Bahar aylarında daha çok artıyor! Tükenmişlik sendromunu nasıl yenebiliriz?
Bahar, tabiatın uyanışıyla birlikte çoğumuzda yenilenme isteği uyandırır. Günler uzar, havalar ısınır ve güya daha enerjik olmamız gerekiyormuş üzere hissederiz. Lakin birtakım bireyler için bu mevsim tam bilakis, yorgunluk, motivasyon kaybı ve duygusal tükenmişlik hissiyle gelir.
Eğer siz de kendinizi olağandan daha halsiz, isteksiz ve duygusal olarak tükenmiş hissediyorsanız bunun sebeplerini anlamak ve kendinize uygun bakmanın yollarını keşfetmek kıymetli olabilir.
BAHAR VE TÜKENMİŞLİK ORTASINDAKİ BAĞLANTI
Tükenmişlik sendromu, ekseriyetle uzun müddetli gerilim, çok sorumluluk ve duygusal yüklenme sonucunda ortaya çıkar. Bahar aylarında bu süreci tetikleyen birkaç değerli faktör var. Öncelikle, mevsim değişiklikleri biyolojik ritmimizi tesirler.
Uyku sistemimizi, güç düzeyimizi ve ruh halimizi yöneten sirkadiyen ritm, gün ışığındaki değişikliklere ahenk sağlamaya çalışırken süreksiz bir dengesizlik yaşayabilir. Bu durum, uyku kalitesini ve genel güç düzeyini olumsuz etkileyerek daha yorgun ve tükenmiş hissetmemize neden olabilir.
Bunun yanı sıra, bahar ayları ekseriyetle yeni başlangıçlarla ilişkilendirilir. Pek çok kişi bu periyodu “kendini toparlamak” için bir fırsat olarak görür ve büyük beklentiler içine girer.
Spor yapmaya başlamak, toplumsal hayatı canlandırmak, yarım kalan işleri tamamlamak üzere maksatlar belirlenir. Lakin bu maksatlar süratli bir biçimde gerçekleşmediğinde hayal kırıklığı ve tükenmişlik hissi doğabilir.
Fizikî olarak da bahar mevsimi birtakım zorluklar içerir. Polenler, alerjiler ve hava değişimleri, bedensel bir yorgunluk yaratabilir. Daima halsiz hissetmek ve odaklanma zahmeti yaşamak da tükenmişlik hissini pekiştiren ögeler ortasında yer alır.
TÜKENMİŞLİK SENDROMUNU NASIL ANLARIZ?
Tükenmişlik sendromu, ekseriyetle üç temel belirtiyle kendini gösterir. Duygusal tükenme, kişinin kendini daima yorgun, halsiz ve isteksiz hissetmesiyle ortaya çıkar. İşe ya da günlük sorumluluklara karşı ağır bir bıkkınlık hissedilebilir.
Bununla birlikte, duyarsızlaşma (depersonalizasyon) sürecine girildiğinde, kişi evvelce keyif aldığı şeylere karşı ilgisini kaybedebilir, insan ilgilerinde tahammülsüzlük yaşayabilir ve içe kapanabilir. Son olarak, birey yaptığı işlerde mana ve tatmin hissini kaybederek başarısızlık hissine kapılabilir. Bu belirtileri sık sık yaşıyorsanız, zihinsel ve fizikî uygunluk halini korumak için birtakım değişiklikler yapmanın vakti gelmiş olabilir.
BAHAR YORGUNLUĞU VE TÜKENMİŞLİĞİ HAFİFLETMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Bu süreçte kendine büyük amaçlar koymak yerine, küçük ve ulaşılabilir değişikliklerle başlamak değerlidir. Örneğin, her gün saatlerce idman yapmayı hedeflemek yerine, haftada birkaç gün açık havada yürüyüş yapmak üzere daha sürdürülebilir adımlar atabilirsiniz.
Sürekli üretken olmaya çalışmak, bazen yorgunluk hissini göz gerisi etmenize sebep olabilir. Meğer ki bu yorgunluk, bedenin ve zihnin dinlenmeye gereksinimi olduğunu gösteren doğal bir sinyaldir. Kendinizi dinlemek, gerektiğinde yavaşlamak ve vücudunuza şefkat göstermek tükenmişliği önlemede tesirli olabilir.
Günlük rutinlerinizi gözden geçirmek de yarar sağlayabilir. Uyku düzensizliği, sıhhatsiz beslenme ve hareketsizlik tükenmişlik hissini artırabilir. Bahar aylarında uyku tertibine daha fazla ihtimam göstermek, gün içinde hareket etmeye vakit ayırmak ve beslenme alışkanlıklarını dengelemek, hem bedensel hem de zihinsel gücünüzü yükseltebilir.
Doğayla bağ kurmak da bu süreçte uygunlaştırıcı bir tesire sahip olabilir. Açık havada vakit geçirmek, güneş ışığından faydalanmak ve tabiatla temas etmek, serotonin düzeylerini artırarak ruh halinizi dengelemeye yardımcı olabilir.
Tükenmişliği önlemenin en kıymetli yollarından biri de hudut koymayı öğrenmektir. Birden fazla vakit kendimizi herkese yetişmek zorunda hissederiz ve üzerimize fazla yük alırız. Fakat herkesin her talebine “evet” demek yerine, kendi gereksinimlerinizi ön planda tutmak ve gerektiğinde “hayır” diyebilmek, uzun vadede duygusal tükenmişliği önlemeye yardımcı olabilir.
Tükenmişlik hissi, hayatın makul devirlerinde birçok kişinin karşılaşabileceği bir durumdur. Fakat kıymetli olan, bu hissi yok saymak yerine, ona kulak vererek kendinize daha fazla itina gösterebilmektir. Baharı enerjik ve keyifli geçirmek için kendinize şefkat göstermek, küçük lakin sürdürülebilir adımlarla ilerlemek ve sahiden neye gereksiniminiz olduğunu fark etmek bu süreci daha sağlıklı yönetmenize yardımcı olabilir.
