Ukrayna barışında İstanbul hazırlığı

Önceki gece Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, “Ukrayna ile İstanbul’da koşulsuz müzakerelere hazırız” demesi dünyada “Savaş bitiyor mu?” telaffuzlarına yol açarken, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin “Savaşı bitirecekse İstanbul’a şahsen giderek Putin ile görüşmeye hazırım” demesi Rusları şaşırttı. Fakat Batı ve Kiev’in görüşmelerden evvel 30 günlük şartsız ateşkes kuralından geri adım atmaması ve Rusya’nın bu hususta şimdi olumlu bir sinyal vermemesi dikkat çekiyor.
‘ORADA OLACAĞIZ’
Zelenski’nin önderlerin buluşma teklifine Kremlin Sarayı sessiz kalmayı tercih ederken, Rusya parlamentosu üst kanadı Federasyon Kurulu Lider Yardımcısı Konstantin Kosaçov toplantıda, “tarafların kalıcı barış sağlanması için hangi noktalarda bulunduklarının saptanması gerektiğini” söyledi.
Rusya’nın görüşme teklifinin Ukrayna ve Avrupalı müttefiklerinin hafta sonu ilan ettiği 30 günlük ateşkese tamam dememek için oyalamaca taktiği olduğu üzerinde duran Kiev idaresi ise “orada olacağız” bildirisi verdi. Zelenski’nin yardımcısı Andrey Yermak, “Ukrayna kadar adil ve kalıcı barışı arzulayan diğeri yoktur. Savaşı bitirecekse kiminle olursa olsun görüşmeye hazırız. Rusya, İstanbul’a kimi gönderirse onunla görüşmeye hazırız. Masaya oturmayan taraf biz olmayacağız. Rusya tarafına (onlar barış istemiyor) dedirtmeyeceğiz” açıklamasını yaptı.
ABD VE AVRUPA TEMKİNLİ
Putin’in 30 günlük ateşkes yerine evvel İstanbul müzakereleri önerisi ABD tarafında da mercek altında. ABD Başkanı Donald Trump, “Bir sonuç alınsa da alınmasa da Ukrayna İstanbul masasına oturmalı. Büyük ihtimalle Ruslarla mutabakata varamayacaklar. Fakat biz oradaki gelişmelere nazaran bundan sonra atmamız gereken adımları netleştirmiş olacağız” tabirlerini kullanırken, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Trump’ın Ukrayna ihtilafında şu an bir numaralı önceliğinin ateşkes olduğunu söyledi.
AB ülkeleri de Rusya lideri Putin’in İstanbul’da nasıl bir atılım yapacağını hesaplamak için dün dışişleri bakanları seviyesinde bir ortaya geldi. İngiliz Dışişleri Bakanı David Lemmy’nin ev sahipliğinde toplanan Fransa, İtalya, Almanya, İspanya, Polonya ve AB yetkilileri Ukrayna savaşındaki gidişatı masaya yatırdı. AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas,
toplantı öncesi yaptığı açıklamada, görüşmeler için 30 günlük ateşkes kaidesi konusundaki tavrın değişmediğini tabir etti. “Görüşmeden evvel ateşkes yapılmak zorunda” diyen Kallas, Rusya’yı “oyunlar oynamakla” suçladı.
Avrupa Birliği ve Ukrayna’nın iki gün evvel Rusya’dan talep ettiği 30 günlük ateşkes teklifinin kabul görmediği pratikte kanıtlandı. Ukrayna Savunma Bakanlığı, Rusya’nın 12 Mayıs gecesi Ukrayna’nın dört bölgesine 108 adet patlayıcı yüklü “Shahed” tipi dron saldırısı düzenlendiğini bildirdi. Amaç alınan bölgeler Odessa, Nikolayev, Donetsk ve Jitomir olarak gösterildi.
TRUMP: İSTANBUL’DAN YETERLİ ŞEYLER ÇIKABİLİR
ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu ziyareti öncesinde, Rusya ve Ukrayna ortasında 15 Mayıs’ta İstanbul’da yapılması beklenen görüşmeye ait çarpıcı açıklamalarda bulundu. “Perşembe günü (İstanbul’da) Rusya ve Ukrayna ile yapılacak toplantı çok kıymetli. Bu toplantıdan uygun şeyler çıkabileceğini düşünüyorum” diyen Trump, İstanbul’daki görüşmelere katılma muhtemelliğine ait bir soruya, “O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Ortadoğu’da bir yerde olacağım fakat yararlı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” halinde cevap verdi. İstanbul’daki görüşmenin çok güzel geçeceğine inandığını tabir eden Trump, “Türkiye’de perşembe günü yapılacak toplantıyı hafife almayın, Cumhurbaşkanı Erdoğan şahane bir mesken sahibi olacak” diye konuştu. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski de “Başkan Trump’ın Türkiye’deki toplantıda bizimle birlikte olmasından memnuniyet duyarız. Bu gerçek bir fikir. Çok şeyi değiştirebiliriz. Cumhurbaşkanı Erdoğan (barış için) en üst seviye toplantılara mesken sahipliği yapabilir” açıklamasında bulundu.
Bu ortada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Ukrayna lideri Zelenski ile dün bir telefon görüşmesi yaptığı açıklandı. Zelenski de, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a telefonda dayanaklarından ötürü teşekkür ettiğini kaydetti.
ANTALYA’DA DA MEVZU UKRAYNA
NATO üyesi 32 müttefikin temsil edileceği NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi toplantısı 14-15 Mayıs’ta Antalya’da düzenlenecek. NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantıları, NATO tepeleri öncesinde müttefik bakanlar ortasında ek görüş alışverişine imkân sağlamakta. 24-25 Haziran tarihlerinde Lahey’de düzenlenecek “NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Zirvesi”nin hazırlıkları, Antalya’da ele alınacak.