Çoğumuz adını bile bilmiyoruz ama bu hastalık çok tehlikeli… Hayatı tehdit ediyor! Mutlaka test yaptırın
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Alper Sönmez, “Günümüzde en az obezite ve diyabet kadar sıhhatimizi tehdit eden bir öteki sorun da dislipidemidir. Kan yağlarının (trigliserit ve kolesterol) olağandışı seviyelerde olmasıyla karakterize olan dislipidemi, kalp-damar sıhhatini hayati formda etkiliyor ve çeşitli öteki hastalıkların da önünü açıyor” dedi ve ekledi:
“Dislipideminin erken teşhisiyle kişi sıhhatini denetim edebilir ve en uygun tedavilerle sağlıklı bir ömür sürebilir. Dislipidemi erken tanınması mümkün, tedavisi kolay bir metabolik hastalıktır. Kandaki yağ oranınızı denetim ettirmenizde yarar var.”
Prof. Dr. Alper Sönmez, açıklamasında, dislipideminin nedenleri ortasında sıhhatsiz beslenme ve hareketsiz hayatın önemsenmesi gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Sönmez, dislipidemi nedenleri ile ilgili şunları söyledi:
“Lipidleri taşıyan moleküllerin (Lipoproteinlerin) karaciğer ve dokularca dolanımdan gereğince temizlemeyişi dislipidemilerin en sık görülen genetik nedenlerindendir. Bu sorun kalıtımsal olarak anne yahut babadan çocuğa geçer.”
“Yüksek kolesterol seviyeleriyle seyreden bu tablo birtakım ailelerde genç yaşta kardiyovasküler olay yahut ölümlerin sık görülmesinin nedenidir. Doymuş yağ ve trans yağ içeren besinlerin (hızlı atıştırmalıklar, paketlenmiş besinler vb.) fazlaca tüketilmesi ve bitkisel liflerin yetersiz alınması, kan yağlarını yükseltebilir.”
“Yetersiz fizikî aktivite lipid metabolizmasını olumsuz tesirler, sirkülasyondaki lipidlerin yükselmesine ve fonksiyonlarının bozulmasına neden olur. Bunların yanı sıra obezite, Tip-2 diyabet, hipotiroidi, böbrek hastalıkları, karaciğer ve safra yollarının hastalıkları ve sık kullanılan kimi ilaçlar da dislipidemiye neden olabiliyor.”
“Çocukluk çağında çoklukla olağan olan kan yağları yaş ilerledikçe yükselme eğilimindedir. Sirkülasyondaki lipoproteinleri temizleyen karaciğerdeki alıcıların yaşla birlikte fonksiyonlarının azalmasının bunda rolü vardır.”
DAMAR HASTALIKLARINI ARTIRIYOR
Dislipideminin damar hastalıklarına yol açtığını vurgulayan Prof. Dr. Sönmez, “Dislipidemi damar sertliğine (ateroskleroz) yol açar ve kalbi besleyen büyük damarların, beyin damarlarının yahut bacak damarlarının olağandan daha genç yaşlarda tıkanmasına neden olur” dedi ve ekledi:
“Toplumsal datalar dislipidemilerin damar sertliği ve buna bağlı hastalıkları yüzde 30-35 oranında arttırdığını göstermektedir. Şayet şahıslarda damar sertliğine neden olan diğer risk faktörleri de (sigara içimi, obezite, diyabet, hipertansiyon vb.) varsa tablo daha süratli ilerlemekte ve kalp krizi yahut inme üzere olumsuz sonuçlar daha fazla görülmektedir.”
“Dislipidemi, beyin damarlarında tıkanıklık yaparak inmeye neden olabilir. Fakat dislipidemilerin beyinde diğer olumsuz tesirleri de görülür. Bunlar içinde hafıza, dikkat ve konsantrasyon bozuklukları, vasküler demans ve Alzheimer riskinde artma sayılabilir.”
Sağlıklı beslenme ve kâfi fizikî aktivitenin yaygınlaştırılmasının dislipideminin önlenmesi için toplumsal olarak değerli bir adım olduğunun altını çizen Sönmez, şunları söyledi:
“Dislipidemi erken tanınması mümkün, tedavisi kolay bir metabolik hastalıktır. Türkiye, dünyada genetik geçişli lipid yüksekliklerinin en sık görüldüğü ülkelerden birisidir. Ülkemizde yaklaşık 20 erişkinden birinde kolesterol seviyeleri tedaviyi hak edecek kadar yüksektir.”
“Yaklaşık 160 erişkinden biri ‘Ailesel Hiperkolesterolemi’ ismini verdiğimiz genetik geçişli dislipidemi kriterlerini karşılamaktadır. Dislipideminiz olup olmadığını anlamak için lipid profilinizi en az bir kere ölçtürün ve tespit edilen sonuçları hekiminizle birlikte değerlendirin.”
“Hastalıkları tedavi etmenin en kolay yolu onları önlemektir. Dislipidemileri tespit edip vaktinde müdahale ederek, kardiyovasküler hastalıkların gelişmesini önlemek mümkündür.”
