Bilim insanları ışığı ilk kez bir insan kafasından geçirmeyi başardı
Günümüzde beyni taşınabilir ve uygun maliyetli halde izlemek için kullanılan en güzel formül, yakın kızılötesi spektroskopi (fNIRS). Lakin bu teknik ışığı sırf birkaç santimetre derine gönderebiliyor; bu da beynin derin kısımlarını incelemek için hâlâ büyük ve değerli MRI aygıtlarının kullanımını gerektiriyor.
Yeni çalışmada araştırmacılar, fNIRS prosedürünü geliştirerek bu hududu aşmayı başardı. Işık kaynağının gücünü inançlı hudutlar içinde artıran grup, birebir vakitte ışığı toplayan sistemin hassasiyetini de yükseltti. Sonuçta yalnızca az sayıda foton kafatasını büsbütün geçebilse de, bu çeşit bir geçişin mümkün olduğu birinci kere kanıtlandı.
SADECE BİR BİREYDE İŞE YARADI
Tekniğin şu an için birçok sınırlaması var. Araştırma sırf sekiz iştirakçi üzerinde denendi ve muvaffakiyete sadece bir şahısta – açık ciltli ve kel bir erkekte – ulaşıldı. Uygulama, özel bir donanım ve yaklaşık 30 dakikalık uzun bir tarama mühleti gerektiriyor.
Araştırmacılar bu kısıtlamaların farkında olduklarını, lakin asıl gayelerinin ışığın insan başının içinden geçebileceğini göstermek olduğunu söylüyor.
Bilim insanları, gerçek deneylerden elde ettikleri bilgileri ayrıntılı 3B baş taramalarına dayanan bilgisayar modelleriyle karşılaştırdı. Sonuçlar neredeyse birebir örtüştü. Bu da prosedürün geçerliliğini destekleyen kıymetli bir adım olarak görülüyor.
IŞIK RASTGELE DEĞİL, TERCİHLİ YOLLAR İZLİYOR
Araştırma sırasında dikkat çeken bir öteki değerli bulgu da, ışığın kafatası içinden rastgele değil, muhakkak yolları izleyerek geçtiği oldu. Bilhassa beyin omurilik sıvısı üzere daha saydam bölgelerden geçerken ışık daha az saçılıyor. Bu bilgi, ileride beyin taramalarının daha amaçlı yapılmasını sağlayabilir.
Yöntem şu anda pratik kullanımdan uzak olsa da, uzun vadede felç, beyin travmaları ve tümörlerin daha erişilebilir formda taranmasına kapı aralayabilir.
Glasgow Üniversitesi grubu, bu usulün gelecekte taşınabilir, ucuz ve daha erişilebilir beyin görüntüleme teknolojileri için değerli bir temel oluşturabileceğini söylüyor: “Non-invaziv ışık tabanlı beyin görüntüleme teknikleri, taşınabilir EEG aygıtlarıyla kıymetli fMRI sistemleri ortasındaki teknoloji boşluğunu doldurma potansiyeline sahip.”
Henüz sırf küçük bir adım atılmış olsa da, beynin içine ışık tutabilmek bilim dünyasında uzun vakittir hedeflenen bir ihtilaldi. Bu teknik, gelecekte birçok hastalığın teşhisinde ihtilal yaratabilir.
