80 yıl önce bugün o kapının arkasında ne yaşandı? Kanıtlar yıllarca gizlendi, komplo teorilerinin sonu gelmedi… ‘Korkunç, uğursuz bir yerdi’
“Berbat kokan, fecî, uğursuz bir yerdi.”
Bu kelamlar Temmuz 1945’te Adolf Hitler’in Berlin’deki sığınağına giren birinci İngiliz asker olan Hugh Lunghi’ye aitti.
Sığınakta birkaç ay evvel yaşananlar düşünüldüğünde, içerinin uğursuzluğu ve makus kokusu kimseyi şaşırtmadı.
Zira 80 yıl evvel bugün, 30 Nisan 1945’te 56 yaşındaki Hitler ile bir gün evvel evlendiği 33 yaşındaki eşi Eva Braun, kelam konusu sığınakta hayatlarına son vermişti.
Rus askerleri, Berlin’in denetimini ele geçirirken Hitler, kendi silahından çıkan kurşunla öldü, Braun ise bir siyanür kapsülünü ısırarak ömrünü sonlandırdı.
Ardından Hitler ve Braun’un cansız vücutları sığınaktan dışarı çıkarıldı, yakıldı ve apar topar gömüldü.
Hitler ve Braun’un cesetleri Rus askerler tarafından bulundu. Bu durum bugün bile çeşitli tartışmalara husus olan komplo teorilerinin temelini oluşturdu.
Churchill sığınaktan çıkarken
BAŞBAKAN’IN ÇEVİRMENLİĞİNİ YAPIYORDU
Sovyetler’in Hitler’in sığınağına girmesine müsaade verdiği birinci İngiliz asker olan Lunghi, Postdam Konferansı için Berlin’e gelen Başbakan Winston Churchill ile halefi Clement Atlee’nin çevirmenliğini yapıyordu. (Churchill, Temmuz 1945 seçimlerini kaybettikten sonra Personel Partili Attlee, başbakan oldu.)
Lunghi, Berlin’den evvel 1943’teki Tahran ve Şubat 1945’teki Yalta Konferanslarında da Churchill için çevirmenlik yaptı. 1949 yılına kadar çevirmenliğe devam eden Lunghi, Mareşal Bernard Montgomery ve Lord Mountbatten üzere İngiliz general ve diplomatlarla Stalin ortasındaki görüşmelerde misyon aldı.
Uzun yıllar sonra şahit olduklarını anlatan Lunghi, “bir kül ve eşya yığını” gördüğünü, kendisine bunların “Hitler ve metresine ait” olduğunun söylendiğini belirtti.
Sığınağı dolaşmasına hatta bir “hatıra” almasına dahi müsaade verilen Lunghi, Hitler’e ilişkin olan Brockhaus Ansiklopedisi’nin bir cildinin kendisinde olduğunu açıkladı.
ÇATIŞMALAR SIĞINAĞIN KAPISINA DAYANMIŞTI
Berlin’deki sığınak 1944 yılında inşa edildi. Hitler, İkinci Dünya Savaşı’nın Almanya’nın yenilgisiyle sona ereceğine dair belirtilerin güçlendiği Ocak 1945’te buraya taşındı.
Hitler, savaşın son devirlerini de buradan yönetti.
Nisan 1945’e gelindiğinde, 2,5 milyon civarında Rus askeri Berlin hudutlarından içeri ayak basmış durumdaydı. Ruslar, iki hafta içinde kent merkezine ilerledi. Çatışmalar, Hitler’in sığınağının girişinden birkaç yüz metre öteye kadar geldi.
DÜĞÜN KUTLAMASI DA SIĞINAKTA YAPILDI
Hitler 28 Nisan’ı 29 Nisan’a bağlayan gece vasiyetini açıkladıktan sonra Braun’la nikahları kıyıldı. Çiftin evliliği sığınakta yapılan bir partiyle kutlandı. Kutlamaya Hitler’in en yakın danışmanları katıldı.
