Ünlü direktör David Lynch’in mevt nedeni, dünya kamuoyunda merak konusu oldu. Bir müddettir sıhhat meseleleri yaşayan ABD’li ünlü direktör David Lynch hayatını kaybetti. Daha evvel “Mavi Kadife”, “Mulholland Çıkmazı” ve “Fil Adam” sinemalarıyla 4 sefer Oscar mükafatına aday gösterilen Lynch, birçok başarılı üretime imza atmıştı. Sinema kurgusu ile Andrei Tarkovsky’nin şiirselliğinden ve Michael Haneke’nin gerçekliği arayışından ayrılan Lynch, Amerikan sinemasının en kıymetli direktörlerinden ve Sinema Noir akımının önde gelen temsilcilerindendi. Pekala, David Lynch’in sinemaları neler? David Lynch neden öldü? İşte, detaylar.
DAVİD LYNCH NEDEN ÖLDÜ?
Sinema sanatının yaşayan efsanelerinden biri olarak nitelendirilen Lynch, bir müddettir sıhhat problemleriyle gayret ediyordu.
Usta direktör kısa bir müddet evvel yaptığı açıklamada amfizem teşhisi aldığını ve artık konutundan dışarı çıkamadığını söylemişti. Hatta bu durumun, mesleğine veda etmek manasına geleceğini de belirtmişti.
David Lynch’in mevt haberini ailesi toplumsal medyadan duyurdu.
Açıklamada “Ailesi olarak büyük bir keder içinde David Lynch’i hayata veda ettiğini duyururuz” denildi.
Usta direktörün ailesi bu süreçte özel hayatlarının kapalılığına hürmet gösterilmesini rica etti. Açıklamada “Artık dünyada büyük bir boşluk var. Zira o artık bizimle birlikte değil” denildi.
DAVİD LYNCH KİMDİR?
David Keith Lynch 20 Ocak 1946’da ABD’de doğdu. Birebir vakitte tanınmış bir ressamdı.Mobilya dizaynları da yapan Lynch, Pennsylvania Hoş Sanatlar Akademisi ve American Sinema Institute’de eğitim aldı.
Pennsylvania Hoş Sanatlar Akademisi ve American Sinema Institute’de eğitim aldı. 1977 imali siyah-beyaz sineması Eraserhead ile tanındı. Dune ve Blue Velvet ile artan başarısı 1990’lı yılların sonunda yönettiği Kayıp Otoban (Lost Highway) ile doruğa ulaşmıştır. Bunu akabinde Mulholland Çıkmazı (Mulholland Drive) ve deneysel kısa sinemaları geldi.
Filmlerinde kısık sesli gürültüler, çürümüş objeler, bozulmuş karakterler ve polarize edilmiş karanlık dünyalar kurgulaması ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Mesleği boyunca muhalif fikirlerini kendine has, nesnellikten uzak ve sembolik anlatımıyla cesurca sinema perdesine yansıtan direktörün bilhassa 2002 sonrasındaki son periyot sinemaları, fazla şahsî olmakla eleştirilmiştir.
Film kurgusu ile Andrei Tarkovsky’nin şiirselliğinden ve Michael Haneke’nin gerçekliği arayışından ayrılan Lynch, Amerikan sinemasının en değerli direktörlerinden ve Sinema Noir akımının önde gelen temsilcilerinden biriydi. Lynch’in sinemalarında hiçbir şey göründüğü üzere değildir. İşlediği temalar, anlatım tekniği ve sık kullanılan rüya/kâbus sekansları “bilinçdışının yönetmeni” olarak nitelendirilmesine neden olmuş ve yapıtları daha çok psikanalitik açıdan incelenmiştir.
David Lynch sineması üzerine analitik bir inceleme sunan, Sloven kültür eleştirmeni Slavoj Zizek ‘in, “Gülünç Büyüğün Sanatı: David Lynch’in Kayıp Otoban’ı Üzerine” isimli İngilizce yapıtı, Om Yayınevi tarafından Savaş Kılıç’ın çevirisi ile 2001 yılında Türkçe olarak da yayınlanmıştır.
2024 yılında kendisine amfizem teşhisi konulan Lynch, bu hastalıktan ötürü ömrünü yitirdi.
Film
Lady Blue Shanghai (2010)
More Things That Happened (2007)
Boat (2007)
Inland Empire (2006)
The Short Films of David Lynch (2002)
Rabbits (2002)
Does That Hurt You? (2002)
Darkend Room (2002)
Mulholland Çıkmazı (2001)
Straight’in Öyküsü (The Straight Story) (1999)
Kayıp Otoban (1997)
Lumière et compagnie (1995)
Twin Peaks: Fire Walk with Me (1992)
Wild at Heart (1990)
Mavi Kadife (1986)
Dune (1984)
Elephant Man, The (1980)
Eraserhead (1977)
Amputee, The (1974)
Grandmother, The (1970)
Alphabet, The (1968)
Six Figures Getting Sick (1966)
Dizi
İkiz Zirveler (1990)
On the Air (1992)
Hotel Room (1993)
İkiz Doruklar 3. dönem (2017)