızca yaptığım işle, yeni işlerime referans olabilmem beni çok memnun ediyor.

◊ Tek bir cümleyle İlhan Şen kimdir?

Sokakta da görebileceğiniz, bir kafede yanınızda oturan, muhtemelen toplu taşımada da karşılaşmış olabileceğiniz sizden biri.

◊ Pekala, bu yaşa kadar yüzleştiğin en zayıf istikametin ne oldu?

En zayıf istikametim karşımdakini kırmamak için “Hayır” diyememek. Hayır diyebilen biri olmayı çok isterdim. Buna çalışsam da hâlâ kendimi istemediğim ve ‘Hadi bakalım ya, bu da bu türlü olsun’ dediğim vakitler içinde buluyorum. En zayıf olduğum noktalardan biri bu.

◊ Oyunculuğu içselleştirerek yapan birisin. Oyunculuk seni hangi berbat huyundan kurtardı?

Kötü bir huy değil lakin ben hayatımda çok fazla gözyaşı döktüğüm bir şey yaşamadım. Ağlama sahnelerinde, başlarda, nasıl yapacağım diye çok korkuyordum. Lakin oyunculuk sayesinde hislerini daha rahat tabir edebilen biri oldum.

◊ Çok gözyaşı olmasa da hayatında seni sen yapan en büyük yaran neydi?

Göç etmek. Bulgaristan göçmeniyim, 1989’da Türkiye’ye geldik. Bizi biz yapan galiba o süreç. Zira hâlâ aldığım kararlarda, çeşitli olaylardaki bakış açımda, ilişkilerimdeki düzgün ya da berbat huylarımda ve bir yere tutunmaya çalışmamda tesirleri var. Bu sanırım beni ben yapan yara değil de içinde yaraların ve yeterliliklerin olduğu bir süreç.

◊ İlhan’ın kıssasını yazıyor olsaydık kendine nasıl bir başlık atardın?

“Neredesin” diye başlık atardım. Bir laf vardı, “Dünyanın en büyük özgürlüğü, ‘Neredesin’ sorusuna ‘Bilmiyorum’ yanıtı verebilmektir” diye. Özgürlüğün tarifi üzere geliyor bana gerçekten.

‘BAKIŞ AÇILARIMIZ DEĞİŞİYOR, SAĞLAMLAŞIYOR’

◊ Şu an hayatın nasıl bir dönemindesin?

Her manada büyüyoruz. Hayatla birlikte bahsettiğim bakış açılarımız değişiyor, sağlamlaşıyor. Ayaklar biraz daha yere basıyor.

◊ Aşk mı seni dönüştürür, yalnızlık mı?

Yalnızlık. Aşk da dönüştürür elbette ancak yalnız kalabilmenin ne demek olduğunu ve yalnızlıkla nelerin mümkün olabildiğini deneyimleyen ve deneyimlemek isteyenlerdenim. Yalnızken keşfettiğimi, âşık olduğumla paylaştığımda aşk çok hoş oluyor.

◊ Aşk seni değiştirir mi?

Değiştirir, herkesi değiştirir lakin majör bir değişiklikten bahsetmiyorum.

◊ Bir münasebette seni en rahatsız eden şey…

Nezaketsizlik.

◊ Sette seni en rahatsız eden şey ne?

Saygısızlık.

◊ Şöhretin seni en şaşırttığı an neydi??

Bir iş için oteldeydim. Toplumsal medyada bir şey paylaştım, duşa girdim, çıktım, bir baktım telefonun ışığı daima yanıp sönüyor. O an ‘Galiba ben ünlü oluyorum’ dedim.

◊ Bu mesleği yaptığın sürece seni en kıran şey ne oldu?

Tanımıyorken çok hayranı olduğunuz birilerinin aslında o denli olmadığını görmek.

◊ İki telefonun var. Tıpkı anda çalıyorlar. Birinden direktör Martin Scorsese arıyor, ötekinden annen. Hangisini açarsın?

Çalışırken telefonumu kullanmıyorum, annem aslında “Yeter artık, sana ulaşamıyoruz” durumunda olduğu için alışıktır diye düşünüyorum. Scorsese diyeyim.

◊ Sence âlâ oyuncu olma tarifi nedir?

Sete saatinde ve ezberli gitmek.

◊ Sete saatinde gelsem ve ezberlesem oyuncu olabilir miyim?

Olursun, geri kalan zati direktörün, oradaki manzara direktörünün, ışıkçının, ortak bir komünün ortaya çıkardığı bir şey haline geliyor. Natürel bunun için çalışacak, teknikler geliştireceksin, onları yaptığını varsayarak konuşuyorum.

‘NEFES ALAMIYORUM DİYE DÜŞÜNDÜM’

◊ Aslında inşaat mühendisisin. O meslekten devam etseydin ne olurdu diye hiç düşündün mü?

Liseden beri sinemayla ilgiliydim, sonra hayallerimi erteleyip inşaat mühendisliği okuma durumu oluştu. Bitirdim ve inşaat mühendisliğine başladım. Sonra bıraktım zira beslendiğim yerlerde eksik kaldım. Sinemaları, şenlikleri konuşup tartıştığımız hoş bir kümemiz vardı. O periyot şantiye şefliği yapıyordum. Bir gün arkadaşlarımla sohbet ederken fark ettim, konuştukları hiçbir sineması izlemeye vaktim olmamış. O an nefes alamıyorum diye düşündüm. Projeyi bitirdim ve  mesleği bıraktım.

