ABD yeni başkanı göreve ne zaman başlayacak? ABD başkanı kaç yılda bir seçiliyor? İşte seçim günü sonrası süreç…
ABD yeni başkanı göreve ne zaman başlayacak? ABD yeni başkanı ve Kongre’deki yeni üyeleri belirlemek için Amerikan halkı bugün sandık başına gitti. Harris’in bu gece bir konuşma yapmayacağı, Cumhuriyetçi Donald Trump’ın ise zafer konuşması için hazırlık yaptığı öğrenildi. Öteki taraftan yeni liderin vazifeye başlama tarihi de merak ediliyor. İşte detaylar…
ABD SEÇİM SÜRECİ 2024 | ABD YENİ BAŞKANI GÖREVE NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
ABD’de seçim süreci, seçim gününden sonra da uzun bir süreyi kapsıyor. Tarihler, eyaletlere nazaran farklılık gösterse de tüm eyaletlerin 10 Kasım-11 Aralık’ta seçim sonuçlarını resmen onaylaması gerekiyor.
17 Aralık’a kadar her eyaletin Seçiciler Kurulu üyelerinin, lider adayına oyunu verip, bu oyları Washington’a göndermesi öngörülüyor. Gönderilen oyların en geç 23 Aralık’a kadar ABD Kongresine ulaşması gerekiyor.
Temsilciler Meclisi Genel Kurulu salonunda 6 Ocak’ta bir ortaya gelecek Kongre üyeleri, eyaletlerden gelen oyları alfabetik sıraya nazaran okuyup sayacak. Bu süreç tamamlandıktan sonra sonuçlar resmen duyurulacak.
Yeni ABD başkanı, 20 Ocak 2025’te yemin ederek görevine resmen başlayacak.
ABD BAŞKANI KAÇ YILDA BİR SEÇİLİYOR?
ABD’de başkanlık seçimleri klâsik olarak her 4 yılda bir kasımın birinci pazartesi gününden sonraki birinci salı yapılıyor.
270 DELEYE ULAŞAN YARIŞI KAZANIYOR
Ülkedeki seçim sistemi, en fazla oyu alanın değil, en fazla delegeye ulaşan adayın lider olmasına imkan veren Seçiciler Kurulu (Electoral College) formülüyle çalışıyor.
Buna nazaran ABD halkı, liderlerini direkt kendi oylarıyla değil, seçtikleri delegeler üzerinden dolaylı olarak belirliyor.
50 eyalet ile başşehir Washington DC’yi temsilen toplam 538 delegeden oluşan “Seçiciler Kurulu” ismi verilen sistemde, her bir eyaletteki delege sayısı, o eyaletin Senato ve Temsilciler Meclisindeki üyelerinin toplamına eşit oluyor.
Bu sistemde bir adayın, başkanlık için 538 sayısının yarıdan bir fazlası olan 270 delegeye ulaşması gerekiyor.
Aynı seçim sistemi kapsamında eyaletlerde yarışı kazanan aday o eyaletin tüm delegelerini alıyor; “Kazanan hepsini alır (winner-take-all-system)” ismiyle anılan bu kural, o eyalette kaybeden adaya verilen oyları yok saydığı için tartışılıyor.
ABD seçim sisteminde toplamda daha fazla oy almasına karşın kritik eyaletleri kaybettiği için delege sayılarında geride kalıp yarışı kaybeden lider adayları bulunuyor.
Buna en şimdiki örnek olarak, 2016 başkanlık seçimlerinde rakibi Hillary Clinton’dan 2,8 milyon daha az oy alan Donald Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak 304 delegeye ulaştı ve rahat halde lider oldu.