29 Nisan günü Hitler’i korumakla vazifeli SS subayları, Alman başkanın ferdî evraklarını imha etti.
Hitler’in Alman çoban köpeği Blondi ile Braun’un spaniel’ı da zehirlenerek öldürüldü.
Hitler, Braun ve köpekleri
ÇALIŞANLARINA DA SİYANÜR KAPSÜLLERİ VERMİŞLER
30 Nisan sabahı, Rus askerleriyle Almanlar ortasında yaşanan çatışmaların sesleri sığınaktan duyulur hale gelmişti.
Görgü şahitlerinin anlattığına nazaran, birkaç saat sonra Hitler ve Braun süitlerinden çıkarak hizmetkârlarıyla vedalaştı.
Hitler’in sekreterlerinden Gertrud Junge, daha sonra verdiği tabirde, Alman önderin kendisine ve meslektaşı Gerda Christian’a da zehir kapsülleri verdiğini söyledi.
Braun’un Junge’ye söylediği son kelamlar, “Kürk mantom sana hatıram olsun. Düzgün giyinen bayanları her vakit sevmişimdir” oldu.
ZEHİR Mİ KURŞUN MU?
Ardından Hitler ve Braun kendi odalarına çekilerek hayatlarını sonlandırdı. Hitler’in kendini vurmadan evvel siyanür kapsülünü ısırıp ısırmadığı 80 yıldır kesinleşmeyen ayrıntılardan biri olarak kaldı.
Görgü şahitleri Hitler’in cesedinin kanlar içinde olduğunu, Braun’un ise siyanürün ayırt edici özelliklerinden biri olan acı badem üzere koktuğunu aktardı. Lakin Hitler’in dişlerinde yapılan muayenelerde siyanür kapsülü kalıntısı olduğu düşünülen mavi parçacıklar bulundu.
“AMAN RABBİM TARİH BU”
Lunghi, 2005 yılında Observer gazetesine verdiği röportajda sığınak ziyaretini, “Nemli ve pisti. İçeride bir sürü kirli kıyafet vardı. Berbat kokan, dehşetli, uğursuz bir yerdi. Tekrar de büyüleyiciydi ve bir anda kendi kendime, ‘Aman Rabbim, tarih bu’ demiştim. Dışarıda bir kül bir de eşya yığını vardı. ‘Bu neydi?’ diye sormuştum. Oradaki askerlerden biri, bir binbaşı, ‘Hitler ve metresi’ yanıtını vermişti. Sanırım bana bunu söylememesi gerektiğinin farkında değildi” sözleriyle anlatıyordu.
“Sığınağın birçok odası vardı. Bir tanesi tıp odasıydı. İçeride bir raf dolusu cam şişe vardı. Sanırım içleri ilaçlarla ve zehirlerle doluydu” diyen Lunghi, bir başka odanın da oturma odası ve kütüphane olarak döşendiğini, raflarda Hitler’e ilişkin bir Brockhaus Ansiklopedisi seti olduğunu söylüyor ve ekliyordu: “Ciltlerden birini aldım ve merdivenlerden çıktığımda ‘Bu benim olabilir mi?’ dedim. ‘Tabii ki olabilir, hayhay’ diye karşılık verdiler.”
2014 yılında 93 yaşındayken hayatını kaybeden Lunghi, Berlin’de bulunduğu sırada Reich’ın şansölyelik binasını da ziyaret etmiş, buradan da Hitler’in kullandığı mermer masanın bir modülünü ve Hitler’in 1937’de katıldığı bir ticaret fuarına ait dokümanların bulunduğu belgeyi almıştı.
OTOPSİ SONUÇLARI YILLARCA GİZLENDİ
Hitler ve Braun’un cansız vücutları, sığınaktan çıkarıldıktan sonra şansölyeliğin bahçesine getirildi, petrole bulandı ve yakıldı. Lakin alevler cesetleri büsbütün ortadan kaldıramadı.
Kalıntıları bulan Sovyet askerlerinin gerçekleştirdiği otopsinin sonuçları çok uzun vakit kapalı kaldı.
