Karma Komite, HSK üyeliği adayları seçimi için AK Parti Tokat Milletvekili Yusuf Beyazıt başkanlığında toplandı.
Beyazıt, HSK üyeliği için müracaat yapan aday adaylarının, ilan duyurusunda öngörülen müracaat koşullarını taşıyıp taşımadıklarının tespit edilmesine ve seçim evrakının hazırlanmasına yönelik çalışmalar yürüten Alt Komitenin raporunu sunduğunu bildirdi.
Özverili çalışmaları nedeniyle Alt Komite üyelerine teşekkür eden Beyazıt, daha sonra Alt Komisyon Başkanı AK Parti Ankara Milletvekili Murat Alparslan’a kelam verdi.
“101 ADAY ADAYININ BAŞVURUSU GEÇERLİ BULUNMUŞTUR”
Alparslan, aday adaylarının müracaat evraklarının incelenmesinin akabinde raporlarını oluşturduklarını söz etti.
İncelemeler sonrasında 101 aday adayının başvurduğunun belirlendiğini aktaran Alparslan, müracaat yapanların tamamının mevzuat yeterince ve TBMM’nin ilan duyurusunda öngörülen HSK üyeliği aday adaylığı müracaat kurallarını taşıdığının tespit edildiğini söyledi.
Karma Komisyon Başkanı Yusuf Beyazıt da “Alt Komitece yapılan incelemeler sonucunda 48 Yargıtay üyesi, 6 Danıştay üyesi, 39 avukat ile 8 öğretim üyesi olmak üzere toplam 101 aday adayının başvurusu geçerli bulunmuştur.” diye konuştu.
CHP’DEN “15 ADAY İÇİN FARKLI AYRI OYLAMA YAPILSIN” TALEBİ
Görüşmeler sırasında CHP milletvekilleri belirlenecek 15 adayın her biri için başka ayrı oylama yapılmasına yönelik önerge sundu.
CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, komitenin her bir üyelik için üç aday belirleyeceğini, bu üç adayın üç evrede tespit edileceğini belirtti.
Anayasadaki seçim adabına ait kararları hatırlatan Tezcan, birinci oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğunun aranacağını, birinci oylamada aday belirleme sürecinin sonuçlandırılamaması halinde ikinci oylamada üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla seçim yapılacağını tabir etti.
Tezcan, ikinci oylamada da nitelikli çoğunluk bulunamadığında en çok oyu alan iki aday adayı ortasında isim çekme yöntemiyle aday belirleneceğini lisana getirdi.
Anayasa değişikliği sırasında “kura usulüne” itiraz ettiklerini anımsatan Tezcan, üçte iki ve beşte üç çoğunluk aranmasını kabul ettiklerini, kura metodunun uzlaşma konusundaki hassasiyete gölge düşürülebileceğini savundu.
Bülent Tezcan, 15 aday için başka farklı oylama yapılmasını istediklerini bildirdi.
CHP Küme Başkanvekili Murat Buyruk, 2017’deki Anayasa değişikliğiyle Meclis’e, 7 HSK üyesi seçme yetkisi verildiğini anımsattı.
HSK’de nitelikli çoğunlukla seçilmiş yargıçların olması gerektiğini kaydeden Buyruk, Heyete 2021’deki üye seçiminde uzlaşmanın sağlandığını, isim çekme uygulamasının yapılmadığını anlattı. Buyruk, “Öyle görünüyor ki birinci kez bir isim çekme yöntemi uygulanacak. Anayasanın 159. hususunda açıkça yazdığı üzere her bir adaylık için farklı ayrı oylama yapılması kuraldır.” değerlendirmesinde bulundu.
“YENİ BİR SEÇİM SİSTEMİNİN BELİRLENMESİNE GEREK YOKTUR”
TBMM Adalet Komitesi Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, HSK’nin adalet sisteminin temelini oluşturduğunu belirtti.
Seçimlerin şeffaf olması için çaba gösterilmesi gerektiğini vurgulayan Yüksel, HSK üyeliğine ait Anayasa’nın 159. unsuru ile Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun 20. hususundaki kararları hatırlattı. Yüksel, bu hususlarda Karma Kurulda her bir üyelik için üç adayın belirleneceğinin düzenlendiğini söz etti.
