FİFA Kulüpler Dünya Kupası nedir, kaç yılda bir yapılır? FİFA Kulüpler Dünya Kupası Türkiye neden yok?
FIFA Kulüpler Dünya Kupası, dünya futbolunun en itibarlı kulüp tertiplerinden biri olarak, farklı kıtalardan şampiyon kadroları bir ortaya getirerek global çapta bir rekabet sunuyor. Birinci defa 2000 yılında FIFA Kulüp Dünya Şampiyonası ismiyle Brezilya’da düzenlenen turnuva, 2005’te Intercontinental Kupası ile birleşerek bugünkü ismini aldı ve 2006’dan itibaren FIFA Kulüpler Dünya Kupası olarak anılmaya başladı. Avrupa’dan 12, Güney Amerika’dan 6, Asya, Afrika ve Kuzey/Orta Amerika’dan dörder, Okyanusya’dan bir ve mesken sahibi ülkeden bir grubun katılacağı bu dev tertip, 63 maçlık bir maratonla dünya şampiyonunu belirleyecek.
FIFA KULÜPLER DÜNYA KUPASI NEDİR?
FIFA Kulüpler Dünya Kupası, FIFA tarafından organize edilen ve dünya çapındaki en güzel futbol kulüplerinin çaba ettiği memleketler arası bir turnuvadır. UEFA Şampiyonlar Ligi, Copa Libertadores, AFC Şampiyonlar Ligi üzere kıtasal şampiyonlukların kazananlarını bir ortaya getiren bu tertip, kulüp futbolunda dünyanın en güzelini belirlemeyi maksatlar. Turnuva, 2000 yılında birinci defa düzenlendiğinde yalnızca sekiz ekiple sonluydu. Fakat 2005’ten itibaren yedi kadrolu bir format benimsenmiş, 2025’te ise 32 kadrolu genişletilmiş bir formatla yeni bir periyoda girilmiştir. Bu yeni format, turnuvanın hem rekabet düzeyini hem de global cazipliğini artırmayı hedefliyor.
FIFA KULÜPLER DÜNYA KUPASI KAÇ YILDA BİR DÜZENLENİYOR?
FIFA Kulüpler Dünya Kupası, 2000-2023 yılları ortasında çoklukla her yıl Aralık ayında düzenleniyordu. Fakat FIFA, turnuvanın itibarını ve kapsamını artırmak için 2019’da radikal bir karar aldı: Turnuva, 2025’ten itibaren dört yılda bir düzenlenecek ve 32 grupla daha büyük bir tertibe dönüşecek. Bu değişiklik, turnuvayı FIFA Dünya Kupası’na emsal bir yapıya kavuşturarak, kulüp futbolunda daha büyük bir global spektakül yaratmayı amaçlıyor. 2025 edisyonu, 15 Haziran – 13 Temmuz tarihlerinde ABD’de gerçekleşecek ve bu yeni formatın ilk sınavı olacak.
EN SON ŞAMPİYON KİM OLDU?
FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nın en son şampiyonu, 2023 yılında Suudi Arabistan’da düzenlenen turnuvada kupayı kaldıran Manchester City’dir. İngiliz devi, finalde Brezilya temsilcisi Fluminense’yi 4-0’lık net bir skorla mağlup ederek birinci FIFA Kulüpler Dünya Kupası zaferini elde etti. Bu zafer, Manchester City’nin 2022-2023 döneminde kazandığı Premier Lig, UEFA Şampiyonlar Ligi, FA Kupası ve UEFA Muhteşem Kupası ile birlikte beş kupa kazandığı tarihi bir dönemin kesimiydi. Turnuvanın en başarılı kadrosu ise beş defa şampiyon olan Real Madrid olurken, Barcelona üç, Bayern Münih ve Corinthians ise ikişer kere bu itibarlı kupayı kazanma başarısı gösterdi.
FİFA KULÜPLER DÜNYA KUPASI TÜRKİYE NEDEN YOK?
Türkiye’den hiçbir kulübün 2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası’na katılamamasının temel nedeni, Türk kadrolarının 2021-2024 yılları ortasında UEFA tertiplerinde kâfi başarıyı elde edememesi ve UEFA kulüp katsayı sıralamasında geride kalmasıdır. FIFA, Avrupa’dan katılacak 12 kadrosu belirlerken, son dört yılın Şampiyonlar Ligi şampiyonlarını ve kalan kontenjanlar için UEFA katsayı sıralamasını baz alıyor. Türk kulüpleri, bilhassa Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş, bu devirde Şampiyonlar Ligi’nde küme basamaklarını geçemedi, çoğunlukla ön eleme cinslerinde yahut küme maçlarında elendi.
UEFA katsayı sistemi, kadroların Avrupa maçlarında aldıkları galibiyet, beraberlik, son 16, çeyrek final üzere muvaffakiyetleri puanlandırıyor. Türk kadroları, bu muvaffakiyetleri sonlu seviyede elde ettiği için katsayı sıralamasında İngiltere, İspanya, Almanya, İtalya üzere ülkelerin kulüplerinin gerisinde kaldı. Ayrıyeten, FIFA’nın iştirak kriterleri ortasında kıtasal şampiyonluk (örneğin, UEFA Şampiyonlar Ligi’ni kazanmak) yahut konut sahibi ülkenin lig şampiyonu olmak yer alıyor. Türkiye, turnuvanın mesken sahibi olmadığı ve hiçbir Türk kulübü Şampiyonlar Ligi’ni kazanamadığı için bu kriterleri karşılayamadı.