Dönemin İngiltere Başbakanı Churchill de savaş sonrası barış görüşmelerinin yapıldığı Potsdam Konferansı’na katılmak için Berlin’de bulunduğu müddette Hitler’in sığınağını ziyaret etmişti. Hatta Churchill’in Hitler’in sandalyesine otururken çekilmiş bir fotoğrafı bile bulunuyor.
Öte yandan Hitler’in aslında kendini öldürmediği, savaştan sağ çıktığı tezleri başta Sovyet önder Josef Stalin olmak üzere tekraren lisana getirildi.
KANITLAR NE DİYOR?
Bu komplo teorisinin çeşitli versiyonları sonraki yıllarda da lisandan lisana yayıldı. Özellikle Hitler’in Arjantin’e kaçıp uzun mühlet burada saklandığı savı, 80 yıldır pek çok kitaba ve belgesele mevzu oldu.
Ancak Hitler’in 1945’te ölmediği argümanı saygın tarihçiler ortasında kabul görmüyor.
Örneğin İngiliz tarihçi Luke Daly-Groves 2019’da yayımlanan ‘Hitler’s Death: the Case Against Conspiracy’ isimli kitabında, eldeki kanıtları detaylarıyla ortaya koydu.
Buna nazaran, Rus yetkililer tarafından şansölyeliğin bahçesinde bulunan cesetlerden bir 50-60 yaşlarında bir erkeğe başkası de 30-40 yaşlarında bir bayana aitti.
Ruslar ayrıyeten Hitlerin diş kayıtlarının ve röntgenlerinin de izini sürdü. Bu kayıtlar ile Berlin’de bulunan diş ve çene kemiklerinin uyumlu olduğu görüldü.
İDDİALAR BOŞ ÇIKTI
Daly-Groves kitabında Hitler gördüğünü sav eden şahısların sözlerine ait kapalı kayıtları da inceledi. Bu bireylerle yapılan detaylı görüşmelerde, hiçbirinin Hitler’i hakikaten görmediği anlaşıldı.
Kitapta İngiliz tarihçi Hugh Trevor-Roper’ın 1945’te yazdığı rapordan detaylar da yer aldı. O devirde bir istihbarat subayı olan Trevor-Roper, son günlerinde Hitler’in sığınağında olan çok sayıda şahısla mülakatlar gerçekleştirmişti. Bu şahısların hepsi Hitler’in ve Braun’un kendilerini öldürdüğünü söylemişti.
Trevor-Roper’ın görüştüğü şahitlerden biri olan Herman Karnau, çiftin cesetlerini sığınağın çıkışına çok yakın bir noktada yanarken gördüğünü bildiriyordu.
Bir vakitler Hitler’in sığınağının bulunduğu yerde artık boş bir arazi var
“ARTIK HİÇ KUŞKU YOK”
Alman tarihçi Klaus Püschel’in kaleme aldığı yeni bir çalışmada da Hitler ve Braun’un 1945’te öldüğü sonucuna varıldı.
Püschel, kitapta “Artık hiç kuşku yok. Hitler siyanür kapsülünü ısırdı, birkaç saniye sonra da Walther PPK silahıyla kendini şakağından vurdu” tabirlerini kullandı. ‘Der Tod geht über Leichen’ isimli kitapta ayrıyeten Hitler’in diş kayıtlarının yanık kafatasıyla uyumlu olduğu da vurgulandı.
Kitap ayrıyeten KGB’nin Hitler’in kalıntılarını yıllarca nasıl sakladığını da anlatıyor.
Bilindiği üzere Hitler’in kemikleri evvel Doğu Almanya’da bir yere gömülmüş akabinde gömüldüğü yerden çıkarılmıştı.
5 Nisan 1970 günü, Hitler’in kemiklerinin son kesimleri bâtın bir yerde yakıldı, külleri de Doğu Almanya’da bulunan Magdeburg kentinde bir dereye atıldı.
Daily Mail’in “What the first British soldier to enter Adolf Hitler’s bunker after his suicide 80 years ago saw… and how he was allowed to take a memento” başlıklı haberinden derlenmiştir.