İlgili hususlarda Karma Komitedeki seçimin yöntemine yönelik rastgele bir düzenlemeye yer verilmediğine işaret eden Yüksel, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Daha evvelki tarihlerde yapılan HSK üyelik seçimlerine bakıldığında pusulada yer verilen adayların üç adedinin işaretlenmesinin yönteminin benimsendiği görülmektedir. Şimdiye kadar uygulanan bu formülden vazgeçilerek yeni bir seçim tekniğinin belirlenmesine gerek yoktur. TBMM’de, İçtüzük’te karar bulunmayan hallerde teamüllere başvurulması yaygın bir uygulama olup teamül haline gelmiş olan bu adabın de uygulanmasına devam edilmesinin uygun olduğu kanaatindeyim.”
TBMM Anayasa Kurulu Sözcüsü ve AK Parti Bursa Milletvekili Osman Mesten, Karma Komitenin her bir üyelik için üç aday belirleyeceğini hatırlattı.
Karma Komitenin 2017, 2021 ve 2024’te yaptığı seçimlerdeki uygulamaları anlatan Mesten, şunları kaydetti:
“Bu seçimlerde Genel Konseye gönderilecek her bir aday için oy pusulalarında 3 kişi işaretlenmiştir. Geçmiş uygulamalarımızda da HSK seçimlerinde seçilecek her bir üyelik için oy pusulasında 3 şahsa oy verileceği ve üçten fazla şahsa oy verilmesi durumunda ilgili pusulaların geçersiz olacağı hususu açıkça belirtilmiş ve oylamalar konusunda bu doğrultuda bir içtihat geliştirilmiştir. Mevzuat gereği Komite tarafından her bir üyelik için 3 aday seçilecek olması, gerekse Komite uygulamalarımız ve teamüllerimiz göz önüne alındığında her bir üyelik için oy pusulalarında 3 adayın işaretlenmesi gerekmektedir.”
CHP’NİN ÖNERGESİ REDDEDİLDİ
DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Mithat Sancar da adaylıklar için başka farklı oylama yapılması gerektiğini söyledi.
Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin, aday adaylarıyla ilgili kanaatlerinin bulunmadığını, “görücü usulü” seçim yapıldığını ileri sürdü.
Görüşmelerin akabinde CHP’nin önergesi oy çokluğuyla reddedildi.
Daha sonra Tasnif Komitesi kurularak HSK’ye seçilecek 5 üyenin üç katı adayın belirlenmesi için seçime geçildi.
5 HSK üyeliği için 48 Yargıtay, 6 Danıştay, 8 yükseköğretim üyesi ve 39 avukat olmak üzere 101 aday adayı seçime girdi. Seçimler basına kapalı gerçekleşti.
CHP ve Yeni Yol Partisi milletvekilleri, Yargıtay üyeleri için seçilecek adayların belirlenmesi sırasında seçim yoluna reaksiyon göstererek salonu terk etti, oy kullanmadı. Seçimler öbür partilerin üyelerinin iştirakiyle devam etti.
Yaklaşık 7 saat süren komite toplantısı ve seçimlerin akabinde HSK üyeliği için 15 aday belirlendi.
Genel Konseye bildirilecek 15 aday şöyle:
“Yargıtay üyelerinden Fuzuli Aydoğdu, Ömer Faruk Aydıner, Mustafa Yapan, Hakan Yüksel, İbrahim Temir, Hakan Türkön, Ergün Şahin, Seyfi Han, Şerafettin Latife. Danıştay üyelerinden Aysel Demirel, Cengiz Aydemir, Kemal Açıkgöz. Avukatlardan Alişan Tiryaki, Hasan Oğuz Altınkaynak, Figen Şaştım.”
GENEL HEYETTEKİ SEÇİM SÜRECİ
TBMM Genel Kurulu, gelecek haftalarda 5 HSK üyesi seçecek.
Karma Komite tarafından belirlenen 15 aday ortasından her bir üye için farklı ayrı kapalı oyla seçim yapılacak. Birinci oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu, bu oylamada seçimin sonuçlandırılamaması halinde ikinci oylamada üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu gerekecek. İkinci oylamada da üye seçilemezse, en çok oyu alan iki aday ortasında isim çekme usulüyle üye seçimi gerçekleştirilecek. Seçilecek HSK üyeleri 4 yıl misyon yapacak.