AB liderlerinin Ukrayna zirvesi başladı
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin önderlerini ABD’deki Donald Trump idaresinin Ukrayna’daki savaş ve Avrupa’nın güvenliğiyle ilgili yaklaşımından doğan tasaları ve izlenecek yolu tartışmak üzere bir ortaya getiren fevkalâde tepe Brüksel’de başladı.
AB Kurulundan yapılan açıklamaya nazaran, başkanlar birinci olarak Ukrayna’da “kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışın ön planda olması” emeliyle Ukrayna’ya daha fazla dayanak sağlamayı görüşecek, kalıcı bir barış için gerekli güvenlik garantilerini ve Avrupa’nın bu gayeyle yapabileceği mümkün katkıları ele alacak.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa’nın daveti üzerine AB önderlerinin yanı sıra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de doruğun bir kısmına katılıyor.
AVRUPA’NIN SAVUNMASI
AB önderleri, 3 Şubat’ta düzenledikleri birinci savunma bahisli doruktaki istişarelerine dayanarak, Ukrayna bağlamında gelişen yeni durum ışığında Avrupa’nın savunmasını güçlendirmek ve finanse etmek için somut kararlara odaklanacak.
Liderler, AB Kurulunun AB’nin elindeki tüm mali araçların savunma yeteneklerini güçlendirmek için kullanılmasına ait taslak teklifi “ReArm Europe Planı”nı görüşecek.
Avrupa’nın güvenliği konusunda daha fazla sorumluluk üstlenmesi muhtaçlığıyla şekillenen plan, bölgenin tekrar silahlanması planı ile 800 milyar avroluk savunma harcamasını harekete geçirmeyi amaçlıyor.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, tepe girişinde yaptığı açıklamada, planla ilgili şu tabirleri kullandı:
“Plan, üye ülkelere savunmaya yatırım yapmak için mali alan sağlıyor. Üye ülkelere Ukrayna savunma endüstrisine yatırım yapma yahut direkt Ukrayna’ya transfer edilecek askeri yetenekleri edinme imkanı veriyor. Bu nedenle Avrupa’yı yine silahlandırmak lakin tıpkı vakitte Ukrayna’yı egemenliği ve toprak bütünlüğü için varoluşsal uğraşında silahlandırmak da faydalıdır.”
Olağanüstü zirve, ABD Başkanı Trump’ın Oval Ofis’te Zelenski ile yaşadığı tartışma ve Kiev’e askeri yardımları askıya alma kararının çabucak akabinde düzenlenmesi nedeniyle kritik değer taşıyor.
Washington-Kiev çizgisindeki tansiyonun akabinde Ukrayna’ya dayanağını yineleyen Avrupalı önderler, müzakere masasında da yer almak istiyor.
Avrupa’yı bu görüşmelerin dışında tutmaktan yana olan Trump idaresi, kıtanın savunmasında asli sorumluluğu da üstlenmelerini istiyor. Buna karşılık elini taşın altına koyma taahhüdünde bulunan AB ülkeleri, halihazırda sırf gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) ortalama yüzde 1,9’unu savunmaya ayırıyor. Trump idaresi ise bu oranın yüzde 5’e çıkarılması gerektiğini tabir ediyor.
