‘Gözler tabaktaki son lokmada, ayıp payında…’
Ferhan’dan aldığım yürek ve utanmazlıkla…’ notuyla başlıyor genç şair Ceren Kandemir’in ilk kitabı ‘Ayıp Payı’. 33 şiir ve 3 bölümden oluşan kitabı okurken oğlu Can Ferhan’ı, babaannesini, çocukluk arkadaşını, konuk olduğu konutları ve daha birçok şeyi tanıyoruz dizelerinde. ‘Ayıp Payı’ İsmail Afacan editörlüğünde İnkılâp Kitabevi’nden çıktı. Kitabın kapak tasarımıysa o devir hiç tanımadığı lakin şiirlerini okuması için gönderdiği senarist ve direktör Berkun Oya’ya ilişkin.
– Şiirle tanışmanız ne vakte dayanıyor??
Başımıza gelen en ufak günlük olayların bile dümdüz anlatılmadığı bir ailenin üyesi olarak büyüdüm. Çocukların ve yaşlıların öyküler anlattığı, sıkıcı-acı konuların anekdotlarla süslenerek tat kazandığı ve neredeyse görselleşerek zihinlerimize kazındığı bir konuttu. Anlatamayan besteler, okuma-yazma bilmeyen ezberden şiir okur, olmadı türkü söylerdi. Şiir, o meskende öykülerimi anlatabilmek için seçtiğim yol oldu.
– Çarpıcı bir gerçeklik hissi geçiriyor okura. Metin muharriri olmanızın doğal sonucu olabilir mi?
Onur duydum. Metin müellifliği, iş hayatına adım attığımdan beri hayatımı yazarak geçindirmeme süper bir vesile olmuştur.
– Şiirlerinizi yayımlamaya nasıl karar verdiniz?
Bir-iki sene öncesine kadar ‘Ben anlattım rahatladım, kimse okumasa da olur’ fikrindeydim. Sonra lise yıllarımda odamda şiirlerini okuyarak arkadaş olduğumuza inandığım şairleri düşündüm ve şiirlerimi okuma ihtimali olan okurla görünmez bağlar kurma isteğimin epey ağırlaştığını fark edip evrak haline getirdim kimilerini. İnkılâp Kitabevi ve okutup durduğum eşim ve dostlarım benim kadar sarıldılar bu ihtimale.
– Yolundan yürümeyi denediğiniz şairler, müellifler var mı?
Olmaz mı! Kaç şiir, roman, mecmua, müzik, türkü kim bilir kaç kere hayatımı kurtarmıştır. Şiir özelinde söylemek gerekirse Onat Kutlar’ın ‘Günlük Şiirler’i, Gülten Akın’ın ‘Acılar İçin İlahi’si, Attilâ İlhan’ın ‘Eski Sinemalar’ı, Cemal Süreya’nın ‘Elma’sı, Füruğ’un ‘Soğuk Mevsim’i, kitabıma art kapak yazısını armağan eden pahalı hocam Barış Pirhasan’ın ‘Ölümden Sonra Aşk’ı…
– Mısralarınızdan referansla iki soru soracağım. Öleceğini bilmenin coşkusuyla yakarsa dünyayı kelebekler mi yakar?
Bu bir temenni. Büyükbaşlardan sıkıldığım, hafif olanın kazanmasını dilediğim, ağır ne varsa kızdırmak istediğim bir dünyanın gerçekçi olmayan matematiği. Muhakkak mi olur…
– İkincisi, kitaba ismini veren şiirinizden; hakikaten tabakta kalan son lokma ayıp hissesi değil mi artık?
Büyüklerimizden yaşadıkları kıtlık periyodunu dinleriz. Bir benzerini kendi çağımızda yaşıyoruz. Bu sefer zihinsel bir kıtlık devrinde olabiliriz. Geleceğin meçhullüğü yüzünden istif yapmak istiyor toplum. Diğerinin hakkını da kendi deposuna doldurmadan rahatlayamıyor. Gözler tabaktaki son lokmada, yani ayıp hissesinde, onu da alırsa tamam olacak üzere.
‘DÜNYADA EN ÇOK ÇOCUKLARI SEVERİM’
– ’Bronkoskopi’ şiirinizi Ferhan’a ithaf etmişsiniz. 3’üncü mısrada çocuğunuz olduğunu anladım. Anne olmak sizi düzgün biri olma uğraşı dışında nasıl değiştirdi?
Evet, Can Ferhan oğlum, şimdi 4 yaşında. Ben dünyada en çok çocukları severim, beşere çocukluğun dünyasına bedavadan giriş bileti verirler. Onların dünyaya uyumlanma eforunu bazen hüzün bazen de hayranlıkla saatlerce izleyebilirim. Anneliğin bende yarattığı en değerli değişim, ithafta bahsettiğim cüret ve utanmazlık duygusu oldu. Hayli utangaç, utangaç biriyken ve daima latifelerle bunu saklamaya çalışırken Ferhan’ın dünyasına giriş bileti olan kişinin her şeyden bu kadar çekinmemesi gerektiğini, yoksa o dünyada şimdiki kadar eğlenemeyeceğimizi hissettim.
– İçinizdeki çocuğa sıkı sarılanlardan mısınız?
İçimde bir çocuk varsa bile, o süratli büyümüş bir çocuktur. İçimdeki büyük çocuğu küçültmeye çabalıyorum. Ferhan bebekken gökyüzüne, ellerine, en kolay şeye uzun uzun bakardı. Her şeye bir hayret… Tasavvufta hayret, en yüksek ve ulu mertebe olarak tanımlanıyor. Sorgulamaları gerçekçi bir tabana oturtma uğraşını bırakıp elimize bile hayret duymamız, hayran olmamızla ulaşılabilen bir makam orası. O makama sadece çocukların ulaşabildiğine ve bunu vaktinden erken kaybettiğimize inanıyorum.
