Af yasası kontrollü hürlük son dakika gelişmeler 27 Mart 2025 tarihinde takip ediliyor. AK Parti milletvekilleri, 4. Yargı Islahatı Strateji Evrakının birinci kanun teklifi için çalışma başlatırken, 100. yıl affı argümanı kamuoyuna yansıdı. Geçtiğimiz günlerde Af beklentisi ile ilgili ise son dakika açıklama TBMM AK Parti Küme Lideri Abdullah Güler’den geldi. Genel af çıkacak mı? sorusu ile ilgili Güler, “Af üzere bir mevzu da gündemimizde şu anda yok.” sözlerini kullanmıştı. Öte yandan son dakika açıklamalarda bulunan Bakan Tunç, “Haksız tahrik uygulamasıyla ilgili bir düzenlemeye gereksinim olduğunu düşünüyoruz.” demişti. Öte yandan TBMM’ye sunulması beklenen 10. Yargı Paketi’nde tutuklama yasağına ait 2 yıllık hudut korunurken, 2 yılın altındaki cürümlerde da yargıçlara takdir yetkisi tanınıyor. Hâkim, 2 yıl altı cezalarda da cürüm sürece eğilimine bakarak tutuklama kararı verebilecek. Bu minvalde 1 ay ceza alan kişi de cezasını demir parmaklıklar gerisinde tamamlayacak. Pekala, 10. yargı paketinde infaz düzenlemesi olacak mı? Genel af yerine kısmi af mı çıkacak? İşte, 55 unsurluk 10. Yargı Paketi içeriği ve af haberleri son durum gelişmeleri.

55 MADDELİK PAKET HAZIR

Adalet Bakanlığı kaynaklarından edindiğim bilgiye nazaran, yeni taslak paket hazır. Bu taslak ilgili bakanlıklara gönderildi ve görüşe açıldı. Önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulması bekleniyor. Daha evvelki yargı paketlerinden çıkarılan infaz düzenlemeleri 10’uncu pakette yer alıyor. Pakette, 14 farklı kanunda değişiklik yahut düzenleme var.  Kanun teklif taslağı yürütme ve yürürlük dahil toplam 55 husustan oluşuyor.

CEZANIN 1/5’İ YATILACAK

Pakete nazaran, unsur olarak mahkumların kontrollü özgürlükten faydalanabilmesi için cezalarının makul bir müddetini yani şartlı salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken mühletin en az 1/5’ini kesinlikle cezaevinde geçirmeleri gerektiği kabul ediliyor. Bu durumda örneğin 1 yıl ceza alan 2.5 ay, 6 ay ceza alan 1 ay, 3 ay ceza alan 18 gün, 1 ay ceza alan 6 gün cezaevinde kalacak.

1 AY BİLE MAHPUS ALAN… 

1 yıllık maktu kontrollü özgürlük mühleti bakımından bir değişiklik yok. Lakin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sık sık vurguladığı üzere cezası az olan mahkumlar de dahil olmak üzere bütün mahkumların aldıkları cezayla orantılı olarak belirlenecek süreyi kesinlikle ceza infaz kurumunda geçirmeleri sağlanacak. 1 ay bile ceza alan kesinlikle cezaevine girip mahpus yatacak. Böylelikle, toplumdaki cezasızlık algısının ortadan kaldırılması sağlanacak.

HÂKİME TAKDİR YETKİSİ

Tutuklama yasağına ait 2 yıllık hudut korunuyor. 2 yılın altında ceza gerektiren kabahatlerde hâkim genel olarak tutuklama kararı vermeyecek. Fakat, çok kıymetli bir değişiklikle 2 yılın altındaki cürümlerde yargıçlara tutuklama konusunda takdir yetkisi tanınıyor. Buna nazaran, “şüphelinin davranışlarının tekrar bir cürüm işleyeceği konusunda kuvvetli kuşku oluşturması (suç sürece eğilimi)”, “suçun işleniş şekli”, “suçtan meydana gelen zararın yükünün kamu tertibini kıymetli ölçüde bozması” hallerinde hâkim 2 yılın altındaki kabahatlerde da şüphelinin tutuklanmasına karar verebilecek.

CEZA ALT HUDUDU YÜKSELECEK

“Trafik suçları”, “Genel güvenliğin taammüden tehlikeye düşürülmesi”, “Meskun mahalde silah atılması”, “Bilişim suçları”, “Telefonla dolandırıcılığı” üzere aksiyonlarda ceza ölçüleri tekrar pahalandırılacak. Bu kabahatlerin cezalarının alt hududu yükseltilecek. Trafik hatalarında ehliyetlerin el konulma mühleti uzatılacak. Telefon çizgisi aboneliğinin sonlandırılmasına ait düzenleme yapılacak. Bu hataların yaptırımı ağırlaştırılarak caydırıcılık sağlanacak.

KISMİ AF MI GELİYOR

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “100 yıl affı” ve “genel af” tartışmasını “Genel afla ilgili bir çalışma kelam konusu değil. Bu türlü bir çalışma gündemimizde yok” diyerek noktalamıştı. Ancak AK Parti, dolu cezaevlerini rahatlatacak “kısmi af” diye nitelendirilen bir düzenleme üzerinde çalışıyor.  COVID-19 salgını sırasında çıkarılan ve açık cezaevinde bulunan mahkumların, kalan cezalarını kontrollü özgürlükle dışarıda infazını öngören düzenlemenin kapsamının genişletilmesi tartışılıyor.

SALIVERİLMELERİNE 5 YIL KALANLARA

Yeni yargı paketinin Meclis’teki görüşmeleri sırasında önerge verilecek. 31 Temmuz 2023’ten evvel cürüm işleyip de cezası katılaşmamış olanların kalan cezalarını kontrollü özgürlükle dışarıda tamamlamaları yolu açılacak. Bu düzenlemeden, kontrollü özgürlüğe ayrılmalarına 5 yıl yahut daha az müddet kalanlar yararlanacak. Düzenleme Meclis’ten geçerse 31 Temmuz 2023 tarihinden evvel kabahat işlemiş olmak kaydıyla kontrollü hürlüğe ayrılmalarına 5 yıl yahut daha az mühlet kalanlar, kalan müddetlerini kontrollü özgürlükle çekmek üzere salıverilecekler. COVİD-19 salgını sırasında yapılan birinci düzenlemeden 31 Temmuz 2023 prestijiyle yalnızca cezası katılaşmış olanlar faydalanmıştı. Bu da Anayasa’nın eşitlik prensibine muhalif olduğu tartışmalarına yol açmıştı. Yeni düzenlemede, cezanın mutlaklaştığı tarih değil cürmün işlediği tarih temel alınacak.

MECLİS’TE UZLAŞI ARANACAK

İYİ Parti, tıpkı mevzuda kanun teklifi vermişti. Bakanlık kaynakları, önümüzdeki günlerde TBMM gündemine gelecek yeni yargı paketinin görüşmeleri sırasında partilerin uzlaşması durumunda ortak imza ile önerge verme yoluna gidilebileceğini de vurguladılar. 10. Yargı Paketi konusunda gözler artık Meclis’te…