AFAD Deprem anında yapılması gerekenler: Deprem anında arabada, evde, metroda, dışarıda ne yapılmalı? Deprem sırasında evin en güvenli yeri neresi?

İstanbul’da Silivri açıklarında saat 12.49’da 6,2 büyüklüğünde bir sarsıntı meydana geldi. Şiddetli zelzele, çok sayıda etraf vilayetten de hissedildi. İçişleri Bakanı Yerlikaya da tüm grupların saha taramalarına başladığını aktardı. İstanbul sarsıntı haberinin akabinde araştırmalar sürat kazandı. Artçı zelzele mümkünlüğü ile zelzele sırasında ne yapılır sorusu araştırmalar ortasında yer aldı. İşte, AFAD sarsıntı anında yapılması gerekenler…

DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER

Bina içindeyseniz;

Kesinlikle panik yapmayınız.

Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durunuz.

Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına yahut dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık üzere muhafaza sağlayabilecek eşya yanına çömelerek yahut uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki elinizin ortasına alarak yahut bir gözetici (yastık, kitap vb) gereç ile koruyun. Sarsıntı geçene dek bekleyin. İnançlı bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, baş ve enseyi koruyacak formda KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN hareketini yapın. Zelzele sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.

Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı yahut armatürü üzere üzerinize düşecek her tıp eşyadan uzak durun.

Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki inançlı alana geçin.

Size yakın çok sağlam ve yüke güçlü bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Birden fazla iç yer kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır.

Merdivenlere ya da çıkışlara gerçek koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, lakin sarsıntı bitince dışarı çıkmak inançlıdır. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.

Araştırmalar, birden fazla yaralanmanın bina içinde hareket ederken yahut dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu göstermektedir.

Balkona çıkmayın.

Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın.

Asansör kullanmayın.

ACİL DURUMLARI ve YANGINLARI bildirmek dışında telefonları KULLANMAYIN. Kibrit ve çakmak YAKMAYIN, elektrik düğmelerine DOKUNMAYIN.

Elektriklerin kesilebileceğinin; yangın alarmlarının çalışabileceğinin ve yangın söndürme sistemlerinin devreye girebileceğinin farkında olun

Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu müdafaaya alın.

Mutfak, imalathane, laboratuvar üzere iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın vb. aygıtları kapatın. Dökülebilecek materyal ve unsurlardan uzaklaşın.

Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün.

Diğer güvenlik tedbirlerini alın; daha evvelden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşya ve malzemeyi yanınıza alarak binayı daha evvel tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip toplanma bölgesine gidin.

Her büyük zelzeleden sonra kesinlikle artçı zelzele olur. Artçı zelzeleler vakit içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı sarsıntılar hasarlı binalarda ziyana yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar büsbütün bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.

Artçı zelzeleler sırasında da ana zelzelede yapmanız gerekenleri yapın.

Bina dışında açık alandaysanız;

Dışarıda kalın.

Enerji çizgilerinden, öbür binalardan, direklerden, ağaçlardan ve duvar tabanlarından uzaklaşın.

Açık yerde çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olun.

Deniz kıyısından uzaklaşın.

Toprak kayması, taş yahut kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunmayın. Bu türlü bir ortamda bulunuyorsanız, en seri formda inançlı bir ortama geçin.

Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı önlemli olun.

Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz sınırlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olun.

En büyük tehlike binaların dış duvarlarının yıkılmasıdır. Sarsıntılardaki ölümlerin değerli bir kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturabilmektedir. Zelzele sırasındaki yer hareketi nadiren vefata yahut yaralanmaya sebep olur. Sarsıntıyla ilgili birden fazla mevt çöken duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.

Araç kullanıyorsanız;

Araç kara yolunda seyir halindeyken sarsıntı olursa ve bulunduğunuz yer inançlı ise ( bina, ağaç, direkler yanında, üst geçit altlarında durmaktan sakınarak) yolu kapatmadan, sağa yanaşıp durun.

Kontak anahtarını yerinde bırakıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde kalın.

Sarsıntının geçmesini ihtiyatla bekleyin. Zelzelede hasar gören yol, köprü ve rampaları kullanmayın.

Normal trafikten, ağaçlardan, direklerden ve güç nakil sınırlarından mümkün olduğu kadar uzaklaşın. Fakat sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidin.

Araç meskun mahallerde ise ya da inançlı bir yerde değilse aracı durdurun; kontak anahtarını üzerinde bırakarak aracı terk edin ve açık alanlara gidin.

Bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz, aracınızı durdurup aşağıya inin ve aracınızın yanına yan yatarak ayaklarınızı karnınıza çekin, ellerinizi de başınızın üstüne kavuşturun.

Kapalı bir otoparkta iseniz; otomobilinizin dışına çıkıp yanına yatın. Üzerinize yıkılacak tavan, tünel üzere büyük kitleler aracı tahminen ezecek, lakin yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerinize düşen bir modül ile ezilmenize sebep olabilir.

Metroda yahut öbür toplu taşıma araçlarındaysanız;

Gerekmedikçe, katiyetle metro ve trenden inmeyin. Elektriğe kapılabilir yahut öbür bir trenin çarpması ile ziyan görebilirsiniz.

Trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk yahut rastgele bir yere tutunun.

Metro yahut tren çalışanı tarafından verilen talimatları izleyin.

Enkaz altında kaldıysanız;

Kibrit ve çakmak yakmayın.

Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın.

Ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın.

Borulara ya da duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma takımlarına bildirmeye çalışın ve ıslık çalın. Bağırmayı son deva olarak kullanın. Zira bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir.