114 yaşında ve hiçbir sağlık sorunu yok! Uzun yaşamın üç sırrını açıkladı | ‘Bunun sadece şans meselesi olmadığını düşünüyorum’
Her geçen yıl, dünyada 100 yaşını aşan insanların sayısı artarken, Naomi Whitehead üzere örnekler, uzun ömrün gerisindeki sırların yalnızca genetikle değil, birebir vakitte hayat biçimiyle de direkt bağlı olduğunu gösteriyor.
2023’te New Castle News gazetesine verdiği röportajda, hayatı boyunca sağlıklı kalmanın değerli bir kesimi olarak, kolay lakin tesirli alışkanlıklar benimsediğini belirten Whitehead, “Uzun hayatın yalnızca talih sıkıntısı olmadığını düşünüyorum. Gerçek seçimler ve tavırlarla daha sağlıklı bir hayat sürmek epeyce mümkün” sözlerini kullandı.
UZUN YAŞAMAYI HEDEFLEYEN BİYOHACKERLAR BUNUN İÇİN MİLYON DOLARLAR HARCIYOR
Amerika Birleşik Devletleri merkezli, bağımsız ve kâr emeli gütmeyen bir araştırma kuruluşu olan Pew Araştırma Merkezi’nin bilgilerine nazaran, 2024 yılı prestijiyle ABD nüfusunun sadece yüzde 0,03’ü 100 yaşını geçmiş durumda. Bu oran düşük olsa da ortalama ömür beklentisinin artması, uzun yaşamanın nasıl mümkün olabileceği konusunda artan bir ilgiyi beraberinde getiriyor.
Yaşlanmayı geciktirmek yahut uzun yaşamayı hedefleyen biyohackerlar ve sıhhat meraklıları, bunun için milyonlarca dolar harcıyor. Öne çıkan isimlerden biri de Bryan Johnson… Biyoteknoloji ve yapay zeka alanında projeler geliştiren bir teşebbüsçü olarak, yaşlanmayı geciktirmek ve daha sağlıklı yaşamak emeliyle bedeninin her istikametini bilimsel olarak düzgünleştirmeye çalışıyor.
Naomi Whitehead ise sağlıklı ve uzun bir ömür sürmesinin, her şeyden evvel hayatın kolay zevklerinde ve gerçek alışkanlıklarda gizli olduğunu düşünüyor. Genetik faktörlerin de elbette değerli bir rolü olsa da sağlıklı bir ömür sürmenin yolunun büyük ölçüde kişinin ömür şekline bağlı olduğunun altını çiziyor.
114 yaşındaki Whitehead, ailesinin de dayanağıyla, yaşadığı yılları sağlıklı ve etkin bir formda geçirebilmiş. Bilhassa torunlarından biri olan Dan Whitehead, büyükannesinin sağlıklı hayat alışkanlıklarını paylaşarak, uzun ömrün sırlarını açıkladı.
ÇOK ÇALIŞMAK VE FİZİKÎ AKTİVİTE
Naomi Whitehead’in uzun ömrüne en büyük katkı sağlayan etmenlerden biri, yıllarca süren fizikî aktivite. Whitehead, gençliğinde bir çiftlikte çalışarak tarlaları sürdü, pamuk ve tütün topladı. Daima olarak fizikî bir iş yapmanın sıhhatine âlâ geldiğini ve bu sayede uzun yaşadığını belirtiyor.
YouTuber Jack Gordon’a verdiği röportajda, ona verilen en değerli tavsiyenin “çok çalışmak” olduğunu vurgulayan Whitehead, bu tavsiyeyi hayatında her vakit öncelik haline getirmiş. Whitehead, “Sürekli hareket halinde olmak, kasları daha güçlü yapıyor. Ayrıyeten kalp sıhhatini da olumlu etkiliyor. Bunu hekimim da söylüyor” dedi.
Bu görüş, birçok başka 100 yaşını aşmış kişi tarafından da lisana getiriliyor. Business Insider’ın haberine nazaran, 100 yaşını geçmiş birçok kişi uzun ömürlerini etkin bir ömür biçimine borçlu olduklarını tabir ediyor. Örneğin, 101 yaşındaki Toronto’lu William, 85 yaşında emekli olduktan sonra daha az faal bir hayat stili benimsediğini, lakin gençlik yıllarındaki çok çalışmanın ve fizikî aktivitelerinin sıhhatini koruduğunu söylüyor.
2023’te British Journal of Sports Medicine mecmuasında yayımlanan bir araştırma ise hareketsiz kalan bireylerin daha erken vefat riski taşıdığını ortaya koydu. Gün uzunluğu hareketsiz kalanların, nizamlı antrenman yapanlara nazaran ortalama daha kısa yaşadığı belirtiliyor.
SİGARA VE ALKOL KULLANIMINDAN KAÇINMAK
Naomi Whitehead, sigara içmediğini ve alkol kullanmadığını da belirtiyor. Sigara ve alkolün sıhhate ziyanları artık herkes tarafından biliniyor, lakin Whitehead üzere üstün yaşlılar için bu alışkanlıklardan kaçınmak hayli kıymetli.
Dünya Sıhhat Örgütü, hiçbir seviyede alkol tüketiminin sıhhat açısından inançlı olmadığını belirtiyor. 2021’de European Journal of Public Health’ta yayımlanan bir araştırma, 2017 yılında Avrupa’da alkol kaynaklı 3.7 milyon kanser hadisesinin yüzde 13,3’üne yol açtığını ortaya koydu.
Sigara, dünya genelinde her yıl sekiz milyon vefatla ilişkilendiriliyor. Amerikan Kanser Derneği’ne nazaran, sigara içmeyen bireyler, içenlere nazaran ortalama 10 yıl daha uzun yaşıyor. Whitehead’ın torunu Dan Whitehead, büyükannesinin hayatı boyunca sigara ve alkol kullanmamasının, sıhhatini muhafazasına büyük katkı sağladığını belirtiyor. Bu alışkanlıklar, Whitehead’ın uzun yaşamasında kıymetli bir rol oynamış üzere görünüyor.
İNANÇLI OLMAK
Whitehead’in uzun hayatının bir öteki sırrı ise dini inançlarında yatıyor. Birçok üstün yaşlı insan üzere, Whitehead de hayatında dini inancın kıymetli bir yer tuttuğunu belirtiyor. Araştırmalar, dini inancın uzun ömürle ilişkili olabileceğini öne sürüyor.
Düzenli dini ritüellere katılmak, bir topluluk duygusu yaratmanın yanı sıra, insanların daha fazla optimistlik ve mana duygusu geliştirmesine yardımcı olabilir. 2016 yılında yapılan bir araştırma, haftada birden fazla dini merasime katılan bayanların, hiç katılmayanlara nazaran yüzde 33 daha az erken vefat riski taşıdığını ortaya koymuştu.
Harvard TH Chan Halk Sıhhati Okulu’nda yapılan öteki bir çalışma, dini toplulukların sağladığı toplumsal takviye ve ruhsal iyimserliğin, insanların daha uzun yaşamalarına katkı sağladığını gösteriyor.
Fotoğraflar: iStock
