Çin Halk Kurtuluş Ordusunun (ÇHKO) Tayvan’ın bulunduğu bölgeden sorumlu Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Albay Şı Yi, tatbikata komutanlığa bağlı kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinden ögelerin katıldığını belirtti.

Sözcü Şı, Tayvan’ın etrafını kuşatan tatbikatın, “deniz-hava muharebe hazırlığı devriyeleri, kapsamlı üstünlüğün ele geçirilmesi, deniz ve kara amaçlarına hücumlar, kilit bölgeler ve deniz yollarının blokajına” odaklanacağını ve birliklerin ortak operasyon kabiliyetini test etmeyi amaçladığını vurguladı.

Tatbikatın Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere “sert bir uyarı” ve “güçlü bir caydırıcı” olacağını söz eden Şı, bunun Çin’in egemenliğini ve ulusal birliğini korumak için “meşru ve gerekli bir eylem” olduğunu savundu.

TAYVAN’DAN TEPKİ

Tayvan Savunma Bakanlığı, X hesabından yapılan paylaşımda, “Çin’in akıl dışı provokasyonu” olarak nitelendirdiği tatbikatı kınadığını bildirdi.

Çin ordusunun aksiyonlarının bölgesel barışa ziyan verdiğinin savunulduğu açıklamada, “Özgürlük ve demokrasinin ön safında, toprak bütünlüğümüzü korumak üzere kararlı duruyoruz.” sözüne yer verildi.

Bakanlık, ayrıyeten, Çin’in Şandong uçak gemisinin Tayvan’a yaklaştığını, sabah saatlerinden itibaren Çin’e ilişkin 19 savaş gemisinin Ada etrafında görüldüğünü aktardı.

EŞ VAKİTLİ TATBİKAT

Öte yandan Çin Kıyı Güvenliği de askeri tatbikat ile eş vakitli olarak, Tayvan etrafında “kanun müdafaa devriyesi” yürüttüğünü duyurdu.

Çin Kıyı Güvenliği Sözcüsü Cu Anqing, kıyı güvenlik gemilerinin, bölgede müsaadesiz seyreden gemilere teftiş, müdahale, el koyma ve tutuklama eğitimleri yaptığını bildirdi.

Tayvan’ı “Çin’in bir bölgesi” olarak tanımlayan Sözcü Cu, tatbikatın “tek Çin” unsuru gereği Ada üzerinde yasal yetki kullanımı ve denetime yönelik hareketlerin talimini amaçladığını kaydetti.

BU BİRİNCİ DEĞİL

Çin ordusu, 2022’de periyodun ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin akabinde, 2023’te dönemin Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in ABD’ye yaptığı ziyaretlerin sonrasında ve 2024’te Tayvan’ın yeni lideri Lai Ching-te’nin göreve başladığı mayısta ve birinci “Ulusal Gün” konuşmasını yaptığı ekimde Ada’yı kuşatan kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti.

Söz konusu tatbikatlara “Müşterek Kılıç” ismi verilmişti.

DIŞ BASIN ‘ABLUKA’ DİYE DUYURDU! “BU ABD’YE DE BİR MESAJ”

Askeri analistler, tatbikatların daha geniş bir çatışmaya yahut krize dönüşmeden Tayvan’ı sindirmeyi amaçladığını öne sürüyor.

Uluslararası ajanslar gelişmeyi ‘son dakika’ olarak okuyucuları ile paylaşırken, Batı medyası tatbikatı ‘abluka’ başlığı ile sundu.

Pekin, tatbikatın Çin’i “düşman yabancı bir güç” olarak nitelendiren ülkenin başkanı Lai Ching-te’ye bir ikaz olduğunu savunuyor lakin ABD’li News York Times gazetesine nazaran Pekin birebir vakitte Washington’a da bir bildiri gönderiyor. Zira adayı abluka altına alan tatbikat ABD savunma bakanı Pete Hegseth’in Japonya ile askeri bağları güçlendirmeyi görüşmek üzere Tokyo’yu ziyaret etmesinden birkaç gün sonra gerçekleşti.

ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI

Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri ortasında yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.

İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek, burada süreksiz hükümet kurmuştu.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasındaki ayrılık hala sürüyor.

Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin idaresi, Ada’nın ana kara ile tekrar birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.