75 yaşında ama hala çok zinde ve fit! Ünlü isim günde sadece bir öğün yiyor | OMAD diyeti sağlıklı mı?

Bruce Springsteen de o kişlerden biri… 1960’lı yıllarda müzik hayatına başlayan ABD’li müzikçi, gitarist ve müzik kelam müellifi olan Springsteen 75 yaşınd ve hala faal olarak çalışıyor. 2023 ve 2024 yıllarında toplam 100’den fazla konser verdi. Her bir konseri üç saat sürüyor. Önümüzdeki temmuz ayına kadar da konserleri programı dolu.

Peki böylesine yorucu bir rutinde nasıl besliyor?

Springsteen, geçen ay The Times of London’a verdiği demeçte sabahları biraz meyve yediğini ve ondan sonra yalnızca akşam yemeği yediğini, bu beslenme sisteminin onu zayıf ve zinde tuttuğunu söyledi.

Peki bu biçimde beslenme ne kadar sağlıklı? OMAD diyetinin için bilim ne diyor?

Günde bir öğün yemek, aralıklı orucun biraz çok bir halidir. Tipik aralıklı oruç, yemek yeme vaktinizi belli vakit dilimleriyle (örneğin yalnızca öğle 12 ile akşam 8 ortasında ya da yalnızca gün aşırı) sonlandırmayı içerir. Lakin OMAD diyeti, günlük yemek yeme aralığını bir saate sıkıştırır, böylelikle gün içindeki alınan tüm kalori tek bir öğünde alınır.

Aralıklı orucun sıhhate yararları hakkında sonlu araştırma vardır. OMAD diyetinin yararları hakkında aralıklı oruçtan da daha da az araştırma vardır. İşte bu hususta bildiklerimiz ve bilmediklerimiz…

Bu diyeti uygulamalı mısınız?

Brigham and Women’s Hospital’da obezite uzmanı olan Dr. Caroline Apovian, günde bir öğün yemenin âlâ bir fikir olduğunu söyledi.

Dr. Apovian genel olarak aralıklı orucun bir savunucu ve obezite hastalarının birçoklarına bunu öneriyor. Kalori saymayı yahut birçok gıdayı kesmeyi gerektiren beslenme planları yahut diyetlerle karşılaştırıldığında, aralıklı oruç, yediklerimizi denetim etmenin nispeten kolay bir yolu olduğunu düşünen Dr. Apovian, buna rağmen birçok insan için OMAD diyetinin bir felaket olacağını söyledi ve ekledi: “Hastalarıma günde bir öğün yemek yemelerini söylersem, bütün gün aç kalacaklar. O vakit da akşam yemeğinde çok yemek yeme olasılıkları yüksek olur.”

Günlük kalorilerinizin tamamını tek bir oturuşta almak da sıkıntı olabilir, bilhassa de gün içerisinde etkinseniz.

Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yardımcı nörobilim profesörü olan Mark P. Mattson, OMAD diyetini uyguladığını söyleyen bireylerin muhtemelen bunu tam olarak uygulamadıklarını, büyük olasılıkla günde birden fazla yemek yediklerini ve bunu bir saat yerine dört saat içinde yaptıklarını söyledi.

Dr. Apovian’ın tavsiyesi, yalnızca gün doğumu ve gün batımı ortasındaki saatlerde yemek yemeye çalışmak. Bu da teknik olarak aralıklı oruç tutmanın bir biçimidir. Protein açısından varlıklı bir kahvaltı ve bol ölçüde protein, meyve, zerzevat ve tam tahıl içeren öğünler öneren DR. Apovian, yaşadığınız yere bağlı olarak saat 18:00 yahut 19:00’da yemeyi bırakmanızı söyledi.

Tipik aralıklı oruç, yemek yeme vaktinizi muhakkak vakit dilimleriyle (örneğin yalnızca öğle 12 ile akşam 8 ortasında ya da yalnızca gün aşırı) sonlandırmayı içerir. Fakat OMAD diyeti, günlük yemek yeme aralığını bir saate sıkıştırır, böylelikle gün içindeki tüm kalorilerinizi tek bir oturuşta alırsınız.

Araştırmalar ne öneriyor?

Aralıklı oruç üzerine yapılan çalışmalar çok kısıtlı. Ekseriyetle kısa müddette ve çok az insan kümesi üzerinde gerçekleştirilen araştırmalar var ve sonuçları ekseriyetle karışık.

Tufts Üniversitesi’nde Beslenmesi Araştırma Merkezi’nde kıdemli bir bilim insanı ve profesör olan Alice H. Lichtenstein, “Bilim her yerde” dedi.

Kimi sonlu araştırmalar, aralıklı oruç yapmanın insanların kilo vermesine yardımcı olabileceğini düşündürüyor. OMAD diyeti üzerine yapılan bir çalışmada araştırmacılar, fizikî olarak faal ve sağlıklı kilodaki 11 yetişkinin 11 gün boyunca akşamları günde yalnızca bir öğün yemek yediklerinde, günde üç öğün birebir ölçüde kalori tükettiklerine kıyasla biraz daha fazla kilo verdiklerini ve biraz daha fazla yağ yaktıklarını buldular.

Diğer araştırmalar, iştirakçilerin yemek yemelerini günün muhakkak saatleriyle sınırlandırdıklarında, genel olarak daha az kalori aldıklarını gösteriyor. Yani kilo kaybından, öğün zamanlamasının kendisi değil, kalorilerdeki bu azalma sorumlu olabilir.

Dr. Mattson’ın aralıklı oruçla ilgili kendi araştırması, yemek yeme ve oruç tutma ortasında geçiş yapmanın kan şekeri düzenlemesini güzelleştirebilecek, iltihabı azaltabilecek ve hücrelerin çeşitli gerilim çeşitleriyle daha düzgün başa çıkabilmesini sağlayabilecek hücresel süreçleri harekete geçirebileceğini öne sürüyor.

Yine de Dr. Lichtenstein, bilimin net olmadığını ve insanların nasıl besleneceği konusunda herkese uyan tek bir yaklaşım olmadığını söyledi ve ekledi: “Herkesin farklı bir programı var. Şayet birisi yalnızca sabah 7 ile akşam 5 ortasında yemek yiyerek muvaffakiyete ulaşıyorsa, bu olağanüstü lakin birçok insan için bu pek de işe yaramayabilir.”