Filipinler Silahlı Kuvvetlerinden yapılan açıklamada, Çin savaş gemilerinin, bölgede devriye gezen Filipin gemilerine yönelik agresif ve tehlikeli hareketler yaptığı sav edildi.
Açıklamada Filipin donanma gemisi “BRP Emilio Jacinto”nun, Filipinler Kıyı Güvenliği ile Balıkçılık ve Su Kaynakları Ofisine bağlı gemilerle bölgede rutin devriye faaliyetini sürdürdüğü sırada “Ciangkay 2” sınıfı iki Çin firkateyni ile bir Çin Kıyı Güvenlik gemisi tarafından takip edildiği belirtildi.
Firkateynlerden birinin Filipin savaş gemisini kuyruk bölgesine yaklaşırken, başkasının purvasından önünü keserek çarpışma tehlikesine yol açtığı söz edilen açıklamada, Çin Kıyı Güvenlik gemisinin de Filipin gemisini bloke etmeye çalıştığı kaydedildi.
Çin tarafı ise olayla ilgili olarak Filipinler’i suçladı. Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun (ÇHKO) Güney Çin Denizi’nin bulunduğu bölgeden sorumlu Güney Cephe Komutanlığı Sözcüsü Tien Cünli, komutanlığa bağlı birliklerin Filipin gemisini takip ettiğini ve karasularına girmesini engellediğini savundu.
Bölgenin Çin’in egemenliğinde olduğunu öne süren Sözcü Tien, Filipin tarafına bölgedeki ihlallerine ve provokasyonlarına son vermesi ve kamuoyunu yanlış yönlendirmemesi davetinde bulundu.
SCARBOROUGH SIĞI
Üçgen biçimli, ortasında lagün bulunan bir deniz bendi olan Scarborough Sığı, Güney Çin Denizi’nin doğusunda, Filipinler’in kuzeyindeki Luzon Adası’na 120 deniz mili (222 kilometre) uzaklıkta yer alıyor.
Çinlilerin “Huangyan”, Filipinler’in “Panatag” ismini verdiği sığlık, son yıllarda iki ülkenin egemenlik tezlerini seyrüsefer faaliyetleriyle sergilediği bir bölge haline geldi.
Bölgede 2012’de Filipinler Kıyı Güvenliğinin kaçak avlandıkları gerekçesiyle 8 Çin balıkçı gemisini alıkoyma teşebbüsü, Çin Kıyı Güvenliğinin olaya müdahalesiyle iki ülke ortasında tansiyona dönüşmüş, sürtüşmelerin akabinde Çin resifin denetimini ele geçirmişti.
GÜNEY ÇİN DENİZİ UYUŞMAZLIĞI
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri ortasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.
Çin, birinci sefer 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde egemenlik tezinde bulunurken, yer altı kaynakları açısından varlıklı bölgede Filipinler’in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak tez ediyor.
Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri ögelerinin yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine, bölge ülkeleri ve ABD karşı çıkıyor.
Hollanda’nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in müracaatıyla verdiği kararda, Çin’in Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.