◊ Diyelim iki senaryo geliyor, biri garanti, sezonlarca sürecek bir iş, oburu bağımsız sinema sineması lakin karaktere bayıldın. Hangisini seçersin?

Hepimizin hayranı olduğu direktörler, çalışmak istediği beşerler var. ‘Cinlerin Düğünü’ sineması yalnızca benim için değil, oynayan bütün oyuncular için o bahsettiğin senaryoydu.  Direktör Ferit Karahan arayacak, “Benimle bu işte olur musun” diyecek, hayır deme bahtın yok.

◊ Mesleğe birinci başlayan İlhan’ı görsen ne kaygının?

‘Devam et oğlum, hiç gerine bakma, korkma, ne yaptıysan yanlışsız yaptın.’

◊ Korkuyor muydun o vakit?

Becerememe, yapamama korkusu vardı. Dehşet insanı canlı fiyat, hâlâ kamera karşısında heyecanlanıyorum.

‘İŞİNİN EHLİ KUMANDANLAR NEZARETİNDE ÇALIŞTIK’

◊ Bu sene ekranda yoktun lakin bir sürü projeyle geliyorsun. Seni nerelerde göreceğiz?

Öncelikle bu hafta yayına giren ‘Siyah Bere’ var. Hepimiz çok yorulduk lakin set bittiğinde “Hadi yarın bir daha çekelim” diyorduk. O kadar hoş ve o kadar hakikat yapıldı ki her manada. O yüzden çok heyecanlıyım. Karakterim Volkan aslında askerlikle çok alakası olmayan ve askerliği çok da yapmak istemeyen, okumak için Kanada’ya gitmek isteyen biri. Sonra başına bir şeyler geliyor ve biz Volkan’dan bir asker görüyoruz. Bir tank kumandanı oluyor. Siyah bere tankçıların beresi, dizinin ismi da oradan geliyor. Tank çok büyük bir silah olduğu için terk edilmiyor. İçinde dört kişi oluyor; şoför, nişancı, doldurucu ve kumandan. Tank büyük ve uçak kadar süratli olmadığı için bir tanksavar ona kilitlenebiliyor ve kilitlendiği vakit da 15-20 saniyeniz var çıkmanız için. O müddette de yalnızca kumandan çıkabiliyor dışarı. Fakat hiçbir kumandan tankı terk etmiyor. Ve öykü başlıyor…

◊ Bir eğitim aldınız mı?

Tankı görene kadar bu kadar büyük ve güçlü bir şey olduğunu bilmiyorsun. Ayrıyeten tank, disiplini en yüksek araç. Düşemezsiniz, ayağınız kayamaz, çok ağır, büyük bir şey olduğu için risk ve hayati tehlikesi çok fazla. Bize üç gün her şey yalnızca yazılı ve şema olarak anlatıldı. Bizimle ilgilenen bütün kumandanlarımız işlerinin çok ehliydi. Onların nezaretinde çalıştık. Bir de tankın içine girip bir sefer kullandıktan sonra öteki biri olarak iniyorsun. Ben de o denli hissettim.

◊ Sende neleri değiştirdi?

Gücü hissediyorsun, bildiğinle öğrendiğin ortasında ne kadar fark olduğunu görüyorsun. Bir oyun olmadığını anlıyorsun.

◊ ‘Cinlerin Düğünü’ son sinemanın. Bir dehşet sineması mi izleyeceğiz?

Gerçek bir öykü, bir ailenin üç periyodunu anlatıyor. Ben ikinci devri anlatan gruptaydım. Sinemanın bütününü görmedik.  O yüzden hepimizde heyecanı var. Dehşet sineması değil. İsmiyle bütünleşen sahnelerin olduğu öbür bir yerde.

◊ Festivallerde mi izleyeceğiz?

Umut ediyoruz ki o denli.

‘HAYATTA VEDA YEMEĞİ YAPMAM’

◊ Bir de tiyatro oyunun var… Bu birinci tiyatro tecrübenin. Nasıl karar verdin?

Evet, ‘Veda Yemeği’. Uzun vakittir aslında tiyatroyla içli dışlıyım lakin vakit bulamıyordum, bu dönem tam amanıydı. Bir Fransız müellifin yapıtı, tek perde.

◊ Orada ne anlatıyorsunuz?

Artık hayatlarında görmek istemedikleri ya da mecburen vakit geçirdikleri birtakım arkadaşları var, yakın ya da uzak fark etmiyor. Karakterlerimiz “Onlarla buluşmaya gitmeyip konutumuza çağıralım. Çok hoş bir yemek hazırlayalım, günün sonunda yemek bitsin ve onların haberi olmadan, onlara veda edip bir daha görüşmeyelim” diyorlar. Pınar Gülkapan ve Fırat Çelik’le oynuyoruz.

◊ Sen görüşmek istemediğin birine veda yemeği yapar mısın?

Hayatta veda yemeği yapamam. Çok güç…

◊ Peki, hiç kimi arkadaşlarından kurtulma hayalin oldu mu?

Hepimizin birtakım arkadaşlarından kurtulma hayali olmuyor mu? Biraz mecburiyetler ve günümüzün dinamikleri buna çok müsaade etmiyor.