Mikroplastikler, beş milimetreden daha kısa, yani bir kalem silgisinden daha küçük plastik kesimler.
Kansere, DNA hasarına, hücre hasarına ve öbür sıhhat problemlerine yol açma potansiyeline sahipler. Plastik kaplarda saklanan yiyecek ve içeceklerin birden fazla minik parçacıklar içerse de kimi eserlerde mikroplastik oranı daha yüksek.
Plastik üzerine çalışmalarla bilinen Beatrice the Anti-Plastic Lady ise Daily Mail’e mikroplastik açısından güçlü yaygın yiyecek ve içeceği paylaştı. Bunların yerine daha inançlı ve sağlıklı alternatifleri önerdi.
1- DENİZ ÜRÜNLERİ
Deniz eserlerinin mikroplastik taşıdığı uzun vakittir bilinse de bu hususta kaygıları artıran yeni datalar mevcut. Beatrice, okyanuslardaki mikroplastik ölçüsünün her altı yılda iki katına çıktığını ve bunun deniz eserlerine yansıdığını belirtiyor.
Özellikle midye, istiridye, yengeç ve çabucak hemen her çeşit balığın yüksek ölçüde mikroplastik içerdiği araştırmalarla kanıtlanmış durumda.
Yapılan bir çalışmaya nazaran, büyük ölçüde kabuklu deniz eseri tüketen bireylerin her yıl yaklaşık 11 bin mikroplastik parçacığı yuttuğu varsayım ediliyor. Bu noktada, deniz eserleri tüketiminin azaltılması öneriliyor.
2- TUZ
Beatrice, işlenmemiş deniz tuzunun yüksek oranda mikroplastik içerdiğini söz ediyor. Değişik bir halde, yapılan araştırmalar ABD’deki klasik sofra tuzunun, Asya ülkelerinde kullanılan işlenmiş tuzlara nazaran çok daha düşük ölçüde mikroplastik içerdiğini ortaya koyuyor.
Bunun nedeni, rafine edilmemiş tuzların hasat edildikleri okyanuslardan gelen plastik kirliliğini içermesi ve sürece süreçlerinin birden fazla mikroplastik parçacığını ortadan kaldırma fonksiyonu görmesi.
Pembe Himalaya deniz tuzu ise, çıkarılmasında kullanılan teknikler nedeniyle mikroplastik açısından bilhassa yüksek bir içerik taşıyor. En inançlı alternatif, yüksek oranda işlenmiş Amerikan sofra tuzu olarak öneriliyor.
3- İŞLENMİŞ KLASİK SÜT ÜRÜNLERİ
Beatrice, yiyeceklerin yepyeni kaynağından ne kadar uzaktaysa, plastikle o kadar fazla temas ettiğini belirtiyor. Araştırmalar, toz peynir ve olağan süt üzere yüksek oranda işlenmiş süt eserlerinin, asgarî seviyede işlenmiş alternatiflere nazaran çok daha fazla mikroplastik içerdiğini gösteriyor.
Bu nedenle, mahallî kaynaklı organik süt ve çiğ peynir üzere daha az işlenmiş süt eserleri tercih edilmesi öneriliyor. Lakin, çiğ süt eserlerinin de kimi sıhhat riskleri taşıdığı unutulmamalı…
4- PÜRE HALİNE GETİRİLMİŞ YİYECEK POŞETLERİ
Paketli atıştırmalıklar, bilhassa küçük çocuklar ortasında tanınan, lakin bu poşetlerdeki püre haline getirilmiş meyve ve sebzeler mikroplastik sızdırıyor. Isı, bu yiyeceklere sızan toksik kimyasalların ve mikroplastiklerin ölçüsünü artırıyor. Beatrice, bu poşetlerin birçoklarının pastörize edildiğini ve ısıtıldığını belirtiyor. Tavsiyesi, bu cins paketleri bırakıp çocuklara mümkün olduğunca taze, işlenmemiş meyve ve sebzeler verilmesi.
5- RETORT FOLYO POŞETLERDEKİ YİYECEKLER
Beatrice, ton balığı, mercimek yahut fasulye üzere yiyeceklerin, bebek maması poşetlerine emsal biçimde, satıldıkları retort folyo poşetlerde pişirildiğini açıklıyor. Bu çeşit yiyeceklerin mikroplastik içerebileceğine dikkat çeken Beatrice, konutta kuru fasulye ve mercimek pişirerek bu eserlerden uzak durulmasını öneriyor.
6- NAYLON POŞETLERDE ÇAY
Naylon çay poşetleri, sıcak suya atıldığında çayınıza yüksek ölçüde mikroplastik bırakıyor. Yapılan bir araştırmaya nazaran, tek bir naylon poşet çayın 90 derece suda demlenmesi sonucunda bir fincan çaya yaklaşık 11,6 milyar mikroplastik ve 3,1 milyar nanoplastik bırakıldığı tespit edildi.
Nanoplastikler, insan hücrelerine girebilecek kadar küçük olmasından ötürü sıhhat açısından tasa verici. Dökme çay yaprakları kullanmak ve tekrar kullanılabilir paslanmaz çelik süzgeçler tercih etmek bu sorunu aşmanın yollarından biri olarak görülüyor.
7- İŞLENMİŞ ET
Araştırmalar, Amerikan marketlerindeki farklı et eserlerinin mikroplastik içeriğini incelemiş ve çok işlenmiş eserlerin gram başına en fazla mikroplastik içerdiğini buldu. Bu çeşit eserler ortasında ekmekli karides, tavuk nugget ve bitki bazlı protein nugget üzere seçenekler bulunuyor. Beatrice, en az seviyede işlenmiş eserleri tercih etmenin değerini vurguluyor.
8- BAL
Dünya genelinde yapılan araştırmalar, balın mikroplastik açısından kirlenmiş olduğunu gösteriyor. Bu kirliliğin kaynağı, arıların kirli ortamlarda polen toplarken plastik parçacıklarını toplamaları. Kentsel ortamlarda üretilen balın, kırsal ortamlarda üretilen baldan daha fazla mikroplastik içerdiği bulundu. Beatrice, daha kırsal bir yerden gelen balı tercih etmenizi öneriyor.