Deprem anında ve sonrasında psikolojimizi nasıl koruruz?
KORKU BEDENİN DOĞAL SAVUNMA TEPKİSİDİR
Klinik Psikolog Sermin Bozbağ, “Deprem anında yaşanan kaygı, bedenin doğal savunma reaksiyonudur. Fakat bu durum uzun mühlet devam ediyorsa kesinlikle bir uzmandan takviye alınmalıdır” dedi.
Deprem anında yaşanan bu ağır hislerin doğal ve insanın hayatta kalma içgüdüsüne bağlı olduğunu belirten Bozbağ, bilhassa güvenlik hissinin sarsılmasıyla birlikte bireylerde süreksiz yahut kalıcı ruhsal tesirlerin ortaya çıkabileceğine dikkat çekti.
Deprem sonrası tasanın bir müddet devam etmesinin olağan olduğunu söz eden Bozbağ, bu sürecin sağlıklı bir formda atlatılması için bireylerin hem kendileriyle hem de aile bireyleriyle bilhassa de çocuklarla gerçek bağlantı kurmasının ehemmiyetine vurgu yaptı.
KİŞİ KENDİNİ YİNE İNANÇTA HİSSETMELİ
Deprem anında kişinin kendini inançta hissetme gereksiniminin ortaya çıktığını söyleyen Bozbağ, “Bu üzere durumlarda bedenimiz kendini muhafazaya alır. Kalp çarpıntısı, baş dönmesi, sersemlik, nefes alamıyormuş üzere hissetme üzere belirtiler yaşayabiliriz. Bu da son derece doğaldır” dedi.
HAZIRLIKLI OLMAK VE PLAN YAPMAK GEREKİR
Korkunun oluşmasının temelinde güvenlik algısındaki sarsıntının yattığını söyleyen Bozbağ, bu süreçte kişinin kendini yine inançta hissetmesi için çeşitli adımlar atmasının değerine dikkat çekti. Sarsıntı endişesiyle baş etmede hazırlıklı olmanın ve plan yapmanın tesirli olduğunu vurgulayan Bozbağ, aile içindeki bağlantının de bu süreçte değerli olduğunu belirtti.
“Depremden evvel çocuklarla konuşmak, konutta inançlı alanların neresi olabileceğini belirlemek, çocuklara zelzelesi oyuncaklarla anlatmak üzere hazırlıklar çocukların bu süreci daha az travmatik geçirmesine katkı sağlar” diyen Bozbağ, bu çeşit uygulamaların güvenlik hissini artırdığını söyledi.
KAYI BİR AYDAN UZUN SÜRÜYORSA DİKKAT
Kişinin denetim edebildiği ögelere odaklanmasının ruhsal olarak rahatlatıcı olduğunu söz eden Bozbağ, “Deprem çantası hazırlamak, konutun sağlamlığı hakkında bilgi edinmek, inançlı alanları belirlemek üzere adımlar şahsa güç kazandırır. Bu sayede birey, büsbütün çaresiz olmadığını hisseder” halinde konuştu.
Depremin akabinde oluşan derdin bir mühlet devam etmesinin doğal olduğunu söz eden Bozbağ, “Ancak bu belirtiler bir ayı geçiyorsa yahut kişi gündelik ömrünü sürdürmekte zorlanıyorsa, uykusuzluk, kabuslar, ani irkilmeler yaşıyorsa kesinlikle bir uzmandan dayanak alınmalıdır” dedi.
Bozbağ, ağır dert yaşayan bireylerin, “Şu anda inançtayım, ailem güvende” üzere telkinlerle kendilerini rahatlatmaya çalışmasının tesirli bir sistem olduğunu da ekledi.
EBEVEYNLER SAKİN OLURSA ÇOCUKLAR DA SAKİN OLUR
Depremden en çok etkilenen kümelerden birinin çocuklar olduğunu hatırlatan Klinik Psikolog Bozbağ, “Anne baba telaş içindeyse çocuk da kendisini telaşlı hissedebilir. Bu nedenle evvel ebeveynin hislerini düzenlemeye çalışması, diyaframdan nefes alma antrenmanları yapmalıdır.
Ardından çocukla çocuğun yaş seviyesine nazaran anlayabileceği biçimde konuşmalı, onun da kendisini rahatlatabilmesine takviye olmaya çalışmalıdır” dedi.
Bozbağ, sarsıntı üzere doğal afetlerin yalnızca fizikî değil, ruhsal tesirlerinin de olduğunu belirterek kelamlarını şöyle tamamladı: “Korku hissetmek çok doğal. Lakin bu dehşet hayatı zorlaştıracak seviyeye gelirse, kişi daima tehdit altında hissediyorsa, profesyonel takviye almak ihmal edilmemeli.”
