Avrupa Trump hazırlığında… Ukrayna, NATO ve ticaret savaşları
ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın birinci periyodunun travmasının izlerini hâlâ silemeyen Avrupa dejavuya hazırlanıyor. Memleketler arası konjonktürün Trump’ın birinci devrine nazaran çok daha çalkantılı olması ve daha güçlü sınamalarla karşı karşıya olunması Avrupa’nın işini zorlaştırıyor. Avrupa, Trump’a ruhsal olarak hazır olsa da alanda felç olmuş manzarasından kurtulamıyor. Trump’ın yeni periyotta Avrupa’yla savunmadan ticarete pek çok alanda yeniden karşıt düşmesine kesin gözüyle bakılıyor.
NATO’DA BASKI ARTAR
Trump birinci misyona geldiğinde en büyük şoku NATO yaşamıştı. Trump’ın yeni devirde NATO’yla bağları koparmaması fakat Avrupa kanadının savunmaya yönelik katkılarını daha da yükseltmesi için bastırması bekleniyor. NATO’nun Hint-Pasifik bölgesine yönelik angajmanını artırması da Trump’ı şad edip yatıştıracak adımlardan biri olarak görülüyor. “Trump’a fısıldayan adam” olarak tanınan NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin kazan-kazan formülleri üzerinden düzgün bir alaka düzeyi tutturması değerli olacak.
AB’Yİ YENİDEN ZORLAYABİLİR
Bazı AB diplomatları, Birliğin yeni periyoda eskisine oranla daha fazla hazırlandığını ve artık Avrupa’nın ABD’nin küçük kardeşi değil zorlukların üstesinden gelmeye ve pahalarını savunmaya hazır bir yetişkin olduğunu savunsalar da pratikteki durum buna işaret etmiyor. AB’nin Washington’a sesini duyurabilmesi için birleşmiş olması gerekiyor. Kimi AB ülkelerinin Trump’la direkt alakayı tercih edecek olması bu mümkünlüğü zayıflatıyor.
KRİTİK MEVZU UKRAYNA
Avrupa açısından en kritik mevzulardan biri Ukrayna. Trump, Ukrayna’ya takviyesi büsbütün kesmek yerine şu ana kadar Biden idaresi ve müttefiklerinin birçoklarının uzak durduğu barışa zorlama opsiyonunu masaya taşıyabilir. Ukrayna’da savaş bir biçimde sona erse de bu ülkenin NATO’ya üyelik sürecinde Trump periyodunda en ufak bir ilerleme sağlanması bile mümkün gözükmüyor. ABD’nin Rusya’ya karşı yaptırımları gevşetme ihtimali de Brüksel’i kara kara düşündürüyor.
YİNE TİCARET SAVAŞI MI
Ticaret, AB’nin Trump’tan en fazla çekindiği alanlar ortasında. AB, geçmiş Trump devrinde olduğu üzere yeni devirde de ABD’nin gümrük vergilerini artırmasına ve mümkün bir ticaret savaşına hazır değil. Esasen bunu kaldırabilecek bir birlik ve gücü de pek yok. Trump’ın Çin’e yönelik atılımları de AB iktisadını külfete sokabilir.
TÜRKİYE’Yİ NASIL ETKİLER
ABD’nin Türkiye’nin AB süreci konusunda direkt teşebbüste bulunduğu periyotlar geride kaldı. Trump birinci devrinde bu doğrultuda bir adım atmadı. Yeni devirde de bu yaklaşımda bariz bir değişiklik olması beklenmiyor. Bununla birlikte Trump periyodunda al-ver odaklı bir yaklaşım olacağından ABD-Türkiye ortasında tutturulacak olumlu bir frekansın bir halde Türkiye-AB ortasındaki bağları etkileme ihtimali olabilir.